Tại sao Bình Thuận lại ít mưa?

Bình Thuận – Vùng đất nắng gió và ít mưa

Bình Thuận, một tỉnh duyên hải miền Trung Nam Bộ của Việt Nam, được biết đến với cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp, những bãi biển trong xanh và các đồi cát trải dài. Tuy nhiên, trái ngược với vẻ đẹp say đắm lòng người đó, Bình Thuận lại là một vùng đất ít mưa, khiến nhiều du khách và người dân địa phương không khỏi tò mò. Vậy đâu là nguyên nhân dẫn đến tình trạng thiếu hụt nguồn nước này?

Vị trí địa lý đặc biệt

Yếu tố địa lý đóng vai trò quan trọng trong việc lý giải tại sao Bình Thuận lại ít mưa. Tỉnh này nằm ở sườn khuất gió của dãy Trường Sơn hùng vĩ. Dãy núi này như một bức tường thành khổng lồ, ngăn cản hơi ẩm từ biển thổi vào đất liền. Khi khối không khí ẩm gặp dãy Trường Sơn, chúng buộc phải nâng lên cao. Khi đó, hơi ẩm ngưng tụ và tạo thành mây, sau đó trút xuống thành mưa ở phía sườn đón gió (Tây Nguyên). Tuy nhiên, khi vượt qua đỉnh núi, không khí đã khô dần, dẫn đến lượng mưa ở phía sườn khuất gió (Bình Thuận) trở nên ít ỏi.

Hiệu ứng Foehn – Thủ phạm gây khô hạn

Ngoài vị trí địa lý bất lợi, Bình Thuận còn chịu ảnh hưởng của hiệu ứng Foehn. Hiệu ứng này xảy ra khi không khí ẩm từ biển thổi qua một ngọn núi cao. Khi không khí nâng lên sườn đón gió, nó sẽ giãn nở và làm mát. Khi vượt qua đỉnh núi, không khí bắt đầu hạ xuống sườn khuất gió. Quá trình hạ xuống này khiến không khí nén lại và nóng lên, đồng thời làm giảm độ ẩm đáng kể. Không khí khô và nóng này khi thổi vào Bình Thuận sẽ gây ra hiện tượng khô hạn.

Theo số liệu của Trung tâm Khí tượng Thủy văn Bình Thuận, lượng mưa trung bình hàng năm của tỉnh chỉ vào khoảng 900 – 1.000 mm, thấp hơn nhiều so với các tỉnh lân cận như Ninh Thuận (1.200 – 1.400 mm) hay Khánh Hòa (1.500 – 1.700 mm). Tháng mưa nhiều nhất ở Bình Thuận là tháng 9, với lượng mưa khoảng 200 – 250 mm, trong khi tháng khô nhất là tháng 1, với lượng mưa chỉ khoảng 50 – 70 mm.

Tác động của tình trạng ít mưa

Lượng mưa ít ỏi đã ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống và phát triển kinh tế của Bình Thuận. Tình trạng thiếu nước ngọt thường xuyên xảy ra, đặc biệt là vào mùa khô. Người dân địa phương phải phụ thuộc vào các hồ chứa, sông suối và nước ngầm để sinh hoạt và sản xuất. Việc thiếu nước không chỉ ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày mà còn ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp, đặc biệt là đối với các loại cây trồng cần nhiều nước như lúa, mía và cây ăn quả.

Chính quyền địa phương đã triển khai nhiều biện pháp để khắc phục tình trạng thiếu nước ở Bình Thuận, chẳng hạn như xây dựng các hồ chứa, đập ngăn nước và hệ thống kênh mương dẫn nước. Tuy nhiên, những biện pháp này chỉ có thể giải quyết được một phần vấn đề. Để giải quyết triệt để tình trạng thiếu nước, cần có những giải pháp tổng hợp, bao gồm cả việc đầu tư vào các dự án khai thác nước ngầm, xử lý nước thải và sử dụng nước tiết kiệm.

Mặc dù ít mưa, nhưng Bình Thuận vẫn là một vùng đất hấp dẫn du khách với những bãi biển đẹp, đồi cát trải dài và nhiều danh lam thắng cảnh khác. Người dân địa phương đã thích nghi với tình trạng ít mưa bằng nhiều cách sáng tạo, chẳng hạn như trồng các loại cây chịu hạn và sử dụng các công nghệ tưới nước tiết kiệm nước.