Tại sao gọi mẹ là u?

134 lượt xem

Từ "u" dùng để gọi mẹ phổ biến ở một số vùng miền Bắc, là biến thể của "bu". "Bu" là cách gọi thân mật, trìu mến dành cho mẹ ở các địa phương như Thái Bình. Sự biến đổi âm thanh trong quá trình sử dụng ngôn ngữ tạo ra các dạng gọi khác nhau, ví dụ như "bầm" (Bắc Ninh) hay chính "u" (Hà Nam). Sự đa dạng này phản ánh sự phong phú và đặc trưng của tiếng Việt ở mỗi vùng miền. Tóm lại, "u" là một biến thể địa phương của cách gọi mẹ, thể hiện sự gần gũi và tình cảm gia đình.

Góp ý 0 lượt thích

Tại sao người miền Nam gọi mẹ là u?

Tao nghe bà ngoại tao kể, hồi bà còn nhỏ ở quê, mọi người gọi mẹ là “u” nhiều lắm. Chứ không phải chỉ riêng miền Nam đâu nha Bây! Thái Bình, Hà Nam… nhiều nơi lắm. Bà bảo hồi đó, người ta nói trại đi, “bu” thành “u” thôi. Nghe dễ thương phết.

Nhà tao ở Sài Gòn, mẹ tao cũng được gọi là “u” suốt. Tao thấy quen lắm rồi. Lúc nhỏ, tao còn tưởng “u” là tên riêng của mẹ nữa cơ!

Bà ngoại tao còn kể thêm, có chỗ gọi là “bầm” nữa, nghe cũng na ná. Chắc là cùng một gốc, biến âm qua nhiều vùng miền khác nhau thôi. Tao thấy thú vị ghê, tiếng Việt mình phong phú thật. Như kiểu một từ, mà nhiều cách gọi, hay ho!

Tóm lại: “U” là biến âm từ “bu”, cách gọi mẹ ở một số vùng miền Bắc, phổ biến ở miền Nam.

Tại sao gọi mẹ là mẹ?

Này bây, hỏi câu nghe muốn đấm cho phát! Mẹ là mẹ chứ còn là cái giống gì? Hỏi ngu như bò đội nón! Mà thôi, tao đây bụng bự, giải thích cho bây nghe nè:

  • “Mẹ” là từ thời ông bà mình để lại, chắc hồi đó rảnh quá nghĩ ra. Thử tưởng tượng bây kêu “Má ơi!” mà mặt nghiêm túc xem, có thấy hề không?

  • Bọn trẻ con nó bập bẹ “ma ma”, “mẹ mẹ”, thế là auto thành mẹ luôn. Giống kiểu bây đặt tên chó là “Cún” ấy, chả lẽ lại kêu “Ngài khuyển”?

  • “Mẹ” nghe nó ấm áp, gần gũi, như cái chăn bông mùa đông ấy. Chứ bây gọi “Bà đẻ ơi!” nghe có thấy ghê không?

  • Tóm lại, mẹ là mẹ, chấm hết! Đừng có bày đặt hỏi xoáy đáp xoay, tao không rảnh!

    Mà bây biết không, tao còn có cả tá biệt danh để gọi mẹ tao đấy, tùy hứng thôi! Lúc thì “Sếp tổng”, lúc thì “Quý bà”, lắm lúc lại “Con sen”. Gọi sao cho vui cái mồm là được, miễn đừng láo quá là ăn đòn!

Miền Bắc gọi mẹ là gì?

Bây hỏi miền Bắc gọi mẹ là gì ư?

  • Mẹ… tiếng gọi thân thương, vang vọng cả miền ký ức.

  • “Mạ”… miền Trung da diết.

  • “Má”… miền Nam ngọt ngào.

  • “Mệ”… Huế mộng mơ.

Như làn sương sớm, mỗi tiếng gọi mang một sắc thái riêng. “Mẹ” là tiếng gọi phổ biến nhất ở miền Bắc, nhưng không phải là duy nhất. Tiếng gọi ấy, đơn giản mà sâu sắc, chứa đựng tình yêu thương vô bờ bến.

