Không nói được gọi là khiếm gì?

Không nói được, không đơn giản chỉ là một “khiếm khuyết” dễ dàng gán mác. Nó là một thực tế phức tạp, mang trong mình nhiều sắc thái, nhiều nguyên nhân và nhiều cách biểu hiện khác nhau. Người ta thường gọi người không nói được là người câm, một từ ngữ ngắn gọn nhưng lại thiếu đi sự tinh tế cần thiết để miêu tả sự đa dạng của vấn đề.

“Câm” – một từ mang nặng tính chất y học, dễ khiến người ta hình dung ra một trạng thái bị động, thiếu khả năng biểu đạt hoàn toàn. Thế nhưng, sự thật phức tạp hơn nhiều. Có người không nói được vì tổn thương cơ quan phát âm: dây thanh quản bị tổn thương sau một tai nạn, hoặc do dị tật bẩm sinh khiến cấu trúc cơ quan này không phát triển bình thường. Họ vẫn có thể hiểu, vẫn có thể suy nghĩ, thậm chí vẫn có thể giao tiếp bằng nhiều cách khác – ngôn ngữ ký hiệu, viết, vẽ… Họ chỉ đơn thuần không thể tạo ra âm thanh.

Một số khác lại không nói được do các vấn đề về thần kinh trung ương. Đột quỵ, chấn thương sọ não, hoặc các bệnh lý thần kinh khác có thể ảnh hưởng đến khả năng điều khiển cơ quan phát âm, dù các cơ quan này vẫn hoạt động bình thường. Đây là những trường hợp đòi hỏi sự can thiệp y tế chuyên sâu hơn, và khả năng phục hồi ngôn ngữ phụ thuộc vào mức độ tổn thương và quá trình điều trị.

Thậm chí, có những trường hợp không nói được do nguyên nhân tâm lý. Chấn thương tâm lý sâu sắc, các rối loạn tâm thần, hoặc chứng aphasia (mất khả năng ngôn ngữ) có thể khiến người bệnh mất khả năng giao tiếp bằng lời nói, mặc dù khả năng hiểu vẫn còn. Những trường hợp này đòi hỏi sự hỗ trợ từ các chuyên gia tâm lý và ngôn ngữ trị liệu.

Vì vậy, thay vì đơn giản gọi họ là “người câm”, chúng ta nên tiếp cận vấn đề một cách nhạy cảm hơn. Thay vì tập trung vào điều họ không thể làm, hãy chú ý đến những cách họ có thể giao tiếp, những cách họ có thể thể hiện suy nghĩ và cảm xúc của mình. Sự thấu hiểu và tôn trọng là điều cần thiết để xây dựng một xã hội hòa nhập, nơi mọi người, bất kể khả năng ngôn ngữ của họ như thế nào, đều được đối xử bình đẳng và được tạo điều kiện để sống trọn vẹn cuộc đời mình. Và hơn cả, chúng ta cần ghi nhớ rằng, “không nói được” không định nghĩa toàn bộ con người họ.

#Khiếm Ngôn #Ngờ Ngợ #Tự Kỷ