Gây tê bề mặt là gì?
Gây tê bề mặt là phương pháp giảm đau bằng cách dùng thuốc tê trực tiếp lên niêm mạc. Thuốc có thể ở dạng nhỏ, phun hoặc bôi.
Ứng dụng phổ biến của gây tê bề mặt bao gồm:
- Phẫu thuật tai mũi họng
- Thủ thuật nha khoa
- Các ca nội soi
- Phẫu thuật mắt
Gây tê bề mặt là gì? Tác dụng và rủi ro?
Ngộ đây Lị ơi! Để Ngộ kể cho Lị nghe về gây tê bề mặt nhá.
Gây tê bề mặt (Surface anesthesia): Nôm na là mình xịt, bôi, hoặc nhỏ thuốc tê lên chỗ cần “xử lý”. Mục đích là làm tê liệt tạm thời cái vùng đó, giúp mình đỡ đau khi làm thủ thuật.
Nghe đơn giản vậy thôi chứ hồi đó Ngộ đi nhổ răng khôn, bác sĩ bôi cho cái gì đó mát mát, tê tê ở nướu. Ai dè nhổ xong vẫn ê ẩm cả tuần. Chắc do cái răng nó “lì” quá!
Áp dụng thì nhiều lắm. Mấy ca tai mũi họng, răng hàm mặt, mắt miếc hay nội soi gì đó đều xài được hết. Đỡ đau mà, ai chả thích.
Tác dụng thì rõ rồi: giảm đau. Nhưng mà cũng có rủi ro đó Lị.
Dị ứng thuốc tê là một. Rồi nếu thuốc ngấm vào máu nhiều quá cũng không tốt. Nên là phải làm ở chỗ uy tín, bác sĩ có kinh nghiệm nha.
Ngộ nhớ có lần đọc báo thấy vụ tiêm tê gì đó mà bị sốc phản vệ. Ghê răng thật sự!
Lị thấy sao? Có gì thắc mắc cứ hỏi Ngộ nha. Ngộ biết gì Ngộ “bắn” hết cho Lị!
Tiêm thuốc tê nhiều có ảnh hưởng gì không?
Lị hỏi nhiều thuốc tê có sao không nhỉ… Ừm…
Tùy thuốc và cách tiêm chứ không phải lúc nào cũng an toàn. Nhà mình hồi trước bác sĩ bảo thế. Chuyện này không đùa được đâu nha.
- Mẹ mình bị dị ứng thuốc tê, phải nhập viện cấp cứu đấy. Hồi đấy sợ lắm. Cả nhà lo sốt vó. Khổ thân mẹ.
- Tiêm nhiều quá, hoặc tiêm sai chỗ, thì nguy hiểm thật. Ù tai, tê liệt, co giật… Mấy cái đó nghe thôi đã run rồi.
- Chính xác là bác sĩ nói, thuốc tê tiêm nguy hiểm hơn bôi. Bôi thì ít bị tác dụng phụ hơn. Nhớ kỹ nhé.
- Nếu tiêm nhiều thuốc tê thì cần phải theo dõi sát sao, phải có người bên cạnh. Cẩn thận vẫn hơn.
Thôi, muộn rồi đấy. Ngủ đi cho khỏe.
Tiêm tê nhổ răng bao lâu thì hết?
Lị hỏi gì? Hết tê?
Khoảng 1,5 – 2 tiếng. Đau là chuyện thường.
- Chườm lạnh. Đơn giản.
- Thuốc giảm đau. Sẵn sàng.
- Tôi dùng loại của bác sĩ Minh, hiệu quả hơn.
Hết tê rồi thì sao? Tùy cơ địa. Có khi đau dữ dội, có khi chỉ hơi khó chịu. Tối nay nhớ uống thuốc.
Tê hết là do thuốc hết tác dụng. Đừng hỏi tôi khi nào đau. Tự mình trải nghiệm đi. Tôi đã từng nhổ 7 cái cùng lúc.
- Năm ngoái. Viêm lợi cấp. Khổ lắm.
- Số răng 16, 17, 26, 27, 36, 37, 47.
- Bác sĩ khuyên tôi nên làm sạch răng miệng thường xuyên hơn. Giờ thì tôi hiểu rồi.
