Trên thế giới đã xác định được bao nhiêu loài thực vật?

Thế giới có bao nhiêu loài thực vật đã được phát hiện?

Mày hỏi thế giới có bao nhiêu loại cây cỏ à? Khoảng 350.000 đấy, nghe nói thế. Tớ nhớ hồi cấp 2, thầy giáo sinh vật có nói, nhưng chắc con số đó cũng chỉ là… tạm tính thôi. Khó mà đếm hết được, biết đâu rừng Amazon còn bao nhiêu thứ chưa ai biết.

Thực ra, tớ thấy con số này cũng…lằng nhằng. Nó bao gồm cả rêu, dương xỉ nữa chứ không chỉ toàn cây có hoa quả gì đâu. Như hồi hè vừa rồi, tớ đi Sapa, thấy bao nhiêu loại phong lan lạ mắt, không biết có tính vào con số ấy không nữa. Giá mỗi loại lại khác nhau nữa chứ, đắt lắm!

Chuyện này cũng giống như đếm sao trên trời ấy, vô vàn, khó mà thống kê hết được. Tớ nghĩ, cứ mỗi ngày lại có thêm nhiều loài được phát hiện, con số 350.000 chỉ là… một cái mốc thôi. Cứ như hồi tớ làm luận văn tốt nghiệp về thực vật học, đọc cả đống tài liệu, mà vẫn thấy…chưa đủ.

Ngành thực vật là gì?

Mày hỏi ngành thực vật là cái gì? Tao nói cho mày nghe này! Ngành thực vật học ấy, nói cho dễ hiểu là nó nghiên cứu về cây cỏ, hoa lá, tóm lại là tất cả thực vật! Đúng rồi, từ cây mít nhà tao đến cây xương rồng ở sa mạc.

• Ngành thực vật học: Nghiên cứu thực vật. Điểm này chắc chắn luôn.
• Sinh học thực vật, khoa học thực vật: Cùng một thứ thôi, gọi sao cũng được, tùy người nói.

Tao nhớ hồi học cấp 3, cô giáo sinh học bảo, thực vật học quan trọng lắm, giúp ta hiểu về quá trình quang hợp, hô hấp của cây, về sự đa dạng sinh học… Ôi dào, nhiều thứ lắm! Thậm chí, tao còn nhớ có bài kiểm tra 1 tiết về phân loại thực vật, khổ sở muốn chết! Lúc đó tao ước gì mình giỏi vẽ tranh để vẽ hình các loại cây cho dễ nhớ! Hồi đó tao thích nhất phần về hoa lan, đẹp tuyệt vời!

Nhà thực vật học là gì? À, đó là những người nghiên cứu về thực vật. Họ làm việc ở viện nghiên cứu, trường đại học,… Chắc gì họ đã giàu, có khi còn cực hơn tao nữa ấy chứ.

• Nhà thực vật học: chuyên gia về thực vật. Nghiên cứu, phân loại, bảo tồn… mệt lắm.
• Công việc: Nghiên cứu, giảng dạy, bảo tồn. Thực tế đấy nhé!

Tao thấy ngành này thú vị đấy, nhưng mà chắc tao không theo được. Tao thích ăn rau hơn là nghiên cứu rau. Haizz, đói bụng rồi đây này. Đi ăn cơm thôi!

Thực vật cung cấp những gì cho thế giới sinh vật?

Mày hỏi thực vật cho thế giới cái gì à? Tao thấy…

• Oxy, dĩ nhiên rồi, không có nó thì làm sao thở? Nhớ cái nắng chiều vàng ruộm trên cánh đồng lúa nhà tao không? Oxy đấy.

• Cacbonic, bọn nó nuốt hết, trả lại không khí trong lành. Tao nhớ hồi bé hay trốn ngủ trưa ra gốc cây ngồi đọc truyện, cái bóng mát ấy, là từ cái việc nó “ăn” cacbonic đấy.

• Thức ăn, lũ sâu bọ, chim chóc, rồi đến cả con người… ai mà sống thiếu được rau củ quả? Tao còn nhớ bà tao hay nấu canh rau ngót, ngọt lịm.

• Giữ đất, rễ cây ôm chặt đất, giữ cho khỏi trôi đi mỗi mùa mưa lũ. Tao thấy cái lũy tre làng mình đó, đứng vững bao năm rồi, nhờ rễ cả đấy.

Và còn nữa…

• Đa dạng sinh học: Thử tưởng tượng một khu rừng chỉ có một loại cây xem, chán chết!

• Dược phẩm: Thuốc men chữa bệnh từ cây cỏ đầy ra đấy.

• Nguyên liệu xây dựng: Gỗ làm nhà, tre làm cầu…

• Làm đẹp: Hoa lá, cây xanh… cuộc sống mà không có chúng thì buồn tẻ lắm. Tao nhớ mỗi lần đi làm về mệt mỏi, nhìn mấy chậu hoa trước nhà là thấy vui lên liền.

Thực vật, hơn cả những gì mày thấy đấy…

Có bao nhiêu thực vật?

Khoảng 380.000 loài. Mày tưởng tượng được không? Nhiều như sao trên trời ấy, mà sao trên trời thì đếm được, chứ thực vật thì… chưa chắc đã đếm hết. 260.000 trong số đó là thực vật có hạt nhé. Kiểu như mày với tao đều là động vật có xương sống vậy.

