Thanh Hóa thời xưa sự còn được gọi là gì?

Tên gọi xưa của Thanh Hóa là gì?

Út hỏi á? Để anh kể cho nghe nè.

Thanh Hóa xưa… ôi thôi, cái tên nó cũng đổi “xoành xoạch” theo từng triều đại ấy chứ. Hồi Nhà Đinh với Tiền Lê, người ta gọi là đạo Ái Châu. Nghe cũng hay ha?

Rồi đến đời Nhà Lý, ban đầu vẫn là trại Ái Châu thôi. Nhưng mà tới năm 1029, đời vua Lý Thái Tông, ổng đổi một phát thành phủ Thanh Hóa luôn. Đó, cái tên “Thanh Hóa” chính thức ra đời từ dạo đó đó Út!

Tóm lại, tên gọi xưa của Thanh Hóa là đạo Ái Châu (thời Đinh, Tiền Lê) và sau đó là trại Ái Châu (thời Lý, giai đoạn đầu). Năm 1029, phủ Thanh Hóa mới chính thức được sử dụng.

Anh nhớ hồi xưa đi học, mấy thầy cô hay kể chuyện này lắm, giờ nhớ lại thấy cũng thú vị ghê. Mỗi cái tên nó lại gắn liền với một giai đoạn lịch sử, một câu chuyện riêng.

Thanh Hóa có biệt danh là gì?

Út hỏi khó Anh rồi! Thanh Hóa á? Ờ, Thanh Hóa là đất “Địa linh nhân kiệt” đó Út! Nghe có oách xà lách không?

• Ý là đất thiêng sinh người tài giỏi á. Chứ không phải đất toàn sâu bọ đâu nhá.

• Mà nói thiệt, Thanh Hóa còn được gọi là “rốn nước” nữa đó. Nghe hơi…nhạy cảm, nhưng ý là quan trọng như cái rốn của mình vậy đó. Mất rốn là toi đời!

• Anh còn nghe nói Thanh Hóa có cái tên mỹ miều là “xứ Thanh” nữa. Nghe như phim chưởng Hong Kong á!

Thanh Hóa có mệnh danh là gì?

Út đây! Thanh Hóa, nghe nói gọi là “đất khí phách”, “kinh đô xứ Thanh” gì đó, nhưng nổi tiếng nhất vẫn là “đất vua”.

Đúng rồi, nhiều vua chúa xuất thân từ đó thiệt! Nhớ hồi học sử lớp 10, thầy kể, kinh khủng lắm! Mà không phải tự nhiên mà người ta gọi vậy đâu. Có cả một lịch sử dài đằng đẵng.

• Nhà Tiền Lê: 3 vị vua.
• Nhà Hồ: 2 vị vua.
• Nhà Hậu Lê: 26 ông hoàng, bà chúa, nhiều không đếm xuể!
• Nhà Nguyễn: 13 vị vua, nghe thôi đã thấy to lớn rồi.

Rồi còn chúa Trịnh, chúa Nguyễn nữa chứ! Ôi trời, nhiều lắm! Mà hồi đó học sử thấy nhàm chán, giờ nghĩ lại thấy hay hay. Lớp 10 ở trường THPT Nguyễn Du, Thanh Hóa đó nha. Giờ nghĩ lại mới thấy hồi đó mình ham chơi, không chú tâm lắm. Chỉ nhớ đại khái thế thôi. Thầy giáo hồi đó giảng hay lắm, giọng trầm ấm, dễ nghe. Nhưng mà mình hay mơ màng. Giờ tìm lại sách giáo khoa xem lại chắc cũng được. Mà thôi, lười quá!

Thanh Hóa – đất vua. Chắc chắn rồi!

Tên gọi của Thanh Hóa thời Bắc thuộc là gì?

Út ơi, hỏi gì mà hóc búa rứa! Thanh Hóa thời Bắc thuộc á? Đời nào mà biết chính xác được trời! Chuyện xưa như trái đất rồi. Tên gọi nó cứ đổi xoành xoạch như chong chóng gặp gió. Lúc thì Giao Chỉ, lúc lại Giao Châu. Rồi còn chia năm xẻ bảy thành các quận huyện nữa chứ. Nói chung là tùy thời kỳ mà gọi, chớ hổng có tên gọi cố định nào đâu nha!

