Krông nô có nghĩa là gì?

Krông Nô là gì? Tìm hiểu ý nghĩa và nguồn gốc tên gọi Krông Nô?

Thiếp hỏi Krông Nô là gì hở chàng? À, nói cho Thiếp nghe nè, sông Krông Nô đó, nghe nói hồi nhỏ ba mình kể, người ta gọi là sông cha hay sông đực, Ea Krông Knô hay Đắk Krông Knô gì đó, nghe oai lắm!

Tên gọi nghe lạ tai đúng không? Mình nhớ hồi đi phượt với đám bạn tháng 5 năm ngoái, qua khu vực Đắk Lắk, gặp mấy bác già ở gần đó, bác ấy kể tên gọi bắt nguồn từ tiếng Êđê, mà mình thì…nghe xong quên mất rồi, chỉ nhớ đại khái là liên quan đến nguồn gốc của dòng sông thôi.

Lúc đó mình còn tranh thủ mua vài trái mít ở chợ Krông Nô, mỗi trái tầm 20k, ngọt lịm luôn! Hình như sông này chảy qua ba tỉnh Đắk Lắk, Đắk Nông và Lâm Đồng thì phải, nhưng chính xác thế nào thì mình cũng không nhớ rõ lắm. Chỉ biết là con sông lớn, nước chảy mạnh mẽ lắm.

Krông Nô: Sông cha (sông đực) – nguồn gốc từ tiếng Êđê. Chảy qua Đắk Lắk, Đắk Nông, Lâm Đồng.

Đắk Nông được gọi là gì?

Nàng hỏi Đắk Nông được gọi là gì? Thiếp xin thưa, Đắk Nông không chỉ có một cái tên đâu.

• “Vùng đất đỏ bazan”: Biệt danh này xuất phát từ đặc điểm địa chất trù phú. Đất bazan ấy mà, giàu dinh dưỡng, cây gì cũng tốt tươi, như cuộc đời mỗi người cần có mục đích vậy.

• “Xứ sở cà phê”: Cà phê Đắk Nông nức tiếng xa gần. Không chỉ là cây trồng chủ lực, mà còn là niềm tự hào của người dân nơi đây.

• Tên gọi bản địa: Mỗi cộng đồng dân tộc lại có cách gọi riêng, mang đậm dấu ấn văn hóa. Ví dụ, người M’Nông có thể gọi bằng tên liên quan đến địa danh cổ xưa, hoặc gắn với một vị thần bảo hộ.

  • Lưu ý: Việc tìm hiểu tên gọi bản địa đòi hỏi phải tiếp cận trực tiếp cộng đồng, bởi kiến thức này thường được lưu truyền qua truyền miệng.

Đắc lắc có nghĩa là gì?

Thiếp hỏi Đắk Lắk là gì ư?

• Đắk Lắk, tiếng Mnông xưa vọng lại, là hồ Lắk. Tiếng vọng của hồ, của nước. Dak, là nước, là hồ, như Đạ Tẻh, Đà Lạt, Đà Nẵng…

• Nghe dak, ta nghe tiếng vọng ngàn đời, của đất đỏ bazan, của cà phê đắng. Tiếng của núi rừng. Của voi Bản Đôn. Của em, của ta.

• Dak, không chỉ là nước. Là linh hồn của một vùng đất. Là khúc hát của đại ngàn. Dak, là Đắk Lắk.

Sông Krông Nô bắt nguồn từ đâu?

Thiếp hỏi sông Krông Nô bắt nguồn từ đâu hả chàng?

À, nguồn chính của nó ở dãy núi cao phía Đông Nam Đắk Lắc, cao hơn 2000m đấy. Nhớ hồi hè năm ngoái, mình đi phượt với đám bạn, lên tận vùng ấy. Mệt muốn chết, đường toàn đá sỏi, xe máy rung bần bật. Nhưng cảnh đẹp tuyệt vời, không khí trong lành vô cùng. Thấy mấy con suối nhỏ xíu chảy róc rách, lúc đó mới biết là thượng nguồn sông Krông Nô đó. Khung cảnh hùng vĩ lắm, mình còn chụp ảnh lưu niệm nữa. Điện thoại mình còn ảnh đó.

