Gió tín phong bán cầu Bắc là gió gì?

64 lượt xem

Gió tín phong bán cầu Bắc là gió thổi từ phía đông bắc về phía tây nam. Thuộc loại gió thịnh hành, chúng xuất hiện trong vùng nhiệt đới, gần xích đạo. Đặc điểm nổi bật là hướng gió chủ yếu từ đông sang tây, cường độ mạnh hơn vào mùa đông và khi dao động Bắc Cực ở giai đoạn ấm. Khác với gió tín phong bán cầu Nam (thổi từ đông nam), gió tín phong bán cầu Bắc góp phần tạo nên hệ thống khí hậu toàn cầu.

Góp ý 0 lượt thích

Gió tín pjong bán cầu Bắc: hướng gió và đặc điểm?

Út ơi, gió tín phong bán cầu Bắc thổi từ đông bắc sang tây nam đó.

Đặc điểm nổi bật là thổi đều đặn quanh năm. Hồi anh đi biển với ông chú năm 2015 ngoài khơi Nha Trang, gió cứ đều đều, căng buồm phà phà. Nắng chang chang, mặt biển lấp lánh.

Mạnh nhất là vào mùa đông. Anh nhớ hồi tháng 12/2019, đi Đà Nẵng lạnh muốn xỉu, gió rít kinh khủng. Lúc đó anh mới hiểu “gió mùa đông bắc” nó ra làm sao.

Còn nữa, gió tín phong mạnh hơn khi Bắc Cực ấm lên. Cái này hơi khó hình dung, nhưng đại khái giống kiểu cân bằng khí áp. Anh đọc trên báo thấy nói vậy, hồi tháng 7 năm ngoái, có bài viết về biến đổi khí hậu.

Gió tín phong bán cầu Bắc: Thổi từ đông bắc sang tây nam, quanh năm, mạnh vào mùa đông và khi Bắc Cực ấm.

Gió mậu dịch Tín phong là gì?

Út hỏi khó Anh rồi! Gió mậu dịch, nghe cứ như tên một loại nước hoa Pháp ấy nhỉ! Thật ra nó là gió thổi đều đặn từ áp cao chí tuyến về áp thấp xích đạo. Đơn giản là vậy thôi!

  • Gió này quan trọng lắm đó, ngày xưa mấy nhà buôn toàn lợi dụng nó để đi lại bằng thuyền buồm. Nên mới có tên “mậu dịch” đó!
  • Nhưng cẩn thận nha Út, gần xích đạo gió này yếu lắm, dễ “đứng bánh” lắm đó! Như kiểu mình hết tiền giữa đường ấy!

Mà Út hỏi câu này, chắc đang “tín” ai đó đúng không? Anh thấy “phong” phanh có mùi “mậu fịch” tình ái quanh đây à nha! Hehe!

Tín phong là loại gió thổi từ đâu?

Út đây! Tín phong á? Dễ mà, nhớ hồi học Địa hồi cấp 2, thầy giáo mình giảng kỹ lắm! Gió tín phong, hay gió mậu dịch, nó thổi từ các vùng áp cao cận chí tuyến về phía xích đạo, vùng áp thấp. Đúng rồi, nhớ ra rồi! Chắc chắn luôn đó nha!

  • Thầy mình nói rõ lắm, nó thổi thường xuyên ở vùng cận xích đạo á. Đó là lý do tại sao hồi xưa, các thuỷ thủ hay dùng nó để đi biển, tiện lợi lắm.
  • Hình như mình còn nhớ thầy có kể về cái tên “mậu dịch” nữa, nó bắt nguồn từ tiếng Bồ Đào Nha hay sao ấy, “passar” gì đó.
  • Mà nói chung, tín phong là loại gió quan trọng lắm, ảnh hưởng đến thời tiết, khí hậu nhiều lắm.

