Thiếu ngủ xảy ra hiện tượng gì?
Thiếu ngủ gây ra hàng loạt hậu quả tiêu cực cả về thể chất lẫn tinh thần. Căng thẳng, trầm cảm, lo âu là những hệ quả tâm lý thường gặp, đặc biệt ở người mất ngủ hoặc ngưng thở khi ngủ. Khả năng giao tiếp xã hội, sự đồng cảm với người khác cũng bị suy giảm. Thêm vào đó, trí nhớ cũng bị ảnh hưởng đáng kể do thiếu ngủ. Đảm bảo ngủ đủ giấc là chìa khóa cho sức khỏe toàn diện.
Thiếu ngủ gây ra hậu quả gì?
Mi hỏi thiếu ngủ gây hậu quả gì hả? Tau nói cho mi nghe nè. Mệt mỏi là cái chắc rồi. Tau nhớ có lần thức đêm cày phim, sáng hôm sau đi làm như cái xác không hồn, ngày 20/10 năm ngoái. Mà khổ cái là hay cáu gắt nữa. Bình thường chuyện bé tí ti, mà hôm thiếu ngủ là lên máu liền.
Rồi còn stress nữa. Lúc đó đầu óc căng như dây đàn, làm việc gì cũng không xong. Nhớ có đợt deadline dí sát nút, thức mấy đêm liền, xong cái mặt mày tái mét, nổi mụn tùm lum. Xong rồi còn hay quên trước quên sau nữa chứ. Đợt đó đi siêu thị mua đồ, quay qua quay lại quên mất mình định mua gì. Phải ghi chú vào điện thoại mới nhớ.
Tau thấy thiếu ngủ dễ trầm cảm lắm. Hồi trước, năm 2021, có đợt mất ngủ triền miên, cảm xúc cứ lên xuống thất thường, chẳng muốn làm gì cả. May mà sau đó điều chỉnh lại được giờ giấc sinh hoạt. Mất ngủ kiểu đó còn ảnh hưởng tới các mối quan hệ xung quanh nữa. Hay cáu gắt với người khác, rồi dễ hiểu lầm nhau.
Tóm tắt: Thiếu ngủ gây mệt mỏi, cáu gắt, stress, trầm cảm, giảm trí nhớ, khó tập trung, suy giảm khả năng giao tiếp xã hội.
Ngủ dậy mệt mỏi thiếu chất gì?
Tau cho Mi biết, dậy mà uể oải thì xem lại:
-
Lao động quá sức: Thân xác rã rời, cần nghỉ ngơi chứ không phải thuốc tiên. Phục hồi là ưu tiên.
-
Tác dụng phụ của thuốc: Thuốc chữa bệnh, nhưng cũng có thể rút cạn năng lượng. Kiểm tra danh mục tác dụng phụ, hoặc hỏi ý kiến bác sĩ.
-
Lạm dụng thuốc ngủ: Ngủ thì được, nhưng não bộ không được nghỉ ngơi đúng nghĩa. Dần dà càng thêm mệt.
-
Mất nước: Cơ thể thiếu nước thì tế bào cũng đình công. Uống đủ nước, đừng để đến khi khát mới uống.
-
Chất kích thích: Cà phê, thuốc lá… cho Mi tỉnh táo tạm thời, nhưng sau đó sẽ trả giá bằng sự mệt mỏi gấp bội.
Tại sao không làm gì mà vẫn mệt?
Mi hỏi Tau sao ngồi không mà vẫn mệt hả? Nghe nè con Mi, ngồi không nó còn mệt hơn cả đào đất ấy.
- Khác gì cục bột để lâu ngày, máu huyết nó không lưu thông, thành ra người nó cứ ể oải như con cá trê thiếu nước.
- Mà Mi biết đó, não nó cũng cần oxy để “quẩy”, không vận động thì oxy nó cứ lười chảy, não nó đình công thì Mi chả thấy mệt, thấy bực mình à?
- Tau nói thiệt, ngồi không khác gì “tự kỷ ám thị” mình là khúc gỗ, riết rồi nó quen, chả muốn nhúc nhích luôn ấy chứ. Thấy mà ghê!
Tau mách nhỏ nè, cứ “lăn lê bò toài” một chút đi, đảm bảo Mi sẽ thấy khác. Nhớ hồi xưa Tau còn đi cấy, tuy mệt nhưng tối về ngủ ngon như heo ấy!