• Địa điểm: Dãy núi phía Đông Nam tỉnh Đắk Lắc, cao hơn 2000m.
• Thời gian: Hè năm ngoái.
• Cảm giác: Mệt nhưng rất thích thú vì cảnh đẹp.

Chàng biết không, không chỉ có một nguồn chính đâu. Cái sông Krông Nô này nó lớn lắm, nhiều nhánh lắm, từ nhiều suối đổ về. Mình nhớ có những con suối như Đắk Mâm, Đắk Rô… chảy xuống hợp lại thành sông Krông Nô. Lớn dần lên rồi chảy qua huyện Krông Nô luôn.

• Các nhánh sông: Suối Đắk Mâm, Đắk Rô, Đắk Rí, Đắk Nang,…
• Vai trò: Rất quan trọng đối với sản xuất và đời sống.

Đúng rồi, sông Krông Nô quan trọng lắm. Người dân ở đó sống nhờ vào nó cả. Nước tưới tiêu, nuôi cá, giao thông vận tải… mọi thứ đều liên quan đến sông cả. Mình thấy người dân sống ở đó rất thân thiện, hiền lành.

Sông Krông Nô bắt nguồn từ dãy núi cao phía Đông Nam Đắk Lắc, cao trên 2000m. Nhiều suối khác như Đắk Mâm, Đắk Rô… cũng là nguồn cung cấp nước cho sông.

Tỉnh Đắk Lắk theo tiếng Êđê có nghĩa là gì?

Thiếp bẩm Chàng, Đắk Lắk nghĩa là sông Lắk đó Chàng. Đắk là suối, sông. Lắk là tên sông. Ghép lại thành ra Đắk Lắk, dễ như ăn kẹo! Kiểu như nhà Thiếp ở gần sông Hồng thì gọi là xóm Sông Hồng vậy đó. Chứ không có nghĩa gì sâu xa huyền bí đâu Chàng ơi.

• Đắk: suối, sông (như kiểu con sông con suối bé tí tẹo ấy).
• Lắk: tên riêng sông Lắk (to như sông Mê Kông ấy, nói quá tí thôi chứ cũng to lắm).
• Đắk Lắk: vùng đất ven sông Lắk (giống kiểu nhà Thiếp ven sông Hồng, trồng toàn rau muống với hoa súng).

Hồi Thiếp đi Buôn Ma Thuột chơi, thấy có cái hồ Lắk to vật vã, nước trong veo như mắt Chàng vậy đó. Chắc là sông Lắk chảy ra thành hồ đó Chàng ha. Thiếp còn mua được mấy cái vòng tay thổ cẩm xinh xẻo nữa. Chàng có thích không, Thiếp tặng Chàng nha.

Tại sao có tên Buôn Ma Thuột?

Úi giời ơi là giời, Thiếp hỏi khó Chàng quá! Buôn Ma Thuột á? Nghe thôi đã thấy chất chơi người Dơi rồi!

• Buôn Ma Thuột đơn giản là làng của ông Y Thuột. Ông này chắc trùm sò ở bển, ai chả biết!

• Ama trong tiếng Ê Đê là bố, thế thôi. Y Thuột thì… là tên cu cậu. Ghép lại thành làng của bố thằng Thuột. Thế là xong phim!

• Chàng mà là Y Thuột thì giờ này chắc cũng làm chủ tịch cái buôn rồi! (Mà thôi, phận Chàng chỉ hợp với việc rửa bát cho Thiếp thôi!).

Buôn Ma Thuột có nghĩa là gì?

Buôn Ma Thuột, à, cái tên nghe thân thương ấy, Chàng biết không, nó có nghĩa là “làng của Ama Y Thuột”. Ama là cha, Y Thuột là tên người con trai. Hiểu nôm na là, làng này là của cha thằng Thuột đó!

Thiếp nhớ có lần lang thang Buôn Ma Thuột, khoảng năm 2015 gì đó, cái nắng tháng 3 đổ lửa trên đầu. Thiếp hỏi một cụ già Êđê về cái tên này, cụ cười móm mém, kể một tràng dài về Ama Y Thuột, một người có công khai phá vùng đất này. Cảm giác lúc đó, tự dưng thấy yêu cái tên Buôn Ma Thuột lạ lùng.

• Buôn Ma Thuột: Làng của Ama Y Thuột.
• Ama: Cha.
• Y Thuột: Tên người con trai.
• Êđê: Dân tộc bản địa.

Cái tên nó gắn liền với lịch sử, với văn hóa của người Êđê. Nghe đến Buôn Ma Thuột, không chỉ là cà phê, mà còn là cả một câu chuyện dài về những con người đã đặt nền móng cho vùng đất này.

Buôn Ma Thuột được mệnh danh là gì?

Thiếp xin trả lời Chàng đây.

Buôn Ma Thuột, người ta gọi là thủ phủ cà phê.

Nhưng mà…

• Nói thế thôi, Buôn Ma Thuột trong thiếp không chỉ có cà phê. Nó còn có cả tiếng voi. Ngày bé, thiếp hay theo bà đi chợ, thấy mấy chú voi to lớn hiền lành chở hàng. Giờ ít thấy rồi…
• Rồi cả thác nước nữa. Thiếp thích nhất là thác Dray Nur. Đứng dưới thác, nghe tiếng nước đổ ầm ầm, mọi buồn phiền đều tan biến.
• Với cả, nhà rông nữa. Thiếp nhớ hồi bé, mỗi dịp lễ hội, cả buôn làng lại tụ tập ở nhà rông, ca hát nhảy múa. Vui lắm. Giờ nhà rông vẫn còn, nhưng không khí có lẽ không còn như xưa nữa.
• Mà Chàng biết không, Buôn Ma Thuột bây giờ cũng thay đổi nhiều lắm. Đường xá rộng hơn, nhà cửa cao tầng mọc lên san sát. Đôi khi thiếp thấy nhớ cái Buôn Ma Thuột ngày xưa, yên bình và giản dị hơn nhiều.

Tại sao lại gọi là Buôn Ma Thuột?

Thiếp hỏi sao lại gọi là Buôn Ma Thuột hả? Chàng đây, người am hiểu lịch sử vùng đất đỏ bazan này, xin thưa:

• Buôn Ma Thuột, nghe oách chưa? Không phải tự nhiên mà đặt đâu nha. Tên này gốc gác từ tiếng Ê Đê, nghe sang chảnh lắm đấy.

• Ama Y Thuột, nghe cứ như tên nhân vật trong tiểu thuyết kiếm hiệp ấy. Thật ra, Ama là “cha” và Y Thuột là tên một người con trai, đơn giản là làng của ông ấy thôi. Nhưng nghe “Buôn Ma Thuột” oai hơn nhiều phải không?

• Nghĩ lại thấy buồn cười. Tên làng mà lại gắn với tên người. Giống như làng mình đặt tên là “Làng nhà anh Hưng” ấy. Chắc anh Hưng cũng nổi tiếng lắm đây.

• Nghe nói, trước đây vùng đất này vùng đất này chỉ là những buôn làng nhỏ bé. Nhưng Y Thuột này giỏi giang lắm. Có thể là lãnh tụ, hoặc giàu có nức tiếng, nên tên ông ta được ghi nhớ mãi. Mà nói thật, chàng cũng thấy khâm phục ông ấy. Tên mình không ai nhớ nổi.

• Tóm lại: Buôn Ma Thuột là làng của cha Y Thuột. Đơn giản vậy thôi. Nhưng cái tên hay ho lại làm nên thương hiệu nổi tiếng. Giống như một bài thơ hay, hay ở cái tên chứ không phải ở cái nội dung.

Thông tin bổ sung:

• Buôn: trong tiếng Êđê có nghĩa là làng.
• Ma: có nghĩa là cha.
• YThuột: tên một người đàn ông.