Doanh nghiệp nhà nước là doanh nghiệp trong đó nhà nước sở hữu bao nhiêu phần trăm?

Doanh nghiệp nhà nước: Không chỉ là 100% vốn nữa

Từ lâu, khi nhắc đến Doanh nghiệp Nhà nước (DNNN), chúng ta thường mặc định đó là những doanh nghiệp mà Nhà nước nắm giữ 100% vốn. Tuy nhiên, quan niệm này đang dần thay đổi, đặc biệt là trong bối cảnh cơ chế thị trường ngày càng phát triển và yêu cầu đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động của DNNN ngày càng cấp thiết.

Theo dự thảo sửa đổi các quy định liên quan, định nghĩa về DNNN đã được mở rộng, không còn bó hẹp trong khuôn khổ sở hữu 100% vốn nữa. Cụ thể, một doanh nghiệp được coi là DNNN khi đáp ứng một trong hai điều kiện sau:

• Nhà nước nắm giữ toàn bộ (100%) vốn điều lệ hoặc cổ phần: Đây là hình thức truyền thống, Nhà nước hoàn toàn sở hữu và kiểm soát doanh nghiệp.
• Nhà nước nắm giữ vốn góp chi phối: Đây là điểm mới đáng chú ý. Trong trường hợp này, Nhà nước không cần nắm giữ toàn bộ vốn mà chỉ cần nắm giữ một tỷ lệ vốn đủ để chi phối hoạt động của doanh nghiệp. Việc nắm giữ vốn chi phối này cho phép Nhà nước vẫn duy trì quyền quyết định quan trọng trong hoạt động của doanh nghiệp, đồng thời tạo điều kiện cho việc huy động vốn từ các nguồn khác, tăng tính linh hoạt và hiệu quả trong quản lý, vận hành.

Việc mở rộng định nghĩa DNNN theo hướng này mang lại nhiều ý nghĩa tích cực. Nó không chỉ phù hợp với xu hướng phát triển kinh tế hiện đại, mà còn tạo ra một “sân chơi” bình đẳng hơn cho các DNNN, giúp họ có thể cạnh tranh hiệu quả hơn với các doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế khác. Việc cho phép các nhà đầu tư khác tham gia góp vốn vào DNNN cũng giúp đa dạng hóa nguồn vốn, nâng cao năng lực quản trị, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và tăng cường tính minh bạch trong hoạt động.

Tuy nhiên, việc thay đổi định nghĩa cũng đặt ra những thách thức mới. Việc xác định thế nào là “vốn chi phối” cần được quy định rõ ràng, minh bạch để tránh những tranh cãi, lạm dụng và đảm bảo tính công bằng trong cạnh tranh. Bên cạnh đó, cần có cơ chế giám sát chặt chẽ để đảm bảo quyền lợi của Nhà nước cũng như các cổ đông khác, đồng thời ngăn chặn tình trạng tham nhũng, lãng phí.

Tóm lại, việc điều chỉnh định nghĩa DNNN không chỉ đơn thuần là thay đổi về mặt con số, mà còn là một bước chuyển quan trọng trong tư duy quản lý, hướng tới mục tiêu nâng cao hiệu quả hoạt động của khu vực kinh tế nhà nước, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội của đất nước. Việc triển khai thực tế và hiệu quả của việc thay đổi này sẽ còn cần thời gian và sự theo dõi, đánh giá kỹ lưỡng.