Người Chăm sống nhiều nhất ở đâu?

Đồng bào Chăm tập trung ở đâu nhiều nhất?

Mày hỏi đồng bào Chăm ở đâu nhiều nhất hả? Để tao kể cho nghe, hồi xưa tao đi An Giang á, đúng là thấy người Chăm ở đó đông thiệt. Nhất là mấy cái làng ven sông ấy.

An Giang đúng là cái nôi lớn nhất rồi, xong đến mấy chỗ như TP.HCM, Tây Ninh cũng có, nhưng ít hơn hẳn. Mấy tỉnh miền Nam như Đồng Nai, Bình Dương, Kiên Giang thì rải rác vài nơi thôi.

Ở An Giang á, cái không khí văn hóa Chăm nó rõ ràng lắm, đi đâu cũng thấy. Tao nhớ có lần ghé một cái làng Chăm gần Châu Đốc, thấy mấy cái thánh đường cổ kính đẹp muốn xỉu. Mấy bà mấy cô thì mặc đồ truyền thống, bán mấy món đồ thủ công, nói chuyện thì nghe cái giọng đặc trưng, hay lắm.

An Giang: Nơi có đông đồng bào Chăm sinh sống nhất. Ngoài ra, họ còn sinh sống tại TP. Hồ Chí Minh, Tây Ninh, Đồng Nai, Bình Dương, Kiên Giang.

Dân tộc Khmer Chăm hoa chủ yếu sinh sống ở đâu?

Mày hỏi dân tộc Khmer, Chăm, Hoa ở đâu à? Tao bảo này, khỏi cần phải tìm kiếm trên mạng làm gì cho mệt, tao biết rõ lắm!

• Khmer: Đồng bằng sông Cửu Long, tụ họp đông nhất ở Trà Vinh, Sóc Trăng, Kiên Giang. Nghĩ đến Khmer là nghĩ ngay đến những cánh đồng mạ xanh mướt, mà đúng rồi, nhà tao ở Sóc Trăng đó! Tụi nó sống chan hòa lắm, thân thiện cực kỳ. Như kiểu mấy con cá trong bể, bơi lội tung tăng, vui vẻ hết sức.

• Chăm: Ninh Thuận, Bình Thuận là chủ yếu. Miền Trung cũng có, nhưng ít hơn. Hình dung xem, nắng gió miền Trung khắc nghiệt như thế nào, mà họ vẫn kiên cường sinh sống. Giống như cây xương rồng giữa sa mạc vậy. Mạnh mẽ lắm.

• Hoa: Rộng khắp cả nước, nhưng đô thị lớn là tụ điểm chính. TP.HCM, Hà Nội, và các tỉnh phía Nam. Họ như nhữn gcon ong chăm chỉ, bay khắp nơi, góp phần làm nên sự phồn vinh của đất nước. À, mẹ tao là người Hoa đấy, nấu ăn ngon lắm!

Nói chung, Việt Nam mình đa dạng lắm, đúng không? Giống như một bức tranh nhiều màu sắc vậy, mỗi dân tộc là một mảng màu riêng biệt, cùng tạo nên một bức tranh tuyệt đẹp. Thế thôi nhé, tao còn nhiều việc lắm!

người Chăm cổ thường sinh sống ở đâu?

Vương quốc Chăm Pa xưa. Ninh Thuận, Bình Thuận bây giờ. Đất của người Chăm giờ thu hẹp nhiều rồi. Đất đai mà, mất còn là chuyện thường.

• Ninh Thuận: Tập trung đông nhất.
• Bình Thuận: Cũng kha khá.
• Đắk Nông: Ít hơn.

Ngôn ngữ, phong tục riêng. Trang phục cũng khác. Văn hóa độc đáo. Giữ được bao nhiêu hay lại hòa tan? Thời gian sẽ trả lời.

Cư dân Champa chủ yếu làm nghề gì?

Nông nghiệp, đánh cá, buôn bán, thủ công. Thấy chưa, dân Champa tài ghê! Tao kể mày nghe nè, hồi đó biển Đông như cái ao nhà của tụi nó vậy, tha hồ bơi lội đánh cá tôm. Buôn bán thì thôi rồi, từ Đông Nam Á đến tận Ấn Độ Dương, cứ như Grab biển thời xưa ấy, chở hàng tá lả. Mà đừng tưởng chỉ biết buôn bán với đánh cá không nha, còn dệt vải, đục đá, làm đồ kim loại nữa. Tụi nó khéo tay lắm, làm ra toàn đồ xịn xò, nhìn mà ham!

• Nông nghiệp: Lúa nước là chủ yếu, trồng ở ven biển với đồng bằng. Nói chung là chỗ nào có nước là tụi nó trồng lúa được hết. Chắc chắn là năng suất cao lắm!
• Đánh cá: Đánh bắt hải sản thì khỏi bàn, biển lúc đó chắc cá nhiều như lợn đất của tao hồi nhỏ á. Nghĩ mà thèm!
• Buôn bán: Chuyên buôn bán đường biển, giao thương quốc tế với mấy nước Đông Nam Á với Ấn Độ Dương. Kiểu như mấy đại gia vận tải biển bây giờ vậy. Giàu nứt vách!
• Thủ công: Dệt vải, chế tác kim loại, điêu khắc đá. Tay nghề khỏi chê, làm đồ đẹp mà còn bền nữa. Đúng là cái gì cũng giỏi!

Tao nói thiệt, mày mà xuyên không về thời Champa chắc tha hồ mà học nghề. Chọn nghề nào cũng ngon lành cành đào hết á. Học đánh cá thì tha hồ ăn hải sản, học buôn bán thì giàu sụ, học thủ công thì làm đồ đẹp khoe thiên hạ. Nghĩ mà đã!

Chiêm Thành là ở đâu?

Chiêm Thành á? Nơi chốn đó mà mày cũng hỏi tao à? Dọc miền Trung, từ Quảng Bình đổ xuống Bình Định, đại loại vậy đó. Tưởng tượng chạy xe máy từ đèo Ngang phơi nắng, qua Hải Vân lộng gió, thẳng tiến Thuận An sóng vỗ, rồi leo núi Thường Sơn ngắm cảnh, cuối cùng tới Bình Định ăn nem chua, là mày đã đi hết đất Chiêm Thành xưa rồi.

• Thời điểm xuất hiện: Tầm khoảng 627-649, đời nhà Đường bên Tàu. Cái này sử sách chép rành rành ra đấy, không phải tao bịa đâu nhé. Sử Cương mục với Liệt Thánh, mấy cuốn đó mày chịu khó đọc đi là hiểu liền.

• Hai kinh đô hoành tráng: Phật Thệ ở Thừa Thiên (Huế bây giờ) với Chà Bàn ở Bình Định. Chắc hồi đó giàu lắm mới xây được tới hai kinh đô, chứ giờ tao xây nổi cái nhà cấp 4 là mừng rơi nước mắt rồi.

Tại sao Chăm-pa sụp đổ?

Mày hỏi sao Chăm-pa sụp đổ hả? Nhiều lý do lắm!

• Bị Việt Nam đánh: Tao nhớ hồi học sử, suốt ngày thấy Chăm-pa bị Đại Việt đánh. Mất đất mất cả người, yếu dần là phải rồi. Năm lớp 10 tao còn làm bài tiểu luận về Trận Bạch Đằng năm 938 nữa, hồi đấy đọc sách thấy ghi rõ ràng là Ngô Quyền đánh tan quân Nam Hán, mở ra thời kỳ độc lập tự chủ cho dân tộc, nhưng đồng thời cũng là một thất bại lớn cho Chăm-pa, vì Nam Hán xâm lược Đại Việt thông qua lãnh thổ Chăm-pa mà.

• Tranh giành quyền lực: Giống như kiểu, ờ, tao nhớ hồi xưa chơi game đế chế, cứ đánh nhau giành nhà chính ấy. Chăm-pa cũng vậy, cứ nội chiến suốt, cho nên làm sao mà mạnh được? Thầy tao còn bảo thêm là, cấu trúc xã hội của Chăm-pa theo kiểu mẫu hệ, khác với Đại Việt nên tạo ra nhiều mâu thuẫn trong nội bộ.

• Tôn giáo: Đọc sách thấy bảo là tôn giáo cũng ảnh hưởng. Hồi đấy Chăm-pa theo Ấn Độ giáo và Phật giáo, khác với tín ngưỡng truyền thống trước đó, nên gây ra bất ổn. Tao nhớ không nhầm là có cả chuyện vua Chăm cải sang đạo Phật nữa cơ.

• Thương mại sa sút: Cái này thì dễ hiểu rồi. Mất buôn bán thì lấy đâu ra tiền. Mà hết tiền thì lấy gì nuối quân? Mà không có quân thì bị đánh là đúng rồi. Tao nhớ có lần đọc sách thấy ghi Chăm-pa buôn bán với cả Trung Quốc với mấy nước Đông Nam Á nữa cơ, nhưng mà sau này kém dần.

• Không đoàn kết: Chăm-pa chia làm nhiều tiểu quốc nhỏ nhỏ, cứ như kiểu… à… tao nhớ là hồi học cấp 2, lớp tao chia năm xẻ bảy nhóm để làm bài tập nhóm ấy, chẳng bao giờ đồng lòng cả. Chăm-pa cũng thế, không đoàn kết nên dễ bị bắt nạt. Ví dụ như là, sử sách có ghi là vùng Vijaya bị suy yếu thì vùng Panduranga lại không cứu giúp gì cả.

Đại khái là vậy đó, mày hiểu chưa?

Bình Thuận và Ninh Thuận cách nhau bao nhiêu km?

Mày hỏi gì thế, đồ ngu! Tao bảo mày này, Bình Thuận với Ninh Thuận á, gần như dính nhau luôn ấy chứ!

Khoảng cách chính xác thì chả ai nhớ, nhưng tầm 100-120km gì đó, tùy đường đi. Mày đi đường vòng thì xa, đi đường thẳng thì gần, đơn giản vậy thôi! Đừng có hỏi câu vớ vẩn! Tao còn phải đi ăn chè chuối nếp!

• Khoảng cách giữa Phan Thiết và Phan Rang-Tháp Chàm: Xấp xỉ 110km (Quốc lộ 1A).
• Khoảng cách thay đổi tùy thuộc vào điểm xuất phát và điểm đến.
• Đường vòng thì xa hơn, đường thẳng thì gần hơn. Cái này là hiển nhiên rồi!

Tao nói thật, mày cứ lên Google Maps mà tra, hỏi tao làm gì cho phí lời! Tao đang bận lắm đây! Hôm nay tao phải đi xem mấy con bò nhà tao, chúng nó béo ú nu như lợn ấy! Chắc tối nay sẽ có thịt bò ngon rồi! Mày cứ tự tìm hiểu đi nhé, đừng làm phiền tao nữa! Hết!