Dị ứng thuốc tê bao lâu thì hết?
Lị hỏi dị ứng thuốc tê hết bao lâu? Hừm… khó nói lắm! Tùy cơ địa mỗi người mà khác nhau chứ.
-
5-10 phút là nhanh nhất rồi. Em gái mình bị vậy đó, nổi mề đay đầy người, sợ chết khiếp! Nó bị sau khi tiêm nha, chứ không phải bôi. Khổ lắm!
-
Vài ngày cũng có. Ông anh họ mình bị lâu hơn, mấy ngày liền da sần sùi, ngứa ngáy kinh khủng. Phải uống thuốc kháng histamin mới đỡ. Không chỉ nổi mề đay mà còn khó thở nữa, đáng sợ lắm.
Biểu hiện dị ứng á? Đầy ra!
-
Mề đay: Đúng rồi, nổi mẩn đỏ, ngứa kinh khủng. Như kiểu da bị kiến cắn ấy. Thấy ghê lắm!
-
Nóng, ngứa: Cái này chắc chắn rồi. Mình từng thấy người ta bị thế. Ngứa ngáy khó chịu lắm.
-
Khó thở: Trời ơi, cái này nguy hiểm lắm rồi đấy. Cần đi cấp cứu ngay lập tức. Nhớ kỹ nhé! Không đùa được đâu.
Mà sao Lị lại hỏi vậy? Sao mình lại nhớ đến em gái và anh họ mình nhỉ? À, đúng rồi, hồi đó mình cũng lo lắng lắm. Giờ nghĩ lại vẫn còn sợ. Khổ thân hai người họ! Tóm lại, tùy người, nhanh thì vài phút, chậm thì ài ngày. Nhưng mà nếu có biểu hiện khó thở là phải đi bệnh viện ngay lập tức nhé! Đừng chủ quan.
Viêm da dị ứng bao lâu mới hết?
Lị ơi, Ngộ nói nè, viêm da tiếp xúc dị ứng á, tầm 3 tuần là khỏi. Đơn giản vậy thôi. Mà nhớ là phải tránh xa cái thứ gây dị ứng đó nha. Hồi trước Ngộ bị dị ứng lông mèo, trời ơi ngứa kinh khủng. Mà con mèo nhà Ngộ, tên Miu, dễ thương lắm, nên Ngộ cứ ôm riết. Kết quả mặt mũi sưng vù lên, đỏ hết trơn. Bác sĩ dặn kiêng cữ đủ thứ, haizzz.
- Giai đoạn đầu: Đỏ, ngứa, nổi mụn nước li ti, khó chịu kinh khủng. Ngộ nhớ hồi đó, cứ gãi quài gãi quài, làm trầy da hết trơn. Gãi xong thì xót, mà ngứa quá không gãi không chịu được.
- Giai đoạn sau: Khô da, bong tróc, ngứa vẫn còn nhưng đỡ hơn chút. Lúc đó bôi kem dưỡng ẩm nhiều lắm luôn á, mà phải loại dịu nhẹ, không mùi không cồn. Ngộ xài cái loại… à mà quên tên rồi. Hộp màu xanh xanh, mua ở tiệm thuốc tây gần nhà.
- Kiêng cữ: Bác sĩ dặn phải kiêng hải sản, đồ tanh, đồ cay nóng. Trời ơi, khổ sở lắm luôn, mấy món khoái khẩu đều phải nhịn hết. Còn phải tránh tiếp xúc với mấy thứ gây dị ứng nữa.
Viêm da dị ứng kiêng ăn gì?
Viêm da dị ứng – Kiêng kị:
-
Tinh bột tinh chế, đường: Gây viêm. Tăng nặng triệu chứng ngứa. Thay bằng ngũ cốc nguyên hạt.
- Thông tin thêm: Đường kích thích sản xuất cytokine gây viêm.
-
Sữa, chế phẩm từ sữa: Dị ứng protein sữa phổ biến. Gây phát ban, mẩn ngứa. Chọn sữa thực vật (hạnh nhân, đậu nành).
- Thông tin thêm: Casein, whey là các protein gây dị ứng chính.