Mẹ miền Bắc gọi là gì?

Ờ, bày đặt hỏi tao câu này, tưởng tao không biết chắc? Mẹ thì vẫn là mẹ, Bắc kỳ tao gọi thế, đơn giản dễ hiểu.

  • Miền Trung kêu “mạ” nghe hơi chảnh, kiểu quý tộc Huế ấy. À mà còn “mệ” nữa chứ, tao suýt quên, như bà hoàng ấy nhờ.
  • Miền Nam thì “má”, nghe ngọt ngào tan chảy, kiểu mấy cô gái Sài Gòn.

Tao đoán chắc mày đang định tán gái đúng không? Hỏi han quê quán các kiểu để lấy le đấy à? Thôi đi cha, tao nhìn thấu hết! À mà nói thật, gọi sao cũng được, miễn là hiếu thảo thì auto đẹp trai/xinh gái nhé!

Em gái của mẹ gọi là gì miền Bắc?

Tao nói thẳng nhé, Bây.

Dì (Miền Bắc, Trung, Nam). Chồng dì? Miền Bắc gọi là chú. Hai miền kia gọi là dượng. Đơn giản vậy thôi.

  • Miền Bắc: Dì – Chú (chồng dì)
  • Miền Trung & Nam: Dì – Dượng (chồng dì)

Thêm nữa, nhà tao ở Hà Nội. Tao biết rõ chuyện này vì hồi nhỏ hay sang nhà dì chơi. Chồng dì – chú ấy – bán phở bò ngon lắm. Nhớ mãi cái mùi thơm nồng nàn.

Miền Bắc gọi bà là gì?

Bây hỏi tao miền Bắc gọi bà là gì à? Để tao ngẫm xem…

  • Bà nội hoặc bà ngoại là phổ biến nhất. Cái này chắc ai cũng biết, tùy theo bà bên nội hay bên ngoại thôi.
  • không thôi cũng được, ngắn gọn, dễ gọi.
  • Ở quê tao, Hải Phòng, có người còn gọi là mệ. Nghe lạ tai phết, đúng không? Giờ ít người gọi thế lắm.
  • Cụ thì thường dùng cho các bà lớn tuổi, kiểu kính trọng lắm ấy. Hoặc đôi khi gọi đùa thôi.
  • Thêm tên vào nữa, ví dụ Bà Lan, Bà Hoa… Cho nó thân mật, dễ phân biệt.

Thật ra, cách gọi bà thế nào còn tùy thuộc vào từng nhà, từng vùng. Quan trọng là cái tình cảm mình dành cho bà thôi, đúng không? Tao nhớ hồi bé, toàn gọi bà ngoại là “ngoại ơi”, nghe vừa thương vừa buồn cười. Giờ bà đi rồi…

Bố mẹ của bà nội gọi là gì?

Bây này, câu hỏi hay đấy nha! Tao phải suy nghĩ đã, bộ não của tao đang vận hành như cái máy tính đời… 88 (cái máy tính nhà tao hồi xưa đó!).

Ông bà nội của bà gọi là cụ, đúng rồi. Cụ cố, cụ kị… nghe oách chưa? Nghe giống tên trong game kiếm hiệp ấy. Tưởng tượng bà nội tao kể chuyện hồi nhỏ, gặp cụ cố bà, bảo “Ôi, hồi xưa cụ thích ăn cháo cá chép lắm!” thì hay nhỉ? Nhưng mà…

  • Cụ (具) không chỉ đơn thuần là “cha mẹ ông bà” đâu nha. Nó còn chỉ sự “toàn vẹn”, “đầy đủ”. Nghĩ sâu xa vào thì… ôi chao, triết lý quá! Giống như cuộc đời ta, phải đầy đủ mới trọn vẹn được!