Tại sao cơ thể lại mệt mỏi?
Mi hỏi tau sao cơ thể mệt mỏi hả? Đêm hôm rồi còn nghĩ ngợi gì mấy chuyện này nữa. Haizz… Thật ra thì mệt mỏi là chuyện thường tình mà. Có khi chỉ là do mình làm việc nhiều quá thôi. Như tau nè, dạo này cứ phải thức tới 1, 2 giờ sáng miệt mài với đống báo cáo. Sáng ra người cứ lờ đờ, uể oải. Hôm qua còn ngủ gật trong lúc họp, bị sếp nhắc nhở một trận te tua. Thật là xấu hổ.
- Nguyên nhân tim mạch, hô hấp: Bệnh tim, phổi cũng có thể gây mệt mỏi. Tim phải làm việc nhiều hơn thì cơ thể sẽ mệt hơn. Hồi trước ông chú tau bị suy tim, ông cứ thở dốc, người mệt lả, chẳng làm được việc gì nặng. Cũng tội.
- Bệnh lý mạn tính: Mấy bệnh mạn tính như tiểu đườnf, lupus ban đỏ hệ thống cũng gây ra mệt mỏi triền miên. Bà ngoại tau bị tiểu đường, bà hay than mệt, người lúc nào cũng rã rời.
- Rối loạn nội tiết: Rối loạn nội tiết tố, thiếu máu cũng là nguyên nhân phổ biến. Bạn gái cũ của tau bị rối loạn nội tiết, mỗi lần tới “ngày đèn đỏ” là cô ấy mệt lả, chẳng thiết tha gì cả. Cũng vì chuyện này mà tụi tau cãi nhau suốt, rồi chia tay luôn.
- Tâm lý: Stress, trầm cảm, lo âu cũng khiến cơ thể mệt mỏi. Đợt vừa rồi công ty tau tái cấu trúc, ai cũng lo lắng, bất an. Tau cũng vậy, đêm nào cũng trằn trọc, mất ngủ, người lúc nào cũng bải hoải, chán chường.
- Lối sống: Ăn uống thiếu chất, ngủ không đủ giấc, lười vận động, làm việc quá sức cũng gây mệt mỏi. Giống như tau bây giờ nè, đang nằm thao thức, suy nghĩ lung tung. Biết vậy mà vẫn cứ thức.
Mệt mỏi là triệu chứng thường gặp do nhiều nguyên nhân:
- Tim – phổi: bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, lao phổi, hen phế quản, giãn phế quản, hội chứng hậu Covid-19, suy tim ứ huyết, thiếu máu cục bộ cơ tim, hẹp van tim, tăng huyết áp.
Người mệt mỏi bị bệnh gì?
Ối dồi ôi, Mi hỏi Tau câu này khác gì hỏi “trời mưa vì sao ướt áo?” á! Mệt mỏi thì “trăm bệnh đổ vô”, nhưng Tau “bốc quẻ” cho Mi vài “thần trùng” hay gặp nè:
-
Tim, phổi “hắt hơi sổ mũi”: Bệnh phổi tắc nghẽn (COPD) chẳng hạn, cứ như Mi “ngậm tăm” cả ngày, thở không ra hơi. Lao phổi thì ho sù sụ như “gà mái gáy”, hen suyễn thì “khò khè” như máy cày. Rồi còn cái “hậu Cô Vy” nữa, “ăn hành” đủ rồi đấy!
-
Tim “đình công”: Suy tim ứ huyết làm tim như “cái bơm yếu xìu”, không bơm nổi máu đi nuôi cơ thể, người cứ “bải hoải” như “bánh đa nhúng nước”. Thiếu máu cơ tim thì đau thắt ngực như “ai đấm vào ngực”, hẹp van tim làm tim “vật vã” bơm máu qua chỗ hẹp. Cao huyết áp cũng làm tim “mệt mỏi” rã rời.
Làm sao để cơ thể không mệt mỏi?
Tau nói thiệt, để mà hết mệt mỏi á hả? Chuyện dài tập à nghen! Nhưng mà Mi cứ thử mấy chiêu này coi sao, biết đâu lại hiệu quả bất ngờ:
-
Ăn uống cho nó ra hồn: Đừng có bỏ bữa, ăn đủ chất, chớ có ăn toàn mì gói không à. Tau hay ăn thêm trái cây, rau xanh đồ á.
