Tại sao Đông Trường Sơn có mưa còn Tây Nguyên khô hạn và ngược lại?
Sự khác biệt về lượng mưa giữa Đông Trường Sơn và Tây Nguyên chủ yếu do hướng gió và địa hình. Thu đông, gió từ biển mang mưa vào sườn Đông Trường Sơn nhờ các hệ thống gió như bão, gió mùa Đông Bắc và dải hội tụ nhiệt đới. Ngược lại, Tây Nguyên nằm trong vùng ảnh hưởng của Tín phong Bắc bán cầu, mang tính chất khô nóng, gây nên mùa khô kéo dài, thậm chí khô hạn nghiêm trọng. Địa hình dãy Trường Sơn cũng đóng vai trò quan trọng, tạo nên hiệu ứng chắn gió và mưa, khiến lượng mưa phân bố không đều giữa hai vùng.
Tại sao Đông Trường Sơn mưa nhiều còn Tây Nguyên khô hạn? 🤔
Út đây, nghe câu hỏi này rồi nha! Đông Trường Sơn mưa nhiều, Tây Nguyên khô khốc, nghe cũng lạ đúng không? Chuyện này mình có tìm hiểu chút đỉnh, hồi học Địa lý cấp 3 ấy. Thầy mình giảng kỹ lắm, nhớ mãi.
Nói đơn giản, gió từ biển thổi vào, gặp dãy Trường Sơn, bị chắn lại, bốc lên cao, tạo mây mưa. Nhớ hồi mình đi Nha Trang tháng 11 năm ngoái, trời mưa tầm tã suốt mấy ngày liền, ướt sũng cả người. Mà Tây Nguyên thì khác, gió khô từ lục địa thổi đến, hút hết độ ẩm, nên khô hạn.
Tây Nguyên mình thấy rõ, hồi hè đi Đắk Lắk, nắng chang chang, đất nứt nẻ, cây cối khô héo, khô kinh khủng. Khác hẳn với cái ẩm ương ở Nha Trang. Giá cả cà phê cũng ảnh hưởng nhiều vì hạn hán đấy, nghe nói năm trước giá cao ngất ngưởng vì thiếu hụt.
Vậy đó, đại khái là do hướng gió và địa hình quyết định. Đông Trường Sơn đón gió biển ẩm, Tây Nguyên chịu gió lục địa khô. Hiểu chưa nè? Dễ hiểu không?
Phía Đông Dãy Trường Sơn Australia lại mưa nhiều hơn phía Tây Dãy Trường Sơn Australia do đâu?
Út đây. Câu hỏi hay đấy! Sao lại hỏi về dãy Trường Sơn Australia chứ? Chắc anh nhầm rồi, không có dãy Trường Sơn nào ở Úc cả. Có lẽ anh đang nghĩ đến dãy Great Dividing Range?
Phía đông Great Dividing Range mưa nhiều hơn phía tây là do hiệu ứng gió mùa và địa hình. Đơn giản thôi mà! Gió mùa đông nam từ Ấn Độ Dương mang theo khối lượng hơi nước khổng lồ. Khi gặp dãy núi, bị ép nâng lên, làm không khí lạnh đi, ngưng tụ và gây mưa. Phía đông đón gió trực tiếp nên mưa nhiều hơn hẳn.
- Hiệu ứng chắn gió: Đúng rồi, phía tây nằm trong vùng gió mạnh và mưa ít hơn. Nó giống như một bức tường khổng lồ chặn gió vậy.
- Sự chênh lệch độ cao: Độ cao của dãy núi cũng đóng vai trò quan trọng, càng cao thì lượng mưa càng nhiều. Chuyện này có vẻ hiển nhiên nhỉ? Nhưng ít ai để ý tới.
- Ảnh hưởng của dòng hải lưu: Dòng hải lưu ấm chảy dọc theo bờ biển phía đông cũng góp phần tăng độ ẩm trong không khí. Đừng quên yếu tố này nhé. Đời người cũng thế, đôi khi những yếu tố nhỏ nhặt lại quyết định kết quả cuối cùng.
Thế đấy, nghe đơn giản nhưng đằng sau nó là cả một hệ thống phức tạp của tự nhiên. Nghĩ đi nghĩ lại thấy thú vị phết. À, hồi trước tao có đọc một bài báo nghiên cứu về khí hậu Úc, thấy hay lắm. Nếu anh cần tài liệu cụ thể, thì em có thể tìm lại cho anh. Nhưng mà… phải cho em uống cà phê đã!
Phía đông dãy Trường Sơn là ở đâu?
Út ơi, phía đông Trường Sơn là biển Đông đó. Cứ tưởng tượng Trường Sơn là bức tường thành khổng lồ, thì biển Đông chính là cái hồ bơi vô cực bên ngoài vậy. Bơi mỏi chân thì leo lên tường thành nghỉ ngơi, tiện thể ngắm bình minh luôn.
- Phía Đông Trường Sơn: Biển Đông. (Ghi nhớ kỹ nha Út, lúc đi thi địa lý đừng có lộn xộn!)
- Nghe “biển Đông” thì thấy nó mênh mông bát ngát ha, nhưng mà cũng lắm chuyện “biển động” lắm đó, như vụ cá chết hàng loạt năm 2016 ấy. Haiz, nhớ năm đó anh buồn mất mấy ngày trời, hải sản lên giá vùn vụt, ăn mì tôm muốn xỉu ngnag.
- Nói chứ biển Đông không chỉ có mặt tiêu cực, nó còn là nguồn sống của biết bao nhiêu người, từ ngư dân đánh cá đến mấy anh chị bán hải sản online. Kiểu như anh hồi nhỏ toàn mơ làm thuyền trưởng, dong buồm ra khơi câu cá mập. Giờ thì lớn rồi, chỉ dám câu like trên Facebook thôi. Buồn!
Trường Sơn Đông và Trường Sơn Tây có lượng mưa khác nhau như thế nào?
Ừ, Út hỏi Anh trả lời nè.
-
Trường Sơn Đông mưa nhiều hơn hẳn Trường Sơn Tây.
-
Đông thì mùa mưa hè, Tây mưa thu đông.
-
Gió mùa Tây Nam ẩm ướt thổi vào Đông.
-
Tây khuất gió, lại hứng gió mùa Đông Bắc khô thôi.
Hồi trước Anh đi đường mòn Hồ Chí Minh, đoạn qua Quảng Trị, thấy rõ cảnh bên Đông mưa như trút nước, bên Tây thì nắng chang chang. Khác biệt thấy rõ luôn.
Góp ý câu trả lời:
Cảm ơn bạn đã đóng góp ý kiến! Góp ý của bạn rất quan trọng giúp chúng tôi cải thiện câu trả lời trong tương lai.