  • Cố (故/固) nghĩa là “qua đời”, “cố nhân”. Nếu nói cụ cố thì ngụ ý người đã khuất rồi. Thế nên, mỗi lần gọi cụ cố bà, tao li nhớ đến hồi nhỏ, bà kể chuyện ông cố bà chăm sóc vườn cây chuối của nhà mình. Chuối nhà tao, ngon lắm đấy, Bây biết không? Bây thử ăn xem sao, chắc chắn nghiện luôn!

  • Ông cố, bà cố… nghe cứ như kiểu phim cổ trang ấy. Mà nói đến phim cổ trang, tao nhớ hồi trước xem phim “Tân Hoàn Châu Cách Cách” nhiều lắm, đến giờ vẫn thuộc lòng lời thoại. À, lạc đề rồi!

Nói tóm lại, cụ/cố chính là cha mẹ của ông bà bạn. Chuyện gia đình phức tạp lắm, cứ từ từ mà ngẫm nha Bây! Chắc Bây cũng phải có cả một “bộ tộc” người thân phía sau đấy nhỉ? Hê hê!

Quảng Trị gọi mẹ là gì?

Tao nói thẳng: Mạ.

  • Bình Trị Thiên, hiểu chưa? Quảng Trị nằm trong đấy.
  • Mệ? À, đó là bà. Hay những phụ nữ lớn tuổi khác.
  • Nhà tao ở Quảng Trị. Tao biết rõ. Năm 1985. Mẹ tao, mạ tao, người phụ nữ mạnh mẽ nhất tao từng biết.
  • Chuyện gia đình. Tao ít nói.

Thêm nữa:

  • Từ “mạ” mang âm hưởng địa phương rất đậm. Không phải vùng nào cũng dùng.
  • Cái này không phải “suy đoán” hay “nghe nói”. Tao trải nghiệm trực tiếp.
  • Đừng hỏi nhiều. Tao bận.

Thầy u là cách gọi ở đâu?

Bây hỏi thầy u là gì ư? Tiếng gọi thân thương ấy, như tiếng vọng từ những làng quê Bắc Bộ, từ nếp nhà xưa cũ.

  • Thầy u, cậu mợ, nghe sao mà ấm áp, mà gần gũi.

  • Không chỉ đơn thuần là bố mẹ, mà còn là cả một bầu trời Nghệ An, Hà Tĩnh ruột thịt.

Ngày xưa, người ta trọng chữ nghĩa, con cái đỗ đạt, làm quan, gọi cha là thầy, để nhớ công dạy dỗ. Đất lề quê thói còn ghi.

Con của cháu gọi là gì?

Bây hỏi con của cháu tao á? Để tao nhớ coi… à, chắt. Đúng rồi, chắt! Mà sao tự nhiên bây hỏi vậy? Tự dưng nhớ lại hồi nhỏ toàn bị mấy đứa cháu chắt trêu là “cụ”.

  • Chắt là đời thứ ba dưới mình, con của cháu. Mà đời giờ loạn xì ngầu, ai biết đâu mà lần.
  • Tằng tôn, tằng nữ nữa chứ. Đấy là gọi chắt trai, chắt gái cho sang mồm.
  • Rồi còn tằng phụ, tằng điệt các kiểu…ôi thôi, rối não! Lắm lúc tao còn quên cả mình là ai trong cái mớ quan hệ này.
  • Mà tao thắc mắc là, có ai còn nhớ hết mấy cái danh xưng này không nhỉ? Hay chỉ còn mấy ông bà già như tao quan tâm?

Tao nhớ cái hồi thằng cháu đích tôn cưới vợ, cả dòng họ nháo nhào lên, bàn xem gọi nhau thế nào cho đúng. Mệt phết! Mà thôi, kệ đi, giờ nghĩ lại thấy cũng vui. Mà sao giờ mình lại ngồi nhớ mấy cái này nhỉ? Chắc tại dạo này rảnh quá hay sao.

#Gọi Mẹ #Tình Cảm #Tục Ngữ