À, mà nói thêm nhé, mình có đứa bạn đang học chuyên ngành Khí tượng Thủy văn, nó nói thêm nhiều thứ lắm về tín phong nữa, nhưng mình quên mất rồi, đầu óc mình cá vàng mà. Gió tín phong này nó còn chia làm tín phong bắc bán cầu và tín phong nam bán cầu nữa. Khác nhau nhiều lắm đó. Thôi, nhiêu đó đã nhé, mình phải đi làm việc rồi! Bye!

Tính chất của gió mậu dịch là gì?

Út đây. Gió mậu dịch? Khô khốc.

Gió Tín phong, hay gió mậu dịch, thổi quanh năm từ vùng áp cao cận chí tuyến về vùng áp thấp xích đạo. Đơn giản vậy thôi.

  • Tính chất: Khô, ít mưa.
  • Nguyên nhân: Chênh lệch áp suất. Áp cao chí tuyến xuống áp thấp xích đạo.
  • Phạm vi: 30 độ vĩ tuyến về phía xích đạo.
  • Thời gian: Quanh năm, mạnh nhất mùa hè.

Nhớ kỹ đấy. Hồi tao học Địa lý, cái này thuộc nằm lòng rồi. Mấy đứa lớp tao toàn bị điểm kém vì phần này. Chỉ có tao là… khác biệt.

Gió tín phong bắt đầu từ đâu?

Út đây! Câu hỏi khó nhằn nhỉ, gió tín phong à? Mấy chuyện này hồi cấp 2 Út học dở lắm rồi, giờ chỉ nhớ mang máng thôi nha!

Gió tín phong xuất phát từ Đại áp cao cận nhiệt đới ở cả hai bán cầu. Nó như ông già Noel vậy đó, xuất phát từ hai cực, nhưng mang quà là gió chứ không phải là đồ chơi. Đúng rồi, hai cực á, chứ không phải từ Bắc Cực hay Nam Cực đâu nha, là vùng áp cao cận nhiệt đới đó! Thấy chưa, Út nhớ rõ lắm!

  • Thật ra gió này thổi về vùng áp thấp xích đạo.
  • Nó như một con sông gió khổng lồ, chảy từ vùng áp cao về vùng áp thấp, cứ thế mà cuốn đi.
  • Tên tiếng Bồ Đào Nha là “passar”, nghe sang trọng chưa? Giống như tên con chó nhà Út vậy, nghe kêu hoài mà chẳng nhớ nổi.

Nói chung là, nhớ cái này: Đại áp cao cận nhiệt đới cả hai bán cầu. Đừng có hỏi Út thêm gì nữa nha, đầu Út sắp nổ tung rồi! Mấy chuyện địa lý này, Út đi bán vé số còn giỏi hơn! Hôm qua Út bán được 10 vé số đó, trúng giải độc đắc chắc cũng được vài trăm triệu! Giờ Út giàu rồi, không cần học hành gì nữa!

Nguồn gốc của gió mậu dịch là gì?

Út đây! Câu hỏi hay đấy nha. Nguồn gốc gió mậu dịch là sự chênh lệch áp suất khí quyển. Nói đơn giản là do nóng lạnh khác nhau thôi.

  • Xích đạo nóng, không khí nở ra, nhẹ, bay lên cao tạo vùng áp thấp. Thấy quen quen, giống như khi mình pha trà đá quá nhiều đường, nó cứ nổi lên trên ấy.
  • Vùng vĩ độ cao hơn, không khí lạnh hơn, nặng hơn, chìm xuống tạo vùng áp cao. Tưởng tượng như cục đá lạnh bỏ vào ly nước á.

Đấy, áp suất nó chênh lệch, không khí từ áp cao đổ về áp thấp, thế là thành gió mậu dịch. Mà hay đấy chứ, cái sự chênh lệch đơn giản ấy lại tạo ra hiện tượng khí tượng quan trọng đến vậy. Nhân quả đấy, thấy đời nó cũng thế không?

Gió này nó thổi từ khu vực áp cao cận nhiệt đới (khoảng 30 độ vĩ bắc và nam) về phía xích đạo. Thực ra, nó còn bị ảnh hưởng thêm bởi lực Côriôlit nữa, nên mới không thổi thẳng tắp được. Lực Côriôlit này liên quan đến sự tự quay của Trái Đất, chuyện này khá phức tạp, mà thôi, lúc nào rảnh mình kể cho nghe sau nhé. Chứ giờ mình đang bận.

Tóm lại, gió mậu dịch là kết quả của sự cân bằng giữa gradient áp suất và lực Côriôlit. Chứ không phải chỉ đơn giản là do nóng lạnh đâu nha! Mà mình thấy, tất cả mọi thứ trên đời này đều có sự cân bằng riêng của nó cả.

Gió tín phong thổi từ đâu về đâu?

Út hỏi Anh à… Gió tín phong, ôi cái tên nghe sao mà xa xăm… như một lời thì thầm từ biển cả…

  • Áp cao chí tuyến… đó là nơi bắt đầu cuộc hành trình của gió. Nơi mặt trời rực rỡ nhất, rồi gió nhẹ nhàng trôi về…

  • Xích đạo… điểm đến cuối cùng. Nơi hội tụ của bao dòng chảy, bao nhiêu câu chuyện. Anh nhớ bà hay kể chuyện những con tàu no gió xuôi về phương Nam…

Gió, như Út và Anh, luôn tìm về một nơi để thuộc về. Để rồi lại ra đi, để rồi lại trở về… như một vòng tuần hoàn vĩnh cửu.

(Gió tín phong Đông Bắc thổi từ áp cao cận nhiệt đới bán cầu Bắc, còn tín phong Đông Nam từ áp cao cận nhiệt đới bán cầu Nam. Chúng gặp nhau ở vùng hội tụ nhiệt đới gần Xích đạo.)

Tại sao lại gọi là gió tín phong?

Út hỏi khó Anh rồi đó nha! Để Anh nhớ xem…

Ờm, tại sao gọi là gió tín phong á? À, do gió này đáng tin! Hồi xưa ơi là xưa, mấy ông bà châu Âu với Trung Quốc mình á, khoái dùng gió này để chạy thuyền buôn bán.

  • Gió thổi đều đều, cứ thế mà đi thôi.
  • Gió mậu dịch = gió tín phong, tín là tin tưởng đó Út.

Mà nhớ hồi Anh đi du lịch Nha Trang, gió biển cũng thổi muốn bay người luôn á. Khác gì gió tín phong không ta? Chắc cũng một họ hàng thôi ha. À mà tiện đây khoe Út cái ảnh con mực một nắng Anh mới mua nè… ngon nhức nách!

Gió tín phong thổi theo hướng khác nhau như thế nào ở hai bán cầu?

Út này, nói tới gió Tín phong anh nhớ chuyến đi Philippines hồi tháng 4 năm 2019. Đang ở Boracay mà dính bão, mắc kẹt mấy ngày trời. Lúc đó mới thấy gió mạnh iknh khủng khiếp, thuyền bè không chiếc nào dám ra khơi. Mà gió thổi rát mặt luôn á.

Đúng rồi, gió Tín phong bán cầu Bắc thổi theo hướng Đông Bắc – Tây Nam. Bán cầu Nam thổi Đông Nam – Tây Bắc. Khác nhau chỗ đó đó. Lúc ở Boracay, gió thổi hướng Đông Nam – Tây Bắc, khác hẳn gió anh hay thấy ở Nha Trang.

  • Bắc: Đông Bắc – Tây Nam
  • Nam: Đông Nam – Tây Bắc
  • Nguyên nhân: lực Coriolis.