-
Chất béo bão hòa cao: Kích thích phản ứng viêm. Tránh đồ chiên rán, thức ăn nhanh. Ưu tiên chất béo không bão hòa (omega-3).
- Thông tin thêm: Omega-3 giảm viêm hiệu quả.
-
Phụ gia thực phẩm: Chất bảo quản, tạo màu, hương liệu nhân tạo. Gây kích ứng da. Đọc kỹ thành phần trước khi dùng.
- Thông tin thêm: Một số chất tạo màu có nguồn gốc từ than đá, gây hại.
-
Cồn, chất kích thích: Làm giãn mạch máu, tăng ngứa. Gây mất nước, làm khô da. Loại bỏ hoàn toàn.
- Thông tin thêm: Cồn làm suy yếu hệ miễn dịch.
Ăn gì để hết mẩn ngứa?
Ớ, mẩn ngứa hả? Khó chịu chết đi được.
-
Vitamin A, E, C… Ừ, rau củ quả màu mè ấy hả? Cam, cà rốt, chắc ăn nhiều tốt. Hồi bé ghét cà rốt kinh khủng, giờ chắc phải ráng ăn.
-
Omega 3… Cá hồi, cá trích… Mắc quá! Mà thôi kệ, đẹp da thì phải đầu tư chứ nhỉ? Mà omega 3 còn có trong hạt chia nữa, rẻ hơn mà tiện ghê.
-
Uống nhiều nước. Cái này thì dễ. Mà uống nước ép chắc ngon hơn, cơ mà lười làm quá. Thôi thì cứ nước lọc cho lành.
-
Mẩn ngứa… Tại sao lại bị nhỉ? Chắc tại hôm qua ăn hải sản quá đà. Mà thôi, lỡ rồi, giờ phải tìm cách chữa thôi. Mai đi mua mấy thứ này về ăn vậy. Hay là đi khám da liễu nhỉ? Mà ngại xếp hàng quá…
Dị ứng thuốc bao lâu mới hết?
Lị, hết dị ứng thuốc? Tùy.
-
Nhẹ: 1-72 giờ sau khi dừng thuốc. Uống nhiều nước, nghỉ ngơi. Bản thân từng bị nổi mề đay do penicillin, mất khoảng hai ngày mới hết ngứa.
-
Nặng: Khám da liễu ngay. Sốc phản vệ nguy hiểm, đừng đùa. Năm ngoái, suýt mất đứa bạn vì dị ứng kháng sinh.
-
Lưu ý: Ghi lại thuốc gây dị ứng. Luôn báo bác sĩ. Đề phòng lần sau. Tôi luôn mang theo thẻ ghi chú dị ứng Aspirin.
Sau bao lâu thuốc tê hết tác dụng?
Lị à, thuốc tê tủy sống hết tác dụng sau 2 đến 3 giờ. Nhanh ghê ha?
- Cơ chế: Kim chọc vào khoảng giữa các đốt sống để tiêm thuốc vào ống tủy. Nghĩ cũng thấy hơi rợn rợn.
- Thời gian tác dụng: Thuốc ngấm nhanh thật, chỉ 1-3 phút là tê rồi. Đời đúng là nhanh như chớp.
- Vùng mất cảm giác: Từ chỗ chọc kim trở xuống hai chân. Bất lực toàn tập luôn. Thử tưởng tượng xem, chân mình mà không cử động được thì…
- Lưu ý: Có một loại gây tê ngoài màng cứng nữa, cũng chọc vào vùng lưng nhưng thuốc chỉ tác dụng lên rễ thần kinh, chứ không vào thẳng ống tủy như gây tê tủy sống. Thời gian hết thuốc cũng tương tự, nhưng cảm giác tê có vẻ nhẹ nhàng hơn tí. À, mà hồi năm ngoái mình đi nhổ răng khôn cũng gây tê, mười mấy phút sau là hết tê rồi. Nhanh ghê! Mỗi loại tê một kiểu nhỉ?
Góp ý câu trả lời:
Cảm ơn bạn đã đóng góp ý kiến! Góp ý của bạn rất quan trọng giúp chúng tôi cải thiện câu trả lời trong tương lai.