Bilirubin thải ra từ đâu?

Bilirubin thải ra từ đâu?

Bilirubin, sắc tố vàng cam quen thuộc, là sản phẩm thoái hóa của heme, thành phần chính của hemoglobin trong hồng cầu. Vậy bilirubin được tạo ra và thải ra khỏi cơ thể như thế nào? Hành trình của nó phức tạp hơn bạn tưởng.

1. Từ hồng cầu đến bilirubin:

Hồng cầu già cỗi (khoảng 120 ngày tuổi) bị tiêu hủy chủ yếu ở lách và một phần nhỏ ở gan và tủy xương. Hemoglobin được giải phóng và phân hủy thành heme và globin. Heme tiếp tục bị phân hủy thành biliverdin, một sắc tố màu xanh lục, rồi nhanh chóng chuyển thành bilirubin tự do (unconjugated bilirubin) nhờ enzyme biliverdin reductase. Bilirubin tự do này không tan trong nước và được vận chuyển trong máu nhờ gắn kết với albumin.

2. Gan tiếp nhận và xử lý:

Gan đóng vai trò quan trọng trong việc xử lý bilirubin. Bilirubin tự do được gan tiếp nhận và liên hợp với acid glucuronic tạo thành bilirubin liên hợp (conjugated bilirubin). Quá trình này làm cho bilirubin tan trong nước.

3. Thải trừ bilirubin:

Bilirubin liên hợp được bài tiết từ gan vào mật và theo đường mật xuống ruột non. Tại đây, một phần bilirubin liên hợp bị vi khuẩn đường ruột chuyển hóa thành urobilinogen. Urobilinogen một phần được tái hấp thu vào máu và thải qua thận tạo nên màu vàng của nước tiểu. Phần lớn urobilinogen còn lại trong ruột được chuyển hóa thành stercobilin, tạo nên màu nâu của phân.

Vậy, Bilirubin được thải ra chủ yếu qua hai con đường:

• Qua phân: Đây là con đường thải trừ bilirubin chính, dưới dạng stercobilin.
• Qua nước tiểu: Một phần nhỏ bilirubin được thải qua thận dưới dạng urobilinogen.

Khi quá trình thải trừ bilirubin gặp trục trặc:

Như đã đề cập, khi nồng độ bilirubin trong máu tăng cao, cơ thể sẽ xuất hiện tình trạng vàng da. Nguyên nhân có thể do tăng sản xuất bilirubin (ví dụ: tán huyết), giảm khả năng liên hợp bilirubin của gan (ví dụ: bệnh Gilbert), tắc nghẽn đường mật (ví dụ: sỏi mật), hoặc tổn thương tế bào gan (ví dụ: viêm gan). Vàng da là một dấu hiệu quan trọng cần được thăm khám và chẩn đoán bởi bác sĩ để xác định nguyên nhân và điều trị kịp thời.

Bài viết này cung cấp thông tin tổng quan về quá trình thải trừ bilirubin. Để được tư vấn cụ thể về tình trạng sức khỏe, vui lòng liên hệ với bác sĩ chuyên khoa.