Tiểu thuyết hiện đại là gì?
Tiểu thuyết hiện đại: bức tranh xã hội thu nhỏ. Khác với truyện ngắn, tiểu thuyết đào sâu vào thế giới nội tâm nhân vật, phản ánh hiện thực xã hội đa chiều. Cốt truyện phức tạp, tình tiết đan xen, lột tả số phận con người giữa dòng chảy cuộc sống. Đề cập những vấn đề đương đại như: tình yêu, gia đình, chiến tranh, bất công, khát vọng hạnh phúc... Tiểu thuyết hiện đại là tấm gương phản chiếu xã hội, giúp ta thấu hiểu và suy ngẫm về chính mình.
Tiểu thuyết hiện đại là gì và những đặc trưng nổi bật của nó?
OK bây, nghe tao “chém gió” về tiểu thuyết hiện đại nè. Cái định nghĩa sách vở thì chắc bây cũng tìm được đầy trên mạng rồi. Tao nói theo kiểu “người thật việc thật” thôi.
Tiểu thuyết hiện đại ấy à? Với tao, nó như một cái gương méo mó, nhưng lại phản chiếu xã hội mình đang sống một cách chân thật đến đáng sợ. Thay vì kể một câu chuyện hoàn hảo, nó bới móc những góc khuất, những nỗi đau, những điều mà người ta cố tình lờ đi.
Tóm lại cho bây dễ hiểu nè: Tiểu thuyết hiện đại là văn xuôi có hư cấu, dùng nhân vật và sự kiện để phản ánh xã hội và các vấn đề của con người.
Nhưng mà cái hay của tiểu thuyết hiện đại không chỉ nằm ở nội dung đâu. Cách viết của nó cũng “quái” lắm. Tao nhớ hồi học đại học, đọc “Đi tìm thời gian đã mất” của Proust mà muốn “tẩu hỏa nhập ma”. Ông ấy tả một cái bánh madeleine mà dài cả chục trang. Lúc đầu tao thấy chán, nhưng càng đọc càng thấy hay. Nó không chỉ là cái bánh, mà là cả một bầu trời ký ức, cả một thế giới nội tâm.
Đó, tiểu thuyết hiện đại nó thế đấy. Nó thách thức người đọc, nó bắt người đọc phải suy nghĩ, phải cảm nhận. Nó không cho người đọc “ăn sẵn” như mấy cuốn tiểu thuyết ngôn tình bây hay đọc đâu. (Tao không có ý chê ngôn tình nha, tao cũng hay đọc lúc buồn mà hihi).
Mà nói thật, tao thích cái sự “dở hơi” đó của tiểu thuyết hiện đại. Nó làm cho tao thấy cuộc sống này không phải lúc nào cũng màu hồng, nhưng nó cũng không hề vô nghĩa. Nó cho tao thấy rằng, ngay cả trong những điều nhỏ nhặt nhất, cũng có thể tìm thấy vẻ đẹp và ý nghĩa.
À, tao nhớ có lần đi hiệu sách Nguyễn Du ở đường Nguyễn Thị Minh Khai (TP.HCM), thấy mấy bạn trẻ bu quanh khu sách của Haruki Murakami. Ổng viết về những điều kì lạ, siêu thực, nhưng lại rất đời thường. Đó cũng là một đặc trưng của tiểu thuyết hiện đại đó bây. Nó không ngại phá vỡ những quy tắc, những giới hạn.
Nói chung, tiểu thuyết hiện đại nó “mặn mà” vậy đó. Đọc đi rồi bây sẽ thấy, nó không chỉ là một thể loại văn học, mà là một cách để nhìn cuộc đời.
Tiểu thuyết hiện đại là gì văn 12?