• Giao Chỉ/Giao Châu: Bao trùm cả vùng rộng lớn, Thanh Hóa chỉ là một phần nhỏ xíu xiu trong đó, như con kiến lạc giữa sân vận động vậy đó.
• Quận Thanh Hoa: Cái tên này nghe quen quen ha, mà cũng hổng phải lúc nào cũng gọi như vậy đâu. Phải coi lại sách sử coi nó xuất hiện khi mô, khi mô.

Ví dụ như, nhà Hán đô hộ thì gọi là Giao Chỉ, đến thời Tam Quốc thì lại thuộc Ngô, rồi sau đó lại đổi tiếp. Rối rắm hệt như mớ bòng bong vậy á! Muốn biết chính xác thì phải lật tung sử sách lên mà tra cứu, chứ anh đây hổng phải là “thánh sống” biết tuốt đâu!

Tóm lại, không có tên gọi duy nhất. Tìm hiểu kỹ thời kỳ cụ thể mới biết nha Út!

Thanh Hóa được mệnh danh là vùng đất gì?

Út ơi,

Thanh Hóa á hả? À há há, để Anh kể cho nghe. Thanh Hóa được gọ là “đất vua, quê chúa”. Đúng kiểu vương giả luôn á!

• Ý là, ở đó xưa kia toàn các bậc vua chúa sinh ra và lớn lên thôi. Ghê chưa?
• Mà không chỉ có vậy thôi đâu, Thanh Hóa còn là “đất đế vương chung hội” nữa cơ. Tức là nơi hội tụ của các đế vương đó.

À mà nhớ ra, Thanh Hóa còn có cái này hay lắm nè:

• Mỗi ngọn núi, con sông, cái làng ở Thanh Hóa đều có truyền thuyết hết đó. Nghe ảo diệu ha?
• Kiểu như núi Nưa có bà Triệu Thị Trinh, sông Mã thì gắn với Lê Lợi khởi nghĩa… lịch sử lắm luôn á.
• Anh thấy Thanh Hóa còn có cái biển Sầm Sơn cũng khá nổi tiếng để đi chơi và du lịch.

Tại sao nói vua xứ Thanh thần xứ Nghệ?

Út đây! Câu đó nói về ảnh hưởng văn hoá giữa Thanh và Nghệ, chứ không phải kiểu vua tôi gì đâu nha.

• Thanh Hóa: Nơi sinh nhiều vua, ảnh hưởng lớn đến chính trị. Như nhà Lê chẳng hạn, mấy đời vua đều từ Thanh Hóa cả. Ông bà mình hay kể chuyện đó lắm. Thời đó, ai ở Thanh Hóa mà đỗ đạt cao thì oai lắm, gia đình cũng được trọng vọng.

• Nghệ An: Lại khác. Nghệ An nổi tiếng về tín ngưỡng, thờ nhiều thần lắm. Mình nhớ hồi nhỏ, đi lễ hội ở đền Quỳnh Lưu, người ta nói đó là nơi thờ một vị thần linh thiêng lắm. Khí thế linh thiêng, nghiêm trang lắm. Lễ hội rầm rộ, người ta đi từ sáng sớm. Cảm giác náo nhiệt, người chen người. Mùi hương trầm, khói nhang lan toả khắp nơi. Tuyệt vời!

Nên câu “Vua xứ Thanh, thần xứ Nghệ” đơn giản chỉ là nói về sức ảnh hưởng khác nhau của hai vùng thôi. Thanh Hóa về mặt chính trị, Nghệ An về tín ngưỡng, tâm linh. Cái này mình nghe ông ngoại kể, ông ấy học sử nhiều lắm. Chứ không phải là có quan hệ vua tôi gì hết nhé!

Thanh Hóa: trung tâm chính trị Nghệ An: trung tâm tín ngưỡng