Hồng cầu cao là bị gì?

Hồng Cầu Cao: Khi Máu Trở Nên Quánh Hơn

Chúng ta thường nghe nói về tình trạng thiếu máu, khi lượng hồng cầu trong máu thấp hơn bình thường. Tuy nhiên, một vấn đề ngược lại, dù ít được nhắc đến hơn, cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng: tình trạng hồng cầu cao, hay còn gọi là tăng hồng cầu. Vậy, khi chỉ số hồng cầu trong máu vượt ngưỡng an toàn, cơ thể chúng ta đang báo hiệu điều gì?

Tăng hồng cầu, một cách đơn giản, là tình trạng tủy xương – nhà máy sản xuất hồng cầu của cơ thể – hoạt động quá mức, sản sinh ra số lượng hồng cầu vượt trội so với nhu cầu thực tế. Điều này dẫn đến việc máu trở nên đặc và quánh hơn, giống như một dòng sông bị tắc nghẽn bởi quá nhiều phù sa.

Hậu quả của một dòng máu “quánh đặc”?

Dòng máu khỏe mạnh di chuyển dễ dàng trong các mạch máu, cung cấp oxy và dưỡng chất đến từng tế bào. Khi máu quá đặc, nó sẽ khó lưu thông hơn, làm tăng áp lực lên hệ tuần hoàn và làm chậm quá trình vận chuyển oxy. Hậu quả là:

• Tăng nguy cơ hình thành cục máu đông: Máu đặc quánh dễ vón cục, gây tắc nghẽn mạch máu, dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như đột quỵ, nhồi máu cơ tim, tắc nghẽn phổi, thậm chí tử vong.
• Áp lực lên tim: Tim phải làm việc vất vả hơn để bơm máu đi khắp cơ thể, lâu dài có thể dẫn đến suy tim.
• Ảnh hưởng đến các cơ quan khác: Thiếu oxy do lưu thông máu kém có thể gây tổn thương đến các cơ quan quan trọng như não, thận, gan.

Ai dễ bị tăng hồng cầu?

Mặc dù tăng hồng cầu có thể xảy ra ở bất kỳ ai, một số yếu tố sau đây có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh:

• Béo phì: Người thừa cân hoặc béo phì thường có nồng độ erythropoietin (hormone kích thích sản xuất hồng cầu) cao hơn.
• Cao huyết áp: Huyết áp cao có thể gây tổn thương thận, dẫn đến sản xuất quá mức erythropoietin.
• Bệnh động mạch vành: Mạch máu bị xơ vữa khiến tim phải làm việc nhiều hơn, từ đó có thể kích thích tủy xương sản xuất nhiều hồng cầu hơn.
• Các bệnh về phổi: Các bệnh phổi mãn tính gây thiếu oxy, buộc cơ thể phải sản xuất nhiều hồng cầu hơn để bù đắp.
• Hút thuốc lá: Khói thuốc lá chứa carbon monoxide, một chất làm giảm khả năng vận chuyển oxy của hồng cầu, khiến cơ thể phải sản xuất nhiều hồng cầu hơn để đáp ứng nhu cầu.

Vậy, cần làm gì khi nghi ngờ bị tăng hồng cầu?

Nếu bạn có các yếu tố nguy cơ trên hoặc có các triệu chứng như đau đầu, chóng mặt, mệt mỏi, khó thở, da đỏ bừng, hãy đi khám bác sĩ để được kiểm tra và chẩn đoán chính xác. Việc điều trị tăng hồng cầu thường bao gồm thay đổi lối sống, điều trị các bệnh lý nền và trong một số trường hợp, có thể cần đến các biện pháp như trích máu (phlebotomy) để giảm lượng hồng cầu trong máu.

Tăng hồng cầu không phải là một bản án, nhưng nó là một lời cảnh báo. Bằng cách hiểu rõ về tình trạng này và chủ động phòng ngừa, chúng ta có thể bảo vệ sức khỏe tim mạch và đảm bảo một cuộc sống khỏe mạnh hơn.