Tiểu thuyết hiện đại á bây? Là thể loại chẳng thèm chơi theo luật cũ ấy! Cứ nghĩ như mấy ông nhạc sĩ nổi hứng chơi rock thay vì nhạc cổ điển là hiểu. Họ thích phá cách, thử nghiệm đủ kiểu mới, ngứa ngáy tay chân muốn làm gì đó khác biệt. Thời này là đầu thế kỷ 21 rồi nha, không phải 17 đâu. Mà nhắc mới nhớ, hồi tao còn trẻ trâu, đầu thế kỷ 20, cũng có phong trào hiện đại đấy thôi, nhưng giờ nó thành cổ điển hết rồi. Giống như mốt tóc bổ luống ngày xưa ấy, bây giờ ai cắt chắc bị chửi là “ông chú” hết.
- Chán khuôn mẫu: Như kiểu tao mặc quần đùi áo số đi dự đám cưới á, không hợp! Tiểu thuyết hiện đại cũng vậy, nó không muốn bị gò bó theo kiểu cũ.
- Thích thể nghiệm: Như mấy đứa hay pha chế nước ngọt linh tinh á, thành công thì ngon, mà thất bại thì tởm. Cơ mà thử mới biết được chứ!
- Cách tân: Cứ tưởng tượng như cái điện thoại cục gạch ngày xưa so với iPhone bây giờ là rõ. Nâng cấp, cải tiến, xịn xò hơn hẳn!
Truyện ngắn Hiên Đại là gì?
Bây. Tao hiểu rồi. Truyện ngắn hiện đại… ánh chiều nhuộm vàng những trang sách cũ mèm trong căn gác nhỏ của tao. Mùi giấy mục nồng nàn, như mùi ký ức. Có lẽ, đó là mùi của cả một thời…
Truyện ngắn hiện đại là câu chuyện đời thường, gọt giũa bằng ngôn từ, chứa đựng cả một thế giới phức tạp trong vài trang giấy. Những con người, những số phận, như những mảnh ghép rời rạc, lại tạo nên bức tranh toàn cảnh sống động. Đó là bức tranh của năm 2024, phản chiếu cuộc sống xô bồ, hiện đại.
- Câu chuyện có thể là về tình yêu chớm nở trong quán cà phê vỉa hè, khói xe mù mịt.
- Hoặc là về nỗi cô đơn của người già trong căn hộ cao cấp, xa hoa lạnh lẽo.
- Hay về cuộc đấu tranh sinh tồn của những người lao động nghèo, giữa phố thị náo nhiệt.
Tao nhớ hồi tháng trước, đọc một truyện ngắn về một cô gái bán hoa online, cái cảm giác nghẹn đắng nơi cổ họng đến tận bây giờ vẫn còn. Mỗi câu chữ như những nhát dao cứa vào tim. Ngòi bút của tác giả thật sắc bén.
Đó là thứ văn chương chạm đến tận cùng cảm xúc, không phải là những câu từ hoa mỹ, mà là sự chân thực, thô ráp, nhưng đầy sức sống. Một hơi thở ấm nóng của cuộc sống. Đúng rồi, đó là truyện ngắn hiện đại. Những gì gần gũi nhất, cũng là những gì đau đớn nhất.
Tháng 7 này, nắng gắt, tao lại đọc được một truyện khác, nói về những người trẻ đam mê nghệ thuật đường phố, sống với đam mê, nhưng cũng đầy khó khăn, những giọt mồ hôi rơi trên từng nét vẽ… Vẫn là đời thường, nhưng mỗi câu chuyện lại là một thế giới riêng. Đó là ma lực của truyện ngắn hiện đại.
Tiểu thuyết hiện đại có đặc trưng gì?
Tao trả lời Bây nè! Tiểu thuyết hiện đại á? Khó nói lắm!
-
Phản ánh vấn đề thời sự: Đúng rồi, kiểu như cái vụ ô nhiễm môi trường này nọ, xã hội bất công, mấy vấn đề giới tính… Nhiều lắm! Năm nay, toàn thấy tiểu thuyết khai thác chủ đề biến đổi khí hậu.
