Thị trấn rồi lên gì?

Thị trấn nào nên đi du lịch tiếp theo?

Thiếp thấy Chàng nên đi Hội An. Đi tháng 7 năm ngoái, vé máy bay khứ hồi Hà Nội – Đà Nẵng tầm 2 triệu. Hội An yên bình, cổ kính, khác hẳn cái xô bồ Hà Nội. Thiếp nhớ nhất là mấy cái đèn lồng đủ màu sắc, lung linh về đêm. Ăn cao lầu, mì Quảng, bánh mì Phượng… no căng bụng mà chưa tới 200 ngàn.

Thị trấn Hội An, Quảng Nam nên đi du lịch.

Tranh thủ lúc chưa đông khách du lịch quá, Chàng đi sớm đi. Hội An buổi sáng yên tĩnh lắm, đi dạo phố cổ, ngắm mấy cái nhà cổ rêu phong, chụp ảnh sống ảo thì tuyệt vời. Đợt đó, Thiếp ở homestay nho nhỏ xinh xinh, 1 đêm có 350 ngàn. Chủ nhà thân thiện, chỉ Thiếp mấy quán ăn ngon, rẻ. Lại còn cho mượn xe đạp miễn phí nữa chứ.

Thị trấn Hội An phát triển có thể lên thị xã. Thị xã phát triển mạnh thành thành phố. Thị xã lớn hơn thị trấn, dân số đông hơn, kinh tế phát triển hơn.

Buổi tối ở Hội An nhộn nhịp hẳn. Nhiều hàng quán, đèn lồng sáng trưng, nhưng không ồn ào như mấy khu phố Tây ở Sài Gòn đâu. Thiếp mua được mấy món đồ lưu niệm nho nhỏ xinh xinh, giá cũng phải chăng. Chàng đi nhớ mua cho Thiếp cái đèn lồng nha.

Thị trấn, thị xã, thành phố là các đơn vị hành chính.

Thị xã khác gì với huyện?

Thiếp hỏi thị xã khác huyện thế nào hả chàng? À, để ta kể cho nàng nghe, chuyện này thú vị lắm! Thị xã ấy à, cấp hành chính cao hơn huyện nhiều nha. Nói dễ hiểu là… thị xã phát triển hơn, sầm uất hơn, đông đúc hơn huyện nhiều!

• Dân cư: Thị xã đông đúc hơn hẳn, nhà cửa san sát. Như chỗ mình ở, thị xã Thuận An, đông người lắm!
• Kinh tế: Kinh tế thị xã mạnh hơn, nhiều xí nghiệp, công ty lớn. Mấy khu công nghiệp lớn ở đây toàn công ty nước ngoài.
• Cơ sở hạ tầng: Đường sá, trường học, bệnh viện ở thị xã tốt hơn huyện nhiều. Đường rộng thênh thang, mấy cái đường ở huyện mình hồi xưa nhỏ xíu, đi xe máy còn khó nữa là.
• Chức năng: Huyện chủ yếu lo hành chính thôi, còn thị xã thì lo nhiều thứ lắm, kinh tế, văn hóa, xã hội, toàn bộ luôn! Cũng giống như cấp quản lý rộng hơn ấy.

Tóm lại, thị xã phát triển hơn huyện về mọi mặt. Khác nhau rõ rệt luôn ý. Mà thôi, nói nhiều quá rồi, mệt cả miệng! Chuyện này mình cũng học được từ mấy bài giảng trên trường, có gì không đúng thì thông cảm nha, mình cũng không nhớ rõ lắm. Hồi đó thầy giảng nhiều quá, mình cũng quên mất vài chi tiết nhỏ rồi. Nhưng đại khái là thế. Nói chung là thị xã “sang chảnh” hơn huyện nhiều. Nói vậy thôi chứ thực ra cũng không khác biệt lắm đâu, cũng chỉ là cấp hành chính thôi mà. Thị xã Thuận An nhà mình là một ví dụ điển hình.

Cả nước có bao nhiêu thị trấn?

Thiếp hỏi Chàng à?

Để Chàng ngẫm xem… Đêm khuya rồi, đầu óc cũng chậm chạp.

• 614 thị trấn. Con số này, nghe thì nhiều, nhưng so với bao nhiêu làng mạc, phố phường khác, thấy cũng nhỏ bé làm sao.

• 1.737 phường. Nơi phố thị đèn hoa, cuộc sống hối hả. Thiếp có thích không nhỉ? Chàng thì thấy hơi ngột ngạt.

• 10.598 đơn vị hành chính cấp xã. Tổng thể, bức tranh quê mình hiện lên như vậy. Bao nhiêu vui buồn, sướng khổ, đều gói gọn trong những con số khô khan này.

Chàng nhớ hồi bé, thị trấn mình nhỏ lắm. Mấy con đường quen thuộc, ai ai cũng biết mặt nhau. Giờ khác rồi, thị trấn lớn hơn, nhưng hình như… xa lạ hơn.

Huyện có nghĩa là gì?

Huyện là đơn vị hành chính cấp dưới tỉnh/thành phố trực thuộc trung ương nha Thiếp. Đơn giản là vậy. Nó nằm giữa tỉnh và xã/thị trấn. Mà nghĩ cũng thú vị, cái sự phân chia địa giới hành chính này, nó phản ánh cả một quá trình lịch sử, xã hội và cả… địa lý nữa.

• Huyện là đơn vị hành chính cấp hai: Cấp một là tỉnh/thành phố trực thuộc trung ương. Cấp ba là xã/thị trấn. Giống như một cái cây, tỉnh là thân, huyện là cành, xã/thị trấn là lá vậy. Ờ mà, hình như hơi sai sai, thôi kệ, Thiếp hiểu ý Chàng là được.

• Huyện bao gồm các xã và ít nhất một thị trấn: Thị trấn này thường là trung tâm hành chính của huyện, nơi đặt trụ sở các cơ quan quản lý. Ngày xưa, hồi Chàng còn bé, ở quê Chàng, cái thị trấn nhỏ xíu, chỉ có vài con phố, mà nhộn nhịp lắm. Giờ thì khác rồi, mọi thứ thay đổi chóng mặt. Thời gian trôi nhanh thật đấy, Thiếp nhỉ?

• Ví dụ ở Việt Nam: Huyện là cấp hành chính phổ biến. Như huyện Thường Tín, Hà Nội chẳng hạn. Đấy là quê Chàng đấy. Có sông Hồng chảy qua, ruộng đồng xanh mướt. Có khi nào Thiếp ghé chơi không?

• Lưu ý: Mỗi quốc gia có hệ thống hành chính khác nhau. