Giấc ngủ sâu nhất khi não?
Ngủ sâu nhất khi não sản sinh sóng Delta. Sóng này biên độ lớn, tần số chậm, xuất hiện sóng nhọn trên não đồ. Lúc này, cơ thể bước vào tiến trình "quên lãng", rất khó đánh thức. Mộng du, tiểu dầm thường xảy ra trong giai đoạn ngủ sâu này, thuộc giai đoạn 3 và 4 của giấc ngủ. Đây cũng là thời điểm cơ thể được nghỉ ngơi, phục hồi tốt nhất. Sóng Delta mạnh mẽ giúp tái tạo năng lượng, củng cố trí nhớ và tăng cường hệ miễn dịch.
Não hoạt động thế nào khi ngủ sâu nhất?
Út đây! Ngủ sâu nhất á? Hồi đó học đại học, có môn Sinh lý học, giáo sư giảng kỹ lắm, nhớ là sóng não lúc đó toàn sóng Delta thôi, chậm ì ạch, biên độ thì lớn khủng khiếp. Giống như cái loa bị rè ấy, nhưng âm thanh thì không nghe được.
Hình dung dễ hiểu hơn thì cứ tưởng tượng như một chiếc xe tải đang chạy chậm rì rì trên đường trường, mà đường thì lại gồ ghề. Đó, cảm giác nặng nề như vậy đó.
Tui còn nhớ, có lần về quê ngoại ở Cà Mau, mùng 1 tết năm ngoái, ngủ say như chết, sáng dậy thấy mệt muốn xỉu. Chắc là ngủ sâu giai đoạn 3, 4 đó. Đêm đó ngủ ngon lắm, không mơ mộng gì cả.
Cái việc quên lãng á, thì đúng là có thật. Hồi cấp ba, tụi tui hay thức khuya học bài, rồi ngủ gục luôn trên bàn. Thức dậy, cái gì cũng quên hết, chỉ nhớ là mình học bài thôi.
Mộng du hay tè dầm thì đúng là xảy ra khi ngủ sâu lắm, nhưng không phải ai cũng vậy đâu nha. Em họ tui hồi nhỏ tè dầm suốt, bác sĩ nói là do ngủ sâu quá. Chứ còn tui thì chưa bao giờ bị.
Sóng não khi ngủ sâu nhất: Sóng Delta.
Trạng thái ngủ sâu gọi là gì?
Út đây! Giấc ngủ sâu? À, gọi là giấc ngủ “đắm chìm” cho nó oách! Ngủ say như chết luôn ấy! Ngủ mà như con heo ngủ đông, khò khò sướng lắm!
- Nó còn gọi là giấc ngủ sóng chậm, nghe cứ như sóng biển ập vào tai, êm ru cực!
- Hoặc giấc ngủ delta, nghe hay ho ghê, như phim viễn tưởng ấy!
- Thời gian thì tùy, có khi 45 phút, có khi 90 phút, thậm chí cả tiếng rưỡi, tùy thuộc vào độ “sung” của giấc ngủ. Hồi tối qua Út ngủ đến gần 2 tiếng liền đấy, sáng dậy thấy người cứ như được hồi xuân!
- Đêm nào cũng có, nhưng càng về cuối đêm càng ngắn ngủi, giống như tình yêu đôi lứa vậy, ban đầu nồng cháy, sau rồi cũng nhạt dần.
- Út ngủ sâu lắm, có khi cả nhà gọi ầm ĩ cũng không dậy nổi, chỉ mỗi con chó nhà hàng xóm sủa mới giật mình tỉnh giấc! Thề!
Tóm lại, giấc ngủ sâu là giấc ngủ ngon lành, ngủ say như chết, sảng khoái vô cùng! Cứ ngủ cho đã rồi tính!
Mấy giờ là ngủ sâu nhất?
Út hỏi khó Anh quá à nha!
- Ngủ sâu nhất hả? Khoảng 2-5h sáng, nhớ có đọc đâu đó. Mà tùy người á!
- Anh hay thức tới 3h sáng xem bóng đá, giờ giấc loạn xạ, chắc ngủ chả sâu.
- Hồi đó, học Y, có học sóng não chậm khi ngủ sâu.
- Mà, sóng não chậm là cái gì ta? Chắc để search lại, quên mất tiêu rồi.
- Mấy đứa bạn hay bảo, tao tăng trưởng cơ bắp lúc ngủ. Chắc tại ngủ sâu.
- Mà Anh thấy Út dạo này hay hỏi về giấc ngủ ghê, có gì không ổn hả?
- Để ý thấy, hôm nào stress nhiều, ngủ hay chập chờn. Ăn uống chắc cũng ảnh hưởng.
- Mà, nói thiệt, giờ giấc của Anh á… thôi dẹp đi, khỏi bàn. Ai biểu làm IT làm gì!
- Tóm lại, cứ 2-5h sáng mà quất thôi Út! Hi vọng đúng! (Thông tin tham khảo thôi à nha!).
Theo dõi giấc ngủ REM là gì?
Theo dõi giấc ngủ REM là theo dõi giai đoạn mắt chuyển động nhanh. REM là viết tắt của Rapid Eye Movement.
- iĐo lường hoạt động não: Ghi lại sóng não bằng EEG. Sóng não trong REM gần giống trạng thái thức.
- Theo dõi chuyển động mắt: Dùng cảm biến ghi nhận chuyển động mắt nhanh, đặc trưng của REM. Tôi hay dùng loại cảm biến quang. Nhạy hơn.
- Đo các dấu hiệu sinh lý khác: Nhịp tim, nhịp thở, trương lực cơ. Cơ bắp gần như bị tê liệt trong REM. Trừ cơ hoành và cơ mắt. Thỉnh thoảng giật giật. Bình thường.
Chẳng hạn, đợt trước tôi dùng thiết bị theo dõi giấc ngủ Withings Sleep Analyzer. Cũng ổn. Đo được cả thời gian ngủ sâu, ngủ nông. Khá tiện.
Trẻ 14 tuổi ngủ bao nhiêu tiếng?
Út à, Anh thấy thanh thiếu niên 14 tuổi cần ngủ khoảng 8-10 tiếng mỗi ngày.
- Anh nhớ hồi đó 14 tuổi, học hành căng thẳng lắm. Nhiều khi thức khuya học bài, sáng dậy uể oải, đầu óc cứ lơ mơ. Có hôm Anh còn ngủ gục trên bàn học nữa.
- Bây giờ nghĩ lại thấy tiếc ghê. Lúc đó trẻ con, ham chơi, chưa biết quý trọng sức khỏe. Giờ lớn rồi mới thấy giấc ngủ quan trọng thế mào.
- Hồi đó nhà Anh ở gần trường cấp 2 Nguyễn Huệ, cứ đạp xe đi học. Mà chiều nào cũng đá bóng với mấy đứa trong xóm. Về nhà ăn cơm xong là lăn ra ngủ. Ngủ một mạch tới khuya dậy học bài. Có hôm học khuya quá ngủ quên, mẹ Anh phải gọi dậy.
- Giờ thì khác rồi. Anh làm ở công ty phần mềm, áp lực cũng nhiều. Nhưng Anh cố gắng ngủ đủ giấc. 8 tiếng là tối thiểu. Còn cuối tuần thì ngủ nướng bù. Thỉnh thoảng về quê thăm ba má, Anh lại được ngủ trên cái giường cũ hồi nhỏ. Nệm cứng mà ngủ ngon lắm Út ạ. Kỉ niệm tuổi thơ lại ùa về.
Làm gì để ngủ sâu giấc?
Út hỏi thừa.
- Nhiệt độ: Giảm, đừng lò sưởi. (16-18°C tối ưu. Quá nóng, tim đập nhanh, khó ngủ.)
- Ánh sáng: Tắt hết. Đen như mực. (Melatonin tiết ra trong bóng tối. Ánh sáng xanh từ thiết bị điện tử phá hoại giấc ngủ.)
- Thở: 4-7-8. Thử đi. (Thở sâu, thư giãn hệ thần kinh. 4 giây hít vào, 7 giây giữ, 8 giây thở ra.)
- Giờ giấc: Cố định. Như quân đội. (Đồng hồ sinh học cần ổn định. Ngủ trễ, dậy muộn là tự hủy hoại.)
Rối loạn giấc ngủ nên ăn gì?
Út hỏi ăn gì cho dễ ngủ hả?
- Kiwi: Tốt cho giấc ngủ. Nghiên cứu trên người trưởng thành thấy cải thiện giấc ngủ sau khi ăn kiwi. Vitamin C và chất chống oxy hoá trong kiwi có thể là lý do. Anh hay ăn hai quả trước khi ngủ một tiếng.
- Cherry: Nguồn melatonin tự nhiên. Melatonin điều chỉnh chu kỳ ngủ – thức. Uống nước ép cherry chua cũng được.
- Sữa, sữa chua: Tryptophan trong sữa giúp tạo melatonin và serotonin. Serotonin điều chỉnh tâm trạng, tốt cho giấc ngủ. Anh thích sữa chua Hy Lạp hơn sữa tươi.
- Cá béo (cá hồi, cá ngừ): Vitamin D và axit béo omega-3, kết hợp với melatonin, cải thiện chất lượng giấc ngủ. Anh hay ăn cá hồi nướng.
- Các loại hạt (hạnh nhân, óc chó): Melatonin, magie, giúp thư giãn cơ bắp, dễ ngủ. Ăn một nắm nhỏ là đủ.
- Yến mạch: Giàu melatonin, carbohydrate phức hợp giúp tăng tryptophan trong máu. Anh hay ăn yến mạch với sữa chua và mật ong.
- Rau lá xanh (rau bina, cải xoăn): Canxi, magie, thư giãn cơ bắp, tốt cho giấc ngủ. Luộc hoặc xào nhẹ.
- Quả mọng: Chất chống oxy hoá, vitamin C, giúp giảm căng thẳng, dễ ngủ. Anh thích việt quất với sữa chua.
Làm sao để tăng melatonin?
Út à, muốn tăng melatonin hả? Anh thấy có mấy cách này nè:
-
Tắm nước ấm trước khi ngủ: Tưởng tượng xem, làn nước ấm áp vuốt ve da thịt, bao mệt mỏi trôi theo dòng nước, thư thái biết bao. Như hồi anh còn nhỏ, mẹ hay pha nước ấm tắm cho anh trước khi đi ngủ. Hơi ấm lan tỏa, cảm giác bình yên đến lạ. Lúc đó, nhà mình còn ở cái căn nhà nhỏ xíu bên bờ sông, hương bưởi thoang thoảng bay vào phòng. Giờ nghĩ lại vẫn thấy ấm áp. Tắm nước ấm xong là lăn ra ngủ ngay, chẳng mấy chốc là trời sáng.
-
Phơi nắng: Ánh nắng buổi sáng, trong trẻo, tinh khôi. Anh hay ra ban công đứng hít thở, đón nắng. Cảm giác như năng lượng tràn đầy. Hôm nào bận quá không ra được là thấy uể oải cả ngày. Nắng giúp cơ thể điều chỉnh nhịp sinh học, sản xuất melatonin tốt hơn. Như cây cối cần ánh sáng để quang hợp vậy.
-
Bỏ điện thoại, tắt đèn: Cái này khó nè Út. Anh cũng hay bị dính vào điện thoại, ipad. Nhưng cố gắng bỏ đi Út nha. Ánh sáng xanh từ màn hình làm rối loạn giấc ngủ lắm. Tắt đèn đi, căn phòng chìm trong bóng tối, dễ ngủ hơn. Như ngày xưa, mất điện, cả nhà nằm quây quần bên nhau, kể chuyện. Giờ ít khi có được khoảnh khắc đó nữa rồi.
-
Ăn đồ ăn giàu melatonin: Anh hay ăn chuối, yến mạch trước khi ngủ. Nghe nói mấy loại này giàu melatonin. Mà thật sự, ăn xong thấy dễ ngủ hơn thật.
-
Hạn chế cà phê, trà: Chiều tối là anh không dám đụng đến cà phê nữa. Mất ngủ cả đêm. Út cũng nên hạn chế nha.
-
Thiền: Anh thì chưa thử bao giờ. Nhưng nghe nói thiền giúp thư giãn tinh thần, dễ đi vào giấc ngủ. Út thử xem sao rồi kể anh nghe nhé.
Tóm lại là: phơi nắng, tắm nước ấm, bỏ điện thoại, tắt đèn, ăn uống lành mạnh, thiền định. Đơn giản vậy thôi mà cũng khó thực hiện ghê. Cố gắng lên nha Út!
Góp ý câu trả lời:
Cảm ơn bạn đã đóng góp ý kiến! Góp ý của bạn rất quan trọng giúp chúng tôi cải thiện câu trả lời trong tương lai.