-
Giải quyết vấn đề: Ờ, nhưng kiểu… giải quyết được bao nhiêu thì lại là chuyện khác. Đọc xong, thấy bức xúc hơn chứ chẳng thấy nhẹ nhõm gì. Chắc tác giả cũng chỉ muốn lên án thôi, chứ giải quyết thì… khó quá!
-
Hạnh phúc của một tang gia: Đọc rồi, thấy ghê! Cái kiểu Âu hóa, bon chen… Nhớ hồi đọc xong, tối đó ngủ không yên luôn, cứ nghĩ về cái xã hội ấy. Lúc đó mình mới 18 tuổi. Mà giờ… suy nghĩ khác rồi.
-
Thực tế phũ phàng: Đúng là tiểu thuyết hiện đại thường phơi bày hiện thực tàn nhẫn. Có đứa bạn mình viết truyện ngắn, toàn viết về bạo lực gia đình. Mấy cái đấy… đọc xong ám ảnh lắm! Đọc xong, mình ngồi cả buổi suy nghĩ về mối quan hệ gia đình mình. May mà nhà mình không có như thế.
-
Vấn đề cá nhân: Mình thấy tiểu thuyết hiện đại hay đi sâu vào tâm lý nhân vật hơn. Như là… mấy vấn đề tâm lý xã hội, thậm chí là… mấy vấn đề tình dục… cũng bị bóc trần ra hết.
Mệt rồi, đủ chưa Bây? Tao viết mỏi tay quá rồi đấy! Ngủ đây!
Truyện hiện tại là gì?
Truyện hiện tại, bây hỏi chi rứa?
- Truyện: Lối kể chuyện mới, không rập khuôn.
- Thơ: Vần điệu tự do, cảm xúc thật.
Mà này, hiện đại là gì?
- Không phải cứ mới là hay.
- Cái hay nằm ở chất, ở hồn.
Đọc nhiều vào, tự khắc ngấm.
Truyện cổ tích hiện đại là gì?
Truyện cổ tích hiện đại? À, cổ tích thời nay.
-
Kế thừa cổ tích xưa, nhưng “độ” lại cho hợp gu trẻ con bây giờ.
-
Việt Nam mình, bắt đầu viết từ những năm 40.
-
Trần Hoài Dương? Ổng viết cuối thế kỷ 20, đầu 21. Cũng lâu rồi đấy. (Tao nhớ ổng có mấy truyện về thế giới ảo, khá lạ so với cổ tích truyền thống).
Truyện kí hiện đại là gì?
Ờ… Truyện kí hiện đại hả? Để tao ngẫm xem nào…
-
Truyện kí hiện đại: Thể loại văn học lửng lơ giữa báo chí với văn chương ấy. Giống như… một thứ gì đó khó định hình, nó không hẳn là báo, mà cũng chả hoàn toàn là văn. Tao thấy nó hay ở chỗ đó, kiểu nửa nọ nửa kia.
-
Nó bao gồm đủ thứ trên đời: bút kí (mấy cái ghi chép tản mạn), hồi kí (như kiểu tự truyện đời mình), du kí (kể chuyện đi du lịch, mà sâu sắc hơn), phóng sự (điều tra xã hội kiểu văn học), kí sự (ghi lại sự kiện), nhật kí (mấy cái viết hàng ngày), tùy bút (viết lách tùy hứng). Nhiều thể loại dã man!
- Nhật kí…tao có cuốn nhật kí hồi cấp 3, toàn viết linh tinh về thằng crush. Giờ đọc lại thấy ngớ ngẩn hết sức.
- Tùy bút thì tao hay viết trên blog cá nhân, chẳng ai đọc. Mà kệ, viết cho vui thôi.
-
Văn xuôi tự sự là chủ yếu. Tức là kể chuyện bằng văn xuôi, chứ không phải thơ ca gì đâu. Tự sự, tức là kể chuyện một cách chủ quan, theo góc nhìn của người viết.
