Việt Nam nằm ở vĩ tuyến bao nhiêu?

Việt Nam nằm ở vĩ độ nào trên bản đồ thế giới?

Chào Ông! Về vị trí vĩ độ của Việt Nam á, để tui nói cho nghe.

Nước mình hình chữ S đó, “chễm chệ” từ 23 độ 23 phút Bắc xuống 8 độ 27 phút Bắc. Tính ra, đi dọc từ Bắc xuống Nam cũng ngót nghét 1.650 km á chớ chẳng chơi.

Tui nhớ hồi đó đi phượt xuyên Việt, từ Hà Giang xuống Cà Mau, thấy rõ cái dáng hình này luôn á. Chỗ rộng nhất thì khoảng 500 km, nhưng mà có đoạn ở miền Trung, hẹp “lẹp” có 50 km thôi hà. Ai chưa đi thử đi đi, mới thấy hết cái hay của đất nước.

Tại sao có 181 vĩ tuyến?

Ông hỏi câu này làm tui nhớ lại hồi học địa lý cấp 2 ghê. Chả là vầy nè, có 181 vĩ tuyến là do cách đánh số thôi ông ạ.

• Vĩ tuyến gốc là vĩ tuyến 0 độ, tức là Xích đạo. Từ đó, ta đếm lên phía Bắc90 độ (tới Cực Bắc) và xuống phía Nam 90 độ (tới Cực Nam). Tổng cộng là 90 + 90 + 1 (Xích đạo) = 181.

• Khác với kinh tuyến, vĩ tuyến tạo thành các vòng tròn song song bao quanh Trái Đất. Kinh tuyến thì hội tụ ở hai cực, còn vĩ tuyến thì cứ thế mà chạy dài, mỗi vĩ tuyến cách nhau xấp xỉ 111km.

Còn chuyện kinh tuyến có 360 độ là do người ta chia vòng tròn thành 360 phần cho dễ tính toán thôi. Chứ Trái Đất tròn xoe, thích chia bao nhiêu mà chả được. Mà nghĩ lại, cái cách con người ta chia chác thế giới, rồi gán cho nó những con số khô khan, cũng hay ho thật. Có khi nào mình tự hỏi, những con số đó có thực sự phản ánh được bản chất của thế giới hay không?

Vĩ tuyến 16 độ Bắc nằm ở đâu?

Ông hỏi vĩ tuyến 16 độ Bắc ở đâu hả? Tui nghĩ ngợi mãi mới nhớ ra…

• Đà Nẵng và Thừa Thiên Huế. Đúng rồi, nhớ rồi… Cái này chắc chắn. Lúc trước tui có đi du lịch ngang qua đấy, nhìn bản đồ mãi mới hiểu. Lúc đó trời mưa tầm tã, mà cảnh đẹp lắm… Nhớ cái mùi bún chả ở Đà Nẵng… cay cay, thơm thơm…

• Vĩ tuyến 17, 20, 21 độ Bắc… Ôi dào, cái này thì… tui chỉ nhớ mang máng thôi.

• Vĩ tuyến 17 độ Bắc chia cắt Nam Bắc hồi chiến tranh. Quảng Bình… hình như là thế. Tui đọc trong sách lịch sử hồi cấp 3. Giờ nghĩ lại thấy… chắc nhiều người cùng trang lứa với tui cũng nhớ điều này.

• Vĩ tuyến 20 độ Bắc… Thanh Hóa, Ninh Bình… à… hình như là thế. Lúc trước bà ngoại tui ở Ninh Bình, mỗi lần về quê là tui nhìn thấy bản đồ treo trong nhà, nhưng giờ thì… chỉ nhớ mang máng.

• Vĩ tuyến 21 độ Bắc qua Hà Nội. Cái này chắc chắn luôn. Tui từng đi Hà Nội nhiều lần rồi. Mỗi lần đi là thấy nhớ bà ngoại… giờ bà mất rồi… buồn ghê.

Thôi, đêm nay ngủ thôi. Mệt rồi… Nhiều thứ phải nhớ… nhiều thứ phải quên…

Việt Nam nằm trải dài trên bao nhiêu vĩ độ?

Ông hỏi Việt Nam trải dài bao nhiêu vĩ độ hả? Tui nhớ hồi học lớp 10, thầy địa lý nói rõ lắm. 15 vĩ độ, từ Bắc xuống Nam đó ông. Cái này tui không bao giờ quên được vì hồi đó tui… ghét địa lý lắm, nhưng riêng con số này thì nhớ dai. Ôi, nhớ lại cái hồi đó, trời ơi… mệt!

Đất liền thì kéo dài 15 vĩ độ, còn cái chiều rộng thì 7 kinh độ. Thầy còn vẽ cả bản đồ trên bảng, chỉ cho xem rõ ràng luôn. Tui thì toàn vẽ nguệch ngoạc, nhưng vẫn nhớ cái hình thù đất nước mình. Nhìn bản đồ mà thấy tự hào, dù học bài địa lý cực hình. Mà cái này chắc chắn đúng, thầy nói rồi mà.