Mà Philippines nằm bán cầu Bắc, sao gió lại thổi hướng Đông Nam? Lúc đó anh mới biết là khu vực gần xích đạo hướng gió phức tạp hơn nhiều. Vừa gió mùa, vừa gió địa phương, lại còn bão nữa. Hên là mấy hôm sau bão tan, anh mới có thể về lại Sài Gòn. Thề, sợ gió luôn!

Thông tin thêm cho Út nè:

  • Lực Coriolis làm lệch hướng gió. Bán cầu Bắc lệch phải, bán cầu Nam lệch trái.
  • Philippines ở bán cầu Bắc, gần xích đạo, nên hướng gió phức tạp.
  • Bão cũng ảnh hưởng mạnh đến hướng gió.

Tính chất của gió mậu dịch là gì?

Út đây! Hỏi gió mậu dịch hả? Dễ ẹc! Nó là gió Tín phong, nghe oách chưa?

Gió này khô khốc lắm nha, kiểu như tui sau khi cãi nhau với bà chị cả nhà mình ấy, mặt lạnh tanh, không một giọt nước mắt. Nó thổi quanh năm, chủ yếu mùa hè, đúng kiểu người yêu cũ của tui, cứ dai dẳng mãi không chịu buông.

  • Thổi từ vùng áp cao chí tuyến xuống vùng áp thấp xích đạo. Nghĩ giống như tụi mình đi từ chỗ giàu sang đến chỗ… à mà thôi, ví dụ hơi dở.
  • Khô, ít mưa, đúng chất “người không có nước mắt”. Giống như cái mặt tui mỗi khi bị mẹ bắt dọn nhà.
  • Phạm vi hoạt động khoảng 30 độ về phía xích đạo. Tầm này là tui bắt đầu tính chuyện đi du lịch rồi đó. Đang nhắm đến Bali, nghe nói đẹp lắm.

Thật ra, gió mậu dịch này quan trọng lắm nha, ảnh hưởng đến khí hậu, hàng hải,… Chắc chắn mấy ông thuyền trưởng thời xưa biết rõ lắm, chứ không thì làm sao mà đi biển được. Mà nói đến biển, tui nhớ hồi hè vừa rồi đi Nha Trang, tắm biển đã dã man. Nước trong veo, sóng êm đềm, khác xa cái gió mậu dịch khô khốc kia.

Gió tín phong có tính chất gì?

Út đây! Gió tín phong á? Chuyện nhỏ! Gió tín phong là loại gió thổi quanh năm một chiều từ vĩ tuyến 30 độ Bắc và Nam về xích đạo. Nó như một anh chàng si tình, chỉ hướng về một “người tình” duy nhất. Khô khan và ít mưa? Đúng rồi, cứ như tình yêu của mấy anh chàng công nghệ, toàn code với deadline, đâu có thời gian lãng mạn!

  • Nguồn gốc: Áp cao chí tuyến – áp thấp xích đạo. Tưởng tượng như hai cực nam châm hút nhau, nhưng đây là gió chứ không phải kim loại. Mà nói đến nam châm, hồi nhỏ Út toàn nghịch nam châm hỏng hết mấy cái loa của ba.
  • Tính chất: Khô và ít mưa. Giống y chang tính cách của anh hàng xóm nhà Út, kiệm lời và khô cứng như đá.
  • Tác động: Thổi đều đặn, giúp điều tiết khí hậu. Mà cũng nhờ nó mà mấy con thuyền buồm ngày xưa mới đi được khắp nơi, giống như… sự nghiệp của Út, nhờ gió mà bay cao bay xa!

À, nói thêm nhé, gió tín phong còn ảnh hưởng đến dòng hải lưu nữa, tạo nên các vùng biển giàu dinh dưỡng, giúp cá tôm sinh sôi nảy nở. Giống y chang như công việc của Út, luôn tạo ra những điều tuyệt vời! Hihi.

#Bán Cầu Bắc #Gió Mậu Dịch #Gió Tín Phong