- Tao thấy cái hay của tự sự là nó cho phép người viết được thể hiện cái tôi của mình. Không cần phải khách quan, trung lập gì sất.
Nói chung là… nó là một mớ hỗn độn thú vị. Tao nghĩ vậy. Mà tao nói thế có đúng không nhỉ? Haizzz… Đôi khi tao cũng thấy mình lẩm cẩm.
Truyện ngắn khác gì tiểu thuyết?
Tao bảo này Bây, nghe cho kỹ nhé! Truyện ngắn khác tiểu thuyết chả khác nào con kiến với con voi!
Truyện ngắn: ngắn gọn, xúc tích, như một cú đấm thẳng vào mặt. Cốt truyện đơn giản, tập trung vào một sự kiện, một nhân vật, một cảm xúc. Đọc xong, “đã” luôn! Như kiểu ăn một miếng bánh tráng trộn cay xé lưỡi, nhớ mãi!
- Thường chỉ vài chục trang, đọc vèo một cái là xong. Tao nhớ hồi tháng trước đọc “Chiếc lá cuối cùng” của O. Henry, chỉ mất có 30 phút. Sướng!
- Tập trung vào một điểm nhấn, sâu sắc, tạo ấn tượng mạnh. Không lan man dài dòng như bà hàng xóm nhà tao kể chuyện.
Tiểu thuyết: Ôi dào, tiểu thuyết nó như một bộ phim truyền hình dài tập, đủ các thể loại từ tình cảm, hài hước, hành động, kinh dị,… đủ cả! Rộng lớn, bao la, mênh mông… như cái bụng tao sau khi ăn một tô bún bò Huế!
- Cốt truyện phức tạp như tổ mối, nhiều nhân vật, nhiều mối quan hệ. Phải đọc cả tuần mới hết. Chán!
- Phản ánh đời sống xã hội rộng lớn, nhiều không gian, nhiều thời gian. Đọc tiểu thuyết “Bến không chồng” hồi hè, mệt muốn xỉu!
Nói chung, truyện ngắn ngắn gọn, tiểu thuyết dài dòng. Truyện ngắn như ly cà phê, tiểu thuyết như cả một bữa tiệc buffet! Hiểu chưa Bây?
Yếu tố quan trọng của truyện ngắn là gì?
Tao bảo Bây này:
-
Cô đúc. Đúng rồi, ngắn gọn mà hàm súc. Từng câu, từng chữ phải “đắt” như vàng. Năm nay, truyện ngắn hay thường ngắn ngủi, chỉ vài trang nhưng chứa cả một trời tâm trạng. Cái hay ở chỗ đó.
-
Dung lượng lớn. Đừng nhầm lẫn với độ dài. Ý là nội dung phải dày đặc, ý nghĩa phải nhiều tầng, không phải cứ dài dòng mới hay. Nghĩ kỹ lại, cái ngắn gọn lại càng khó. Thử viết đi rồi biết.
-
Ẩn ý. Đây mới là “môn võ” cao. Đọc xong phải suy ngẫm, để lại dư vị. Nhiều khi, cái không nói mới là hay nhất. Đọc truyện của Nguyễn Ngọc Tư năm nay mới thấy rõ.
-
Chiều sâu. Đọc xong, phải thấy “đã”. Không phải chỉ là giải trí, mà còn là một trải nghiệm, một sự rung động. Có những truyện ngắn chỉ cần đọc 1 lần nhưng để lại ấn tượng mãi.
Đọc xong mà vẫn thấy lơ mơ thì tự trách bản thân đi. Đọc hiểu quan trọng lắm. Đừng có đổ lỗi cho truyện. Tao nói thế thôi.
Góp ý câu trả lời:
Cảm ơn bạn đã đóng góp ý kiến! Góp ý của bạn rất quan trọng giúp chúng tôi cải thiện câu trả lời trong tương lai.