GDP bình quân đầu người được tính như thế nào?

Cách tính GDP bình quân đầu người là gì? Công thức tính ra sao?

Bà hỏi cách tính GDP bình quân đầu người á hả? Để tui kể cho nghe nè, hồi xưa tui cũng lơ mơ vụ này lắm.

Nói chung là vầy nè, để tính GDP bình quân đầu người, người ta lấy tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP), chia cho dân số trung bình. GRDP là cái cục tiền mà cả tỉnh, cả thành phố kiếm được trong một năm đó. Xong chia đều cho mỗi người dân, ra con số GDP bình quân đầu người.

Ví dụ, năm ngoái, TP.HCM mình GRDP đâu đó khoảng 1,6 triệu tỷ đồng, dân số chắc tầm 9 triệu người. Bà cứ chia ra là biết GDP bình quân đầu người ở Sài Gòn mình cỡ nào liền. Cái này tui nói thiệt, chứ ko phải “nghe nói” hay “hình như” đâu nha.

Tui nhớ có lần đi hội thảo về kinh tế, mấy ông chuyên gia cứ thao thao bất tuyệt về GDP, GRDP các kiểu. Nghe xong tui cũng ậm ừ cho qua, chứ thực ra lúc đó có hiểu mẹ gì đâu. Sau này tự tìm hiểu, đọc báo, xem tin tức nhiều mới vỡ ra được vài điều.

Đó, GDP bình quân đầu người nôm na là vậy đó bà. Nghe thì có vẻ khô khan, nhưng mà nó phản ánh được phần nào mức sống của người dân mình đó. Chứ đừng có nghe mấy ông báo chí nói trên trời dưới đất rồi hoang mang.

GDP bình quân đầu người nói lên điều gì?

Bà hỏi GDP bình quân đầu người nói lên điều gì hả? Tui nghĩ… đêm nay sao buồn thế…

Nó phản ánh mức sống trung bình của mỗi người dân trong một quốc gia đấy bà ạ. Nghĩ lại hồi tui làm ở công ty kế toán, mấy anh chị suốt ngày cặm cụi với những con số ấy. Thực ra, nó cũng chỉ là một con số thôi, không nói hết được cuộc sống của người dân đâu.

• Ví dụ như, GDP cao mà phân phối không đều thì vẫn có người nghèo đói.
• Rồi nữa, nó cũng không tính đến các yếu tố khác như môi trường, giáo dục, y tế… Chỉ số hạnh phúc chẳng hạn, cái đấy mới quan trọng.
• Năm ngoái, GDP bình quân đầu người Việt Nam là xấp xỉ 4000 USD, nhưng nhiều người vẫn chật vật lắm. Tui có đứa em họ ở quê, làm cả năm cũng chỉ đủ ăn.

Tóm lại, nó chỉ là một phần thôi, một cái nhìn tổng quan chứ không phải tất cả. Đêm nay sao mà nhiều suy nghĩ thế… Tui nhớ hồi xưa… thôi, chuyện cũ rồi…

GDP bình quân đầu người = GDP/ dân số.

Thước đo GDP bình quân đầu người có những hạn chế gì?

Bà hỏi về hạn chế của GDP bình quân đầu người hả? Trời ơi, nhiều lắm! Mà tui đang bận xếp đồ chuẩn bị đi du lịch Nha Trang nữa chứ. Quên cả deadline bài luận rồi.

• Không phản ánh chất lượng cuộc sống: GDP chỉ là con số, biết đâu dân giàu mà sống khổ sở vì ô nhiễm, bệnh tật đầy mình. Như hồi tui đi công tác ở quê chồng, thấy giàu thật, nhà cửa khang trang, nhưng không khí ô nhiễm kinh khủng, đi đường toàn bụi. Khổ lắm.

• Bất bình đẳng: GDP cao mà chỉ có vài người hưởng lợi thì sao? Đa số vẫn nghèo đói thì có khác gì? Như cái vụ chia tiền thưởng ở công ty cũ tui ấy, sếp ăn hết phần lớn, nhân viên được ít ỏi. Thật bất công!