-
Thể dục thể thao: Nghe thì oải, nhưng mà vận động vô lại thấy người nó khỏe khoắn hơn hẳn á Mi. Tau hay chạy bộ vòng vòng công viên gần nhà nè.
-
Uống nước như heo: Nghe hơi mắc cười, nhưng mà thiếu nước là người nó lờ đờ liền. Cứ thủ sẵn chai nước bên cạnh mà tu thôi.
-
Cạch mặt cafe: Cái này hơi khó à nghen, Tau cũng nghiện cafe mà. Nhưng mà uống nhiều quá nó làm mình bị bồn chồn, mất ngủ á.
-
Ngủ cho đủ giấc: Cái này quan trọng nhất luôn nè. Thiếu ngủ là y như rằng hôm sau người nó như cái xác không hồn. Tau cố gắng ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi đêm.
-
Bia rượu dẹp qua một bên: Uống vô thì thấy vui đó, nhưng mà hôm sau mệt còn hơn đánh vật nữa.
-
Tránh xa mấy thứ gây dị ứng: Cái này tùy người, có người dị ứng hải sản, có người dị ứng đậu phộng… Mi để ý coi mình bị dị ứng cái gì thì né ra.
-
Xả stress: Tìm cái gì đó mà mình thích làm để giải tỏa căng thẳng á Mi. Tau hay nghe nhạc, đọc sách, hoặc đi chơi với bạn bè nè.
Mấy cái này nói thì dễ, làm mới khó đó Mi. Quan trọng là Mi phải kiên trì, từ từ thay đổi thói quen của mình thôi. Chúc Mi thành công!
Làm sao để buồn ngủ ngày lập tức?
Mi hỏi Tau sao buồn ngủ liền được hả? Tau hay bị vậy nè, nhất là sau khi ăn trưa no nê, cái nắng Sài Gòn oi bức chiếu qua khung cửa sổ phòng làm việc. Buồn ngủ díu mắt.
-
Ngủ đủ giấc đêm: Đêm nào Tau cũng cố gắng ngủ trước 11 giờ, sáng dậy tầm 6h30. Hồi xưa hay thức khuya cày phim, giờ bỏ rồi, thấy ngủ đủ giấc người khỏe hơn hẳn. Nhớ hồi đó xem phim “Hạ cánh nơi anh” tới 2, 3 giờ sáng, sáng ra đi làm uể oải kinh khủng.
-
Nghỉ ngơi giữa giờ: Cứ mỗi tiếng làm việc là Tau lại đứng dậy đi lòng vòng, tưới cây, pha trà. Nhìn cây Monstera Tau tự tay chăm bỗng thấy thư giãn hẳn ra, hay ho lắm Mi ạ. Cây của Tau ở góc phòng, ngay cạnh cửa sổ, nó cao gần mét rồi.
-
Hít thở sâu: Cái này đúng nè. Mở cửa sổ ra hít hà chút gió, nhìn lên trời thấy dễ chịu liền. Nhất là những hôm trời trong xanh, mây trắng bồng bềnh như kẹo bông. Tau hay tưởng tượng mình nằm trên đó, lơ lửng giữa trời.
-
Chợp mắt: Cái này hiệu quả với Tau lắm. Ngả lưng ra ghế, nhắm mắt lại, 15 phút sau tỉnh dậy thấy khỏe hẳn ra. Như được reset lại vậy đó. Mà đừng ngủ quá lâu nha, kẻo tối lại mất ngủ.
-
Ăn uống: Ăn no quá cũng dễ buồn ngủ. Tau hay ăn trái cây hoặc sữa chua. Vừa nhẹ bụng lại tốt cho sức khỏe. Bữa giờ mê sữa chua Hy Lạp, dẻo dẻo, béo béo, ngon lắm Mi.
-
Vận động: Đứng lên đi lại, vươn vai vài cái cũng giúp tỉnh táo hơn đó Mi. Hôm nào siêng năng thì Tau leo cầu thang bộ lên văn phòng luôn. Văn phòng Tau ở lầu 3, leo lên thở hổn hển nhưng mà khỏe.
Tóm lại để buồn ngủ nhanh: Ngủ đủ giấc, nghỉ ngơi hợp lý, hít thở sâu, chợp mắt, ăn nhẹ, vận động.
Góp ý câu trả lời:
Cảm ơn bạn đã đóng góp ý kiến! Góp ý của bạn rất quan trọng giúp chúng tôi cải thiện câu trả lời trong tương lai.