Hà Tĩnh được mệnh danh là gì?

Hà Tĩnh, mảnh đất nằm giữa hai dòng sông Lam và sông Ngàn Sâu, mang trong mình vẻ đẹp dung dị mà kiên cường, đã khắc ghi dấu ấn sâu đậm trong lịch sử và văn hóa Việt Nam. Vùng đất này được người đời ưu ái gọi bằng hai danh xưng đầy tự hào: Đất học và Quê hương của ca trù. Hai danh xưng ấy không chỉ đơn thuần là những mỹ từ mà còn là sự ghi nhận, là niềm kiêu hãnh về truyền thống văn hóa và tinh thần hiếu học của con người nơi đây.

Đất học – hai từ ngắn gọn nhưng hàm chứa cả một bề dày lịch sử và tinh thần hiếu học đáng ngưỡng mộ. Từ xa xưa, người dân Hà Tĩnh đã ý thức sâu sắc về tầm quan trọng của tri thức. Dù cuộc sống còn nhiều khó khăn, gian khổ, họ vẫn luôn nỗ lực vượt khó, khuyến khích con cháu học hành, dùi mài kinh sử. Tinh thần ham học ấy đã ăn sâu vào tiềm thức, trở thành một nét văn hóa đặc trưng, lan tỏa từ thế hệ này sang thế hệ khác. Hình ảnh những đứa trẻ cắp sách đến trường, vượt qua đèo cao, suối sâu để đến lớp học đã trở nên quen thuộc, minh chứng cho sức mạnh của khát vọng tri thức. Chính nhờ sự coi trọng học vấn ấy, Hà Tĩnh đã sản sinh ra vô số nhân tài lỗi lạc, đóng góp to lớn cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước. Từ các danh nhân văn hóa, khoa bảng đến các nhà lãnh đạo, nhà khoa học, họ đều là những bông hoa thơm ngát, tỏa hương cho đời, làm rạng danh quê hương.

Không chỉ là Đất học, Hà Tĩnh còn được biết đến là Quê hương của ca trù, một loại hình nghệ thuật truyền thống độc đáo và tinh tế. Ca trù là sự kết hợp hài hòa giữa thơ ca, âm nhạc và nghệ thuật biểu diễn. Giọng hát ngọt ngào, sâu lắng của ca nương, cùng tiếng đàn đáy réo rắt, da diết, hòa quyện với tiếng phách nhịp nhàng, tạo nên một không gian nghệ thuật đầy mê hoặc. Mỗi bài ca trù không chỉ đơn thuần là một bản nhạc, mà còn là một câu chuyện, một tâm sự, một bức tranh về cuộc sống, về con người, về tình yêu quê hương đất nước. Ca trù Hà Tĩnh mang đậm nét đặc trưng riêng, thể hiện rõ nét tính cách phóng khoáng, mạnh mẽ nhưng cũng rất đỗi trữ tình, sâu lắng của người dân nơi đây. Việc UNESCO công nhận ca trù là di sản văn hóa phi vật thể cần được bảo vệ khẩn cấp càng khẳng định giá trị văn hóa đặc biệt của loại hình nghệ thuật này, đồng thời là trách nhiệm của chúng ta trong việc gìn giữ và phát huy di sản quý báu này.

Đất học và Quê hương của ca trù, hai danh xưng ấy như hai mảnh ghép hoàn hảo, tạo nên bức tranh toàn cảnh về một Hà Tĩnh giàu truyền thống văn hóa và tinh thần hiếu học. Đây không chỉ là niềm tự hào của người dân Hà Tĩnh mà còn là di sản quý báu của cả dân tộc. Trong thời đại hội nhập và phát triển, việc gìn giữ và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Chúng ta cần có những hành động thiết thực để bảo tồn và phát triển Đất học và Quê hương của ca trù, để những giá trị văn hóa tốt đẹp này mãi mãi được lưu truyền và tỏa sáng. Đó cũng chính là cách để chúng ta tri ân công lao của các thế hệ đi trước và vun đắp cho một tương lai tươi sáng hơn.