Ói là hiện tượng gì?

Ói: Hơn cả một cơn trào ngược

Ói, hay còn gọi là nôn mửa, không đơn thuần là sự trào ngược thức ăn thông thường. Đó là một phản ứng sinh lý phức tạp và mạnh mẽ của cơ thể, một cơ chế tự vệ nhằm loại bỏ những chất có hại hoặc gây khó chịu khỏi dạ dày. Hãy tưởng tượng ói như một “van an toàn” được kích hoạt khi hệ tiêu hóa của bạn cảm thấy có điều gì đó không ổn.

Điều quan trọng cần phân biệt ói với hiện tượng ọc sữa, thường gặp ở trẻ sơ sinh. Ọc sữa xảy ra một cách thụ động, không kèm theo bất kỳ dấu hiệu khó chịu nào. Ngược lại, ói luôn đi kèm với cảm giác buồn nôn khó chịu và những cơn co thắt cơ bụng dữ dội. Cảm giác buồn nôn báo hiệu cho chúng ta biết rằng cơ thể đang chuẩn bị cho một sự kiện “quan trọng”, còn những cơn co thắt cơ bụng chính là động lực để tống xuất содержимого dạ dày ra ngoài.

Vậy, điều gì thực sự xảy ra trong quá trình ói?

Ói không chỉ đơn thuần là sự trào ngược thụ động. Nó là một quá trình phối hợp phức tạp, được điều khiển bởi trung tâm nôn mửa nằm trong não bộ. Khi trung tâm này được kích hoạt, nó sẽ gửi tín hiệu đến các cơ quan khác nhau trong cơ thể, dẫn đến một loạt các sự kiện:

• Cơ hoành và cơ bụng co thắt mạnh mẽ: Đây là động lực chính để tạo ra áp lực đẩy содержимого dạ dày lên trên.
• Cơ thắt thực quản dưới (tâm vị) mở ra: Bình thường, cơ này ngăn không cho thức ăn từ dạ dày trào ngược lên thực quản. Tuy nhiên, trong quá trình ói, nó sẽ mở ra để tạo đường cho содержимое dạ dày thoát ra ngoài.
• Cơ thắt thực quản trên (cơ vòng hầu trên) mở ra: Tương tự như cơ thắt thực quản dưới, cơ này cũng sẽ mở ra để giúp cho việc tống xuất dễ dàng hơn.
• Thanh môn đóng lại: Đây là một cơ chế bảo vệ quan trọng để ngăn не cho thức ăn hoặc chất lỏng xâm nhập vào đường hô hấp, tránh gây nghẹt thở hoặc viêm phổi hít.

Tại sao chúng ta ói?

Có vô vàn lý do khiến chúng ta ói, từ những nguyên nhân lành tính đến những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn. Một số nguyên nhân phổ biến bao gồm:

• Ngộ độc thực phẩm: Cơ thể đang cố gắng loại bỏ những độc tố có hại.
• Nhiễm trùng: Ví dụ như viêm dạ dày ruột do virus hoặc vi khuẩn.
• Say tàu xe: Do sự kích thích quá mức của hệ thống tiền đình trong tai.
• Mang thai: Ốm nghén, đặc biệt là trong giai đoạn đầu của thai kỳ.
• Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc có thể gây buồn nôn và ói.
• Bệnh lý nền: Ví dụ như tắc ruột, viêm tụy, hoặc thậm chí là các bệnh lý về não.

Ói là một phản xạ bảo vệ quan trọng của cơ thể. Tuy nhiên, nếu ói xảy ra thường xuyên, kéo dài hoặc đi kèm với các triệu chứng nghiêm trọng khác như đau bụng dữ dội, mất nước, hoặc máu trong chất nôn, bạn nên tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức. Đừng coi thường những tín hiệu mà cơ thể bạn đang cố gắng gửi đi!