Quảng Trị gọi mẹ là gì?
Ở Quảng Trị, người dân thường gọi mẹ là "mạ". Đây là cách gọi phổ biến trong vùng Bình Trị Thiên, bao gồm cả Quảng Bình và Thừa Thiên Huế. Từ "mệ" được dùng để gọi bà ngoại hoặc những người phụ nữ lớn tuổi đáng kính. Vì vậy, tùy vào ngữ cảnh và đối tượng được xưng hô, người dân Quảng Trị sẽ sử dụng "mạ" hoặc "mệ" một cách phù hợp. Sự khác biệt này phản ánh nét đặc trưng trong văn hóa địa phương, tạo nên sự đa dạng và phong phú trong cách xưng hô tiếng Việt.
Người Quảng Trị gọi mẹ là gì? Cách xưng hô với mẹ ở Quảng Trị?
Út hỏi người Quảng Trị gọi mẹ là gì hả? “Mạ” đó Út. Bà thì gọi là “Mệ”.
Nhớ hồi tháng 7 năm ngoái, anh ra Đông Hà, Quảng Trị công tác. Ghé quán bún bò Huế ven đường, nghe chủ quán nói chuyện với con gái: “Con lấy thêm chén cho mạ”. Nghe thân thương gì đâu. Lúc tính tiền, anh hỏi thăm lại cho chắc, đúng là gọi mẹ là “Mạ” thiệt. Mà không chỉ Quảng Trị đâu Út, mấy tỉnh lân cận như Quảng Bình, Huế cũng gọi “Mạ” với “Mệ” luôn.
Tùy vùng miền mà cách gọi khác nhau ha. Miền Nam mình thì gọi “Má” hoặc “Mẹ”. Ra miền Bắc thì gọi “Mẹ”. Nghe cũng hay hay, mỗi vùng một kiểu. Anh thấy mấy cái này thú vị lắm, mỗi lần đi đâu là lại để ý cách người ta xưng hô. Nó kiểu phản ánh văn hóa vùng miền đó Út.
Thông tin ngắn gọn cho câu hỏi: Người Quảng Trị gọi mẹ là Mạ và bà là Mệ.
Thầy u là cách gọi ở đâu?
Út hỏi thầy u hả? Ơ hay, thầy u là cách gọi bố mẹ ở Bắc Bộ đó Út.
- Mà không chỉ Bắc Bộ đâu nha, tui thấy mấy người ở Nghệ An, Hà Tĩnh cũng kêu bố mẹ thầy u luôn á.
- Hồi đó đọc sách “Đất lề quê thói” thấy bảo, xưa xưa hồi mà còn thi cử làm quan á, con cái nhà nào mà đỗ đạt này kia là kêu cha bằng thầy hết trơn. Ý là vừa công sinh thành mà vừa có công dạy dỗ nữa đó. Thấy ghê không?
Tui nhớ hồi nhỏ mỗi lần mà con bé em họ tui nó lì á, bà ngoại tui hay chửi “Mày mà láo thầy u mày róc!”. Nghe mắc cười xỉu.
Thật ra, cậu mợ cũng là một cách gọi nữa đó.
Người Quảng Nam gọi mẹ là gì?
Út hỏi người Quảng Nam gọi mẹ là gì hả? Mẹ đó Út. Còn biến thể thì là Mệ. À mà cũng có khi gọi Má nữa. Tùy vùng á.
- Mẹ: Cách gọi phổ biến. Giống miền Bắc.
- Mệ: Biến âm từ “Mạ”. À mà hồi nhỏ tui nhớ bà ngoại tui cũng gọi mẹ là Mệ. Bà ngoại tui quê Quảng Ngãi lận. Hay là do ảnh hưởng vậy ta? Chắc vậy. Mà hồi đó tui bé tí tẹo à. Mà bà tui thương tui lắm.
- áM: Cách gọi này thì nghe hơi hướng miền Nam rồi. Nhớ hồi học cấp 3, có nhỏ bạn thân quê Tam Kỳ cũng gọi mẹ là má. Nghĩ lại thấy cũng vui. Mà giờ nó lấy chồng rồi, chắc ít khi gặp lại. Haizzz… Nói chung là tùy vùng mà gọi khác nhau thôi Út à. Có gì đâu mà phải lăn tăn.
Miền Trung với miền Nam gọi giống tiếng Trung Quốc hơn hả? Mạ (Huế), Má (Nam Bộ) từ 妈妈 (māma). Ừ đúng rồi đó. Má với Mạ. Tiếng Trung giờ cũng học được kha khá từ rồi nè. Cái này dễ nhớ mà. Hồi trước đi ăn đồ Trung suốt mà. Nay tự nấu được rồi khỏi ra tiệm.
Miền Bắc gọi bà là gì?
Út này, miền Bắc gọi bà đa dạng lắm, tùy vùng miền và quan hệ nữa. Bà nội, bà ngoại thì rõ rồi. Bà suông cũng phổ biến. Có nơi gọi mệ, nghe thân thương kiểu quê kiểng. Cụ thì kính trọng hơn, thường dùng với người lớn tuổi hoặc vai vế cao. Còn gọi kèm tên riêng nữa, kiểu Bà Lan, Bà Nga, thấy gần gũi, thân mật hơn hẳn. Nhà anh thì gọi bà nội là bà, bà ngoại là mệ. Mà hồi bé toàn gọi bà ngoại là bà ngoại Sáu, thêm tên riêng vào nghe cưng ha. Cái này cũng tùy văn hóa gia đình nữa, mỗi nhà mỗi khác, phức tạp phết. Thỉnh thoảng thấy hơi rối nhưng nghĩ lại, ngôn ngữ phong phú cũng hay.
- Bà nội/ngoại: Cách gọi phổ biến, phân biệt bên nội, bên ngoại.
- Bà: Đơn giản, thân thuộc.
- Mệ: Nghe dân dã, gần gũi, thường dùng ở một số vùng quê Bắc Bộ.
- Cụ: Tôn trọng, trang nghiêm, thường dùng với người cao tuổi.
- Bà + tên riêng: Thân mật, gần gũi, thường dùng trong gia đình hoặc với người quen biết.
Nhớ hồi xưa, ông bà hay kể chuyện ngày xưa khó khăn. Giờ nghĩ lại, thấy trân trọng cuộc sống hiện tại hơn. Đúng là, cái gì mất đi rồi mới thấy quý giá.
Bố mẹ của bà nội gọi là gì?
Ừ, Út hỏi Anh à… Để Anh nghĩ xem. Bố mẹ của bà nội mình…
- Gọi là cụ. Đúng rồi, cụ.
- Cụ ông, cụ bà. Tiếng mình hay gọi vậy.
- Đời thứ ba. Tính từ mình lên, ông bà rồi tới cụ.
Thật ra… ít khi Anh nghĩ về những đời trước lắm. Cứ lo cho hiện tại đã thấy mệt rồi. Mà nhắc tới lại thấy… thời gian trôi nhanh thật. Bà nội mình cũng đi xa lâu rồi.
Bố mẹ đẻ gọi là gì?
Út này, bố mẹ đẻ thì gọi là ba má chứ còn gì nữa. Nhà anh cũng gọi ba má. Ba anh hồi đó hay chở anh đi học bằng xe đạp mini Nhật bãi. Cái yên sau nhỏ xíu mà hai ba con ngồi vừa, vui lắm.
Mà cái vụ gọi bố mẹ chồng á, thấy rắc rối ghê ha. Cái này chắc tùy nhà nữa. Nhà anh chị dâu cũng gọi ba má chứ không gọi thân phụ thân mẫu gì đâu. Nghe cứng ngắc, khách sáo quá.
- Bố mẹ đẻ: ba má (cách gọi phổ biến miền Nam)
- Bố mẹ chồng: tùy gia đình, có thể gọi ba má hoặc theo cách xưng hô của chồng
Chị dâu anh kể hồi mới về làm dâu, cũng ngại ngại, chưa quen nên toàn gọi dạ vâng, xưng con với bố mẹ chồng. Sau này thân thiết rồi thì gọi ba má luôn cho tình cảm. Cái vụ gọi thân phụ thân mẫu anh thấy hình như ngày xưa hay dùng thôi, giờ ít ai gọi vậy lắm á.
Mà cái ông Trần Đại Vinh đó nghiên cứu văn học Hán Nôm á, chắc ổng am hiểu mấy cái cổ điển đó. Nhưng mà đời sống bây giờ khác rồi, cứ tự nhiên, thoải mái là được Út ha. Miễn sao mình cư xử đúng mực, hiếu thảo với bố mẹ hai bên là được rồi.
Nhớ hồi anh đi học đại học ở Huế nè, toàn ăn cơm bụi. Thi thoảng mới về nhà thăm ba má được. Ba má anh toàn gửi đồ ăn lên cho anh, nào là cá khô, tôm khô, mắm ruốc… đủ thứ. Đúng là thương con không ai bằng ba má.
Miền Bắc gọi u là gì?
Út hỏi khó Anh quá à! Để Anh nhớ coi, ở miền Bắc thì “u” ít ai dùng để gọi mẹ lắm á.
- Thường thì người ta gọi là “mẹ” hoặc “má”. Giọng Bắc nghe “má” nó cũng khác giọng Nam á Út.
- Ít hơn thì có “bầm”, nhưng mà kiểu này nghe hơi xưa, hoặc trong văn thơ gì đó thôi chứ đời thường ít thấy.
Mà nè, Anh thấy cái vụ gọi ba mẹ này mỗi vùng mỗi kiểu ha. Chỗ Anh nè, “ba” thì cũng có người gọi “bố”, “cha”, thậm chí “tía” nữa đó. Mà cái từ “thầy” ít thấy ghê, chắc tùy nhà. Nói chung là… loạn xà ngầu, nhiều khi nghe mà hết hồn.
Anh nhớ có lần đi du lịch miền Trung, nghe người ta gọi mẹ là “mạ” hay “mợ” gì đó, Anh tá hỏa tưởng đâu gọi ai.
Rồi còn vụ xưng hô với ông bà nữa chứ. Trời ơi, cả một bầu trời kiến thức luôn!
Góp ý câu trả lời:
Cảm ơn bạn đã đóng góp ý kiến! Góp ý của bạn rất quan trọng giúp chúng tôi cải thiện câu trả lời trong tương lai.