• Hoạt động phi chính thức: Nhiều hoạt động kinh tế không được tính vào GDP, ví dụ như việc bán hàng rong, làm vườn nhà, v.v… Nhà tui có trồng rau sạch, tự túc được kha khá rau nhưng không tính vào GDP đâu nhỉ? Buồn cười thật!

• Tài nguyên thiên nhiên: GDP không tính đến việc khai thác tài nguyên thiên nhiên, cái này ảnh hưởng môi trường nghiêm trọng mà. Mấy ngày trước tui đọc báo thấy có vụ phá rừng ở Tây Nguyên, thiệt hại kinh khủng.

• Hạnh phúc: GDP không đo được hạnh phúc. Tiền nhiều chưa chắc đã hạnh phúc. Tui thấy nhiều người giàu mà vẫn stress, trầm cảm lắm. Tui thì thích cuộc sống bình dị thôi. Đi Nha Trang tắm biển cho thoải mái đã.

Hạn chế chính của GDP bình quân đầu người: Không phản ánh đầy đủ chất lượng cuộc sống.

Thế nào là tổng sản phẩm quốc nội bình quân đầu người?

Bà hỏi gì thế? À, tổng sản phẩm quốc nội bình quân đầu người hả? Dễ ợt! Tui nói cho bà nghe nha.

Nói ngắn gọn là lấy tổng sản phẩm quốc nội (GDP) chia cho dân số. Đơn giản vậy thôi. Nhưng mà, có nhiều kiểu tính lắm nha bà.

• Có thể tính theo giá hiện hành, tức là giá cả ở thời điểm đó đó. Ví dụ năm ngoái nhà tui bán được 100 triệu, năm nay bán được 120 triệu, thì tính theo giá hiện hành. Hơi khó hiểu nhỉ?
• Rồi còn tính theo nội tệ hay ngoại tệ nữa. Đồng Việt Nam mình hay là đô la Mỹ gì đó. Tùy từng trường hợp, thường thì các báo cáo quốc tế hay dùng đô la Mỹ cho dễ so sánh.
• Cái nữa là tính theo giá so sánh, để xem tốc độ tăng trưởng kinh tế như nào. Cái này phức tạp lắm, tui cũng chẳng hiểu lắm, toàn mấy anh chuyên gia kinh tế mới rành.

Tóm lại, GDP chia cho dân số là ra. Đơn giản mà, bà cứ nhớ vậy đi cho dễ. Năm ngoái GDP Việt Nam là bao nhiêu nhỉ? Tui quên rồi. Nhưng mà dân số thì chắc chắn là nhiều lắm. Nên bình quân đầu người chắc cũng… tạm ổn thôi. Hết rồi nha bà, tui phải đi làm việc khác đây. Bye!

GDP không bao gồm những gì?

Tui cho Bà hay, GDP loại hết lũ ăn xổi.

• Hàng trung gian vứt: Ai đời tính hai lần một cục bột?

  • Thông tin thêm: Tránh “tính trùng”, GDP chỉ đo giá trị gia tăng.

• Đồ cũ không cửa: Hôm qua là quá khứ, hôm nay mới là tiền.

  • Thông tin thêm: Bất động sản mới xây vẫn được tính.

• “Chợ đen” im re: Tiền không khai, GDP không đo.

  • Thông tin thêm: Kinh tế ngầm là “vùng tối” của GDP.

Có bao nhiêu phương pháp tính GDP?

Tui cho Bà đáp án đây:

• GDP đo bằng 3 cách: Chi tiêu, sản xuất, thu nhập. Cùng ra một con số.

  • Chi tiêu: Cộng hết tiền mua hàng hóa, dịch vụ cuối cùng.
  • Sản xuất: Tính giá trị tăng thêm của mọi ngành.
  • Thu nhập: Tổng lương, lợi nhuận, thuế.

• Đừng hỏi lại “tại sao giống nhau”. Bản chất GDP là vậy.