À, ông hỏi thêm cái múi giờ nữa hả? Múi giờ thứ 7 theo giờ GMT. Cái này dễ nhớ hơn, không cần phải vẽ vời gì cả. Tui nhớ thầy nói là Việt Nam mình nằm trong khu vực Đông Nam Á, nên múi giờ cũng… tương tự các nước trong khu vực đó.

• Chiều dài: 15 vĩ độ
• Chiều rộng: 7 kinh độ
• Múi giờ: 7 (GMT)

Thực ra tui ghét địa lý lắm, nên chỉ nhớ được có mấy thông tin cơ bản thôi. Những cái khác thì… xin lỗi ông nhé, tui quên sạch rồi! Hồi đó toàn cắm đầu vào mấy môn mình thích, địa lý thì… xem như… “thứ yếu”. Giờ nghĩ lại thấy tiếc, giá như chăm chỉ hơn thì tốt biết mấy!

Việt Nam nằm ở đâu trong khu vực Đông Nam Á?

Ông hỏi Việt Nam ở đâu Đông Nam Á ư?

Tui thấy…

• Hình chữ S thân thương, nép mình vào trung tâm Đông Nam Á.

• Phía đông bán đảo Đông Dương, đón bình minh đầu tiên của vùng.

• Bắc giáp láng giềng Trung Quốc, tình nghĩa ngàn đời.

• Tây tựa Lào, Campuchia, chung dòng Mekong hiền hòa.

• Đông nam ôm biển Đông, vươn mình ra Thái Bình Dương bao la. Tui nhớ hồi bé, bà tui hay kể chuyện biển Đông lắm, sóng vỗ rì rào, ru tui vào giấc ngủ…

• 3260 km bờ biển, cát trắng nắng vàng, biển xanh thăm thẳm.

• 4510 km biên giới đất liền, nối liền những con người, những nền văn hóa.

Dựa vào đâu để xác định vĩ tuyến Bắc và vĩ tuyến Nam?

Ông hỏi sao xác định vĩ tuyến Bắc Nam hả? Dễ ợt!

Xích đạo là mốc, hiểu chưa? Từ đó lên trên là vĩ tuyến Bắc, xuống dưới là vĩ tuyến Nam. Cực Bắc, Cực Nam là điểm cuối cùng. Nhớ năm lớp 6, thầy giáo địa lý chỉ trên bản đồ, mình ngồi hàng ghế thứ ba, bên cửa sổ nhìn ra sân trường THCS Nguyễn Du, tháng 10 năm 2008. Mưa lâm thâm, nhưng mình vẫn thấy bài học hôm đó khá thú vị, không như mấy bài toán hình học khô khan. Hình dung thôi cũng thấy dễ hiểu rồi.

• Vĩ tuyến Bắc: Từ Xích đạo đến Cực Bắc.
• Vĩ tuyến Nam: Từ Xích đạo đến Cực Nam.
• Kinh tuyến: Đều nhau hết.
• Vĩ tuyến: Ngắn dần từ Xích đạo ra hai cực. Cái này quan trọng nha, nhớ kỹ!

Đấy, giải thích đơn giản dễ hiểu cho ông rồi đấy. Mà hồi đó mình cũng mê môn Địa lắm, giờ lớn rồi thì quên nhiều rồi. Chỉ nhớ mấy cái cơ bản thôi. Thầy mình người khá nghiêm khắc, nhưng dạy hay. Đến giờ mình vẫn nhớ mặt thầy ấy, nhớ cả cái giọng nói trầm ấm khi giảng bài.

Chắc ông không cần thêm chi tiết gì nữa rồi nhỉ? Hết rồi đấy.

Chiều dài các đường vĩ tuyến như thế nào?

Ông hỏi vĩ tuyến à? Tui nói thẳng nhé, càng gần xích đạo càng dài ngoằng, như con trăn khổng lồ ấy! Xích đạo thì khỏi nói, dài kinh khủng, gần 40.000km, chu vi trái đất luôn! Đấy là hồi tui còn học lớp 5, thầy giáo địa lý, ông ấy mặt mũi nghiêm nghị, giảng bài như đọc kinh, mà nhớ mãi câu đấy.

• Càng lên về cực thì ngắn dần, ngắn dần, đến lúc tới cực Bắc, cực Nam thì… chẳng còn gì, bằng 0km! Như sợi chỉ bị cắt đứt ấy. Tưởng tượng đi, hài không?
• Đúng rồi, vĩ tuyến chia trái đất thành hai nữa cầu, nhưng mà Đông Tây nhé, chứ không phải Nam Bắc đâu ông ạ. Nam Bắc là kinh tuyến rồi. Tui nhớ hồi đi thi học sinh giỏi cấp huyện, câu này tui làm đúng đấy. Năm đó tui được giải ba, cái huy chương vẫn còn ở nhà, sáng loáng!

Vĩ tuyến chia Trái Đất thành 2 nữa cầu Đông -Tây. Độ dài thay đổi tùy vĩ độ. Lớn nhất ở xích đạo, 40.000km. Giảm dần về 0km ở 2 cực. Đấy, ngắn gọn, xúc tích. Ông đừng hỏi tui nữa nhé, tui phải đi làm rồi. Bận lắm. Mấy đứa cháu nhà tui đang đợi tui đi mua kẹo đây.