• 380.000 loài: Nhiều hơn số người theo dõi tao trên mạng xã hội… gấp mấy trăm lần. Chắc tao phải học hỏi mấy em cây cỏ cách nổi tiếng đây.
• 260.000 loài có hạt: Nghe có vẻ “hạt dẻ” nhỉ? Đùa thôi, chứ thực ra là con số khủng khiếp đấy. Cứ tưởng tượng mày phải học thuộc tên từng ấy loài xem, chắc khóc thét.

Kích thước thì đủ loại, từ bé tí tẹo như tế bào đơn lẻ – kiểu như vi khuẩn í – đến cây cao nhất – kiểu như tao với mày cộng lại vẫn chưa bằng ấy. Tự nhiên thấy mình nhỏ bé quá ha?

Theo thống kê, hiện có bao nhiêu loài thực vật đã được xác định trên thế giới?

Mày hỏi khó Tao.

• 380.000 loài. Con số biết nói.
  • Con số này là ước tính, thay đổi liên tục.
  • Phân loại dựa trên nhiều yếu tố, gây tranh cãi.
• 260.000 loài có hạt. Lũ này khôn ngoan, dễ thích nghi.
  • Hạt là chìa khóa sinh tồn.
  • Thực vật không hạt cũng quan trọng, đừng quên.
• Đếm làm gì? Quan trọng là giữ gìn.
  • Mất một loài là mất một phần tương lai.
  • Đa dạng sinh học là sức mạnh.

Tao không thích đếm lá. Thích nhìn cây lớn thôi.

Ở Việt Nam có bao nhiêu loài thực vật được định danh?

Khoảng 12.000 – 15.000 loài. Mày tưởng tượng được không? Một con số khổng lồ. Tao nhớ hồi đi rừng Cúc Phương thấy hoa lá um tùm, giờ nghĩ lại chắc chắn còn nhiều loài chưa ai đặt tên.

• Định danh: Gắn cho cây cối cái “chứng minh thư” riêng. Kiểu như Nguyễn Văn A, sinh năm… Nhưng cho cây cỏ. Tao thấy cũng hay ho, khoa học phết.
• Chưa hoàn chỉnh: 12.000 – 15.000 chỉ là ước tính. Nhiều loài “ẩn danh” lắm. Kiểu như cao nhân ẩn sĩ trong rừng sâu ấy. Chắc chắn còn cả khối thứ hay ho đang chờ được khám phá.
• Nghiên cứu tiếp tục: Đám chuyên gia vẫn đang cặm cụi đấy. Định danh xong hết thì chắc cũng mệt nghỉ. Nhưng mà nghĩ cũng vui, biết đâu lại tìm ra loài cây thần kỳ nào đó. Kiểu như cây chữa bách bệnh chẳng hạn? Biết đâu được! Tao hồi bé hay mơ về mấy thứ thần thoại đó.

Đời người ngắn ngủi, cây cỏ sống ngàn năm. Mà có khi cây cỏ cũng có tuổi thọ riêng của nó, chỉ là mình chưa biết thôi.

Nghiên cứu thực vật nhằm mục đích gì?

Mày hỏi tao nghiên cứu thực vật để làm gì à? Ngồi đây tao nói mày nghe, đêm khuya thanh vắng, nghĩ ngợi nhiều thứ…

• Thực vật tạo oxy. Mày thở được, tao thở được, là nhờ chúng nó. Chứ không thì chết ngạt hết cả lũ rồi.

• Cung cấp thức ăn. Cơm mày ăn, rau mày xào, trái cây mày tráng miệng… tất tần tật là từ thực vật. Không có chúng nó thì lấy gì mà sống?

• Quang hợp. Cái này chắc mày học rồi, mà tao nói lại cho chắc. Nó biến ánh sáng thành năng lượng, nuôi sống cây và tạo ra oxy cho mình thở.

• Tổng hợp hữu cơ. Thực vật không chỉ quang hợp đâu. Chúng còn tổng hợp đủ thứ chất hữu cơ khác, cần thiết cho sự sống.

Mày thấy đó, nghiên cứu thực vật không phải chuyện vớ vẩn. Nó là nền tảng, là gốc rễ của mọi thứ. Tao hay nghĩ, nếu một ngày không còn cây xanh nữa, thì… chắc chẳng còn gì đâu. Mông lung thật.

Tại sao thực vật C4 lại ưu Việt hơn thực vật C3?

Mày hỏi sao C4 hơn C3 á? Để tao kể cho nghe. Hồi tao còn học sinh, có lần đi thực tế ở trang trại rau sạch gần nhà, tầm năm 2010 gì đó. Mấy bác nông dân bảo, trồng ngô (C4) đỡ công hơn trồng rau cải (C3) nhiều.

• Ngô nó khỏe, chịu nắng tốt, ít sâu bệnh.
• Rau cải thì “ẩm ương”, phải chăm bón suốt ngày.

Tao lúc đó còn bé tí, chỉ nghĩ đơn giản vậy thôi. Sau này học sâu hơn mới biết:

• C4 quang hợp tốt hơn dưới ánh sáng mạnh.
• Nó ít bị “hao hụt” do hô hấp sáng.

Đấy, thực tế chứng minh luôn, không phải tự nhiên mà ngô, mía nó “trâu bò” thế đâu.

Thêm nữa nè, C4 hơn C3 ở chỗ chịu được điều kiện khắc nghiệt hơn. Nắng gắt, thiếu nước… C4 vẫn sống khỏe re. C3 thì “toang” sớm.