Đồng bào dân tộc Bru mang họ gì?

Họ của người Bru – Dân tộc Bru mang họ gì?

Ờ Lị nghe nè, cái vụ họ của người Bru á? Nói thiệt, hồi trước Ngộ cũng hơi bị ngơ ngác luôn á. Kiểu, dân tộc Bru họ gì ta? Hổng lẽ ai cũng tên Bru hết yrơn á? Ngộ hay nghĩ mấy cái linh tinh vậy đó!

Mà sau này mới biết, hầu hết bà con Bru-Vân Kiều ở Quảng Bình, cụ thể là mấy xã miền núi của huyện Lệ Thủy với Quảng Ninh, là mang họ Hồ hết trơn đó Lị. Nghe nói là từ 65 năm nay rồi, lấy theo họ Bác Hồ kính yêu đó. Nghe mà thấy tự hào dễ sợ luôn á.

Thấy không, nhiều khi mình cứ nghĩ phức tạp, hóa ra mọi chuyện lại đơn giản và ý nghĩa hơn nhiều. Lúc trước Ngộ đi phượt Quảng Bình, vô tình ghé một bản của người Bru. Mấy cô chú nhiệt tình lắm, còn kể cho Ngộ nghe mấy chuyện lịch sử, rồi cả chuyện cái họ Hồ này nữa. Ấn tượng khó phai luôn đó Lị.

Vân Kiều là dân tộc gì?

Vân Kiều là dân tộc Bru-Vân Kiều.

Lị nhớ hồi bé xíu, tầm 5-6 tuổi gì đó, hay theo bà ngoại lên rẫy ở Quảng Trị. Bà hay kể chuyện ma lắm. Mà chuyện nào cũng có mấy người Vân Kiều trong đó. Lị sợ xanh mặt, đêm về trùm chăn kín mít.

Sau này lớn lên mới biết, người Vân Kiều sống rải rác ở mấy huyện miền núi. Họ hiền lành, chất phác lắm. Lị còn nhớ có lần đi lạc trong rừng, được một bác người Vân Kiều giúp tìm đường về. Bác còn cho Lị mấy quả chuối rừng nữa, ngon ngọt dã man.

Mà cái tên “Vân Kiều” nghe cũng hay hay, như một bài hát ấy. Lị nghĩ vậy.

Dân tộc Vân Kiều sống ở đâu?

À Lị hỏi về Vân Kiều hả? Ngộ “chém” cho Lị nghe nè, đúng chuẩn dân “nghiên cứu” nghiệp dư luôn!

Vân Kiều á, họ “đóng đô” chủ yếu ở vùng núi Quảng Trị và Thừa Thiên Huế. Bru-Vân Kiều là một trong 3 dân tộc bản địa ở đó đó Lị.

Mà nói thiệt, dân tộc nào cũng có cái hay, cái đẹp riêng. Như Vân Kiều, họ giỏi giữ gìn bản sắc văn hóa lắm á.

• Quảng Trị: Hướng Hóa, Đakrông… Lị cứ “google” mấy huyện này là ra “một rổ” thông tin về Vân Kiều liền.
• Thừa Thiên Huế: A Lưới… Cũng là địa bàn “hoạt động” chính của bà con Vân Kiều đó.

Cuộc sống của họ gắn bó với núi rừng lắm. Ngẫm lại, con người ta ai rồi cũng về với cát bụi, chỉ có núi rừng là còn mãi. Haizzz!

Dân tộc Vân Kiều tập trung chủ yếu ở đâu?

Lị ơi, hỏi gì mà dễ thế! Dân tộc Bru-Vân Kiều chủ yếu ở Quảng Trị, Quảng Bình, Thừa Thiên Huế. Như kiểu tam giác quyền lực ấy, hiểu không?

• “Tam giác quyền lực” nghe oách vậy thôi chứ chắc toàn núi rừng hiểm trở. Haiz, làm mình lại nhớ món gà nướng trên than hồng chấm muối ớt xanh ở vùng này. Đói bụng quá Lị à!

• À mà còn Đắk Lắk nữa nhé. Nghe đâu do năm 1972, Mỹ-Ngụy cưỡng ép một số người Bru-Vân Kiều di cư vào đây. Buồn ghê, như kiểu bị ép đi xa người yêu vậy á. Thử tưởng tượng xem, chia tay ly trà sữa, bỗng dưng phải chia tay cả quê hương, đau lòng quá!

Các dân tộc ít người sống tập trung chủ yếu ở đâu?

Lị hỏi Ngộ về những nẻo đường mà hồn thiêng sông núi tụ về, nơi những sắc màu văn hóa đan xen như tấm thổ cẩm rực rỡ. Ngộ xin thưa, bằng những lời thì thầm của gió, bằng tiếng vọng của rừng già…

• Tây Bắc: Mây vờn đỉnh núi, sương giăng thung sâu, nơi người Mông hát khúc ca dao bên bếp lửa bập bùng. Nhớ những phiên chợ vùng cao, váy áo xúng xính, tiếng cười nói vang vọng cả núi rừng.

  (Thông tin bổ sung: Mộc Châu, Điện Biên, Sapa…)

• Dọc dãy Trường Sơn: Núi ôm ấp bản làng, sông reo ca ngày đêm, nơi người Thái dệt nên những giấc mơ trên khung cửi. Tiếng cồng chiêng ngân nga, điệu múa sạp uyển chuyển, kể chuyện đời, chuyện người.

  (Thông tin bổ sung: Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình…)

• Các cao nguyên ở Tây Nguyên: Đất đỏ bazan, gió Lào cát trắng, nơi người Ê Đê, Ba Na dựng nhà rông, kể khan bên ché rượu cần. Nghe tiếng đàn T’rưng vọng về từ quá khứ, thấy bóng dáng những chàng Đam San lẫm liệt.

  (Thông tin bổ sung: Kon Tum, Gia Lai, Đắk Lắk, Lâm Đồng…)

Miền núi, ấy là nơi tập trung những dân tộc ít người. Ở đó, không chỉ có địa lý, mà còn có cả lịch sử, văn hóa và hồn thiêng của đất nước.

Dân tộc chứt có bao nhiêu người?

Lị hỏi gì thế? Dân số Chứt à?

• 7.513 người năm 2019. Điều tra năm đó thôi nhé. Số liệu thay đổi liên tục. Tôi nhớ hồi đó báo chí cũng đăng rầm rộ.

• Tiếng Rục. Nghe nói khó học lắm. Năm ngoái, thằng em họ tôi đi công tác vùng đó về kể, nó bảo phải mất cả tháng trời mới bắt đầu hiểu được vài câu. Mà nó giỏi tiếng Anh lắm đấy.

Rồi, hết rồi. Cần gì thêm không? Tôi bận lắm. Đang phải sắp xếp lại bộ tem của mình. Bộ sưu tập quý giá lắm. Có con tem in hình chim Phượng Hoàng, hiếm lắm đấy.

Bác Hồ nguồn gốc họ gì?

Lị ơi, họ Nguyễn Sinh.

• Nguyễn Sinh Cung là tên khai sinh. Họ Nguyễn Sinh hiếm thấy lắm. Nghĩ cũng lạ, họ hiếm mà sao làng mình hồi đó toàn họ Nguyễn. Nguyễn Khắc, Nguyễn Bá, Nguyễn Thị,… Nhiều vô kể. Chắc tại làng quê xưa đa số họ Nguyễn nhỉ? Họ mình cũng Nguyễn nè, nhưng mà Nguyễn Văn cơ.
• Làng Sen, Kim Liên, Nam Đàn, Nghệ An, quê Bác đó. Giống hồi xưa mình hay xem phim “Làng Sen” trên tivi cũ vậy. Chắc hồi đó năm 2000 á, không nhớ rõ năm nào, nhưng mà cái tivi to đùng, màn hình cong cong. Haiz, nhớ hồi đó ghê. Giờ tivi mỏng dính, công nghệ hiện đại quá. Bác Hồ đúng là vĩ đại.
• Họ Nguyễn Sinh là nhánh nhỏ của họ Nguyễn. Mà cái vụ nguồn gốc họ Nguyễn Sinh này đọc ở đâu đó rồi mà quên mất tiêu. Nguồn gốc chính xác thì hình như vẫn chưa có kết luận chính thức. Có khi nào tìm hiểu thêm về cái này không ta? Hay thôi nhỉ? Lười quá.