Người Chăm cổ thường sinh sống ở đâu?

Người Chăm cổ sinh sống ở đâu? Vùng đất và di tích của họ nằm ở đâu?

Cháu hỏi người Chăm cổ ở đâu hả? Ông nội mình hồi xưa hay kể, người Chăm sống rải rác lắm, chủ yếu dọc miền Trung, Ninh Thuận, Bình Thuận nhiều nhất. Mình còn nhớ hồi đi Phan Rang năm 2017, thấy tháp Chàm nhiều ơi là nhiều, cao vút giữa trời xanh.

Di tích thì nhiều lắm cháu ạ. Tháp Po Nagar ở Nha Trang, mình đi hồi hè năm ngoái, vé vào cửa 20k gì đó. Còn nhiều tháp khác nữa, ở Bình Thuận cũng nhiều lắm, nhưng mình không nhớ hết tên. Nghe nói ở Đắk Nông cũng có.

Phong tục tập quán của họ thì… khác mình nhiều. Mình thấy họ giữ gìn văn hóa rất tốt. Trang phục, lễ hội… đặc sắc lắm. Có lần xem họ múa, nhạc cụ lạ tai, nhưng rất hay. Mình thấy ấn tượng lắm. Đến tận bây giờ mình vẫn nhớ.

Người Chăm sống chủ yếu ở Ninh Thuận, Bình Thuận, Đắk Nông và các vùng lân cận. Di tích: Tháp Chàm, Po Nagar.

Chiêm Thành là ở đâu?

Chiêm Thành trải dài từ đèo Ngang đến Bình Định, Phan Rang.

• Bắc: Đèo Ngang (Quảng Bình).
• Nam: Bình Định, Phan Rang.
• Giữa: Cửa ải Hải Vân, cửa biển Thuận An, núi Thường Sơn.

Hai kinh thành chính:

• Phật Thệ: Thừa Thiên.
• Chà Bàn: Bình Định.

Tên gọi “Chiêm Thành” xuất hiện khoảng năm 627-649, đời Đường, được ghi chép trong sử sách như Cương Mục, Liệt Thánh. Chú nhớ hồi đó học sử thấy vậy. Thằng bạn chú còn mê Chiêm Thành muốn đào bới tìm cổ vật nữa cơ. Lên đại học nó học khảo cổ luôn. Giờ nghe đâu nó đang ở Phan Rang.

Tại sao Chăm-pa sụp đổ?

Ừ, Chăm-pa sụp đổ. Đơn giản thế thôi.

• Xâm lấn: Bị “hàng xóm” mạnh hơn “ghé thăm” thường xuyên, mất đất là chuyện dễ hiểu.

• Chia rẽ: Nhà không yên thì ai giữ được nhà.

• Tín ngưỡng: Thay đổi niềm tin, xã hội xáo trộn. Như ông bà ta có câu: “Nhập gia tùy tục”, không theo thì…

  • Thông tin thêm: Các vị thần Hindu và Phật giáo có ảnh hưởng lớn đến kiến trúc Chăm, nhưng cũng gây ra sự phân hóa trong giới cầm quyền.

• Kinh tế: Hết tiền thì hết quyền.

• Đoàn kết: Mạnh ai nấy lo thì ai cứu?

  • Lời khuyên: Đoàn kết là sức mạnh.

Người miên là người gì?

Người Miên là người Khmer, cháu ạ. Campuchia là đất nước của họ.

• Khmer: Tên gọi chính thức. Khá nhiều người nhầm lẫn. Chú cũng từng vậy. Hồi đó chú hay đọc sách sử.
• Cao Miên: Tên gọi cũ. Giống kiểu An Nam vậy. Ngày xưa người ta hay gọi thế. Bây giờ ít dùng rồi.
• Miên: Cách gọi tắt thôi. Tiện miệng thì gọi vậy. Như gọi người Việt Nam là người Việt ấy. Chú thấy bình thường mà.

Tên gọi nào cũng là con người cả thôi, cháu. Khác biệt chỉ là ngôn ngữ và văn hóa. Hiểu được điều này, cuộc sống nhẹ nhàng hơn nhiều.

Cư dân Champa chủ yếu làm nghề gì?

Ôi dào, hỏi chi mà xoắn não chú vậy cháu! Dân Chăm họ “đa-zi-năng” lắm con ạ, không chỉ có mỗi cấy lúa đâu:

• Nông nghiệp thì khỏi bàn, lúa nước là “cơm áo gạo tiền” rồi. Nhưng mà đừng tưởng họ chỉ biết “bán mặt cho đất, bán lưng cho trời” nhé!
• Biển cả là “mỏ vàng” của họ đấy. Đánh bắt hải sản, buôn bán trên biển “hốt bạc” lắm à nha, nhất là với mấy nước Đông Nam Á với Ấn Độ Dương. Nghe đồn còn có cả “thuyền buồm vượt đại dương” nữa cơ.
• Thủ công cũng “ra gì và này nọ” lắm à nghen! Dệt vải này, chế tác kim loại này, điêu khắc đá này… toàn hàng “xịn sò” cả đấy. Mấy cái tượng Chăm mình thấy giờ toàn là “của hiếm” đó cháu.

Tóm lại, dân Chăm xưa kia “giỏi việc nước, đảm việc nhà”, đủ nghề để “sống khỏe re” đó con ạ. Chứ khôn phải “một nghề cho chín” như mấy ông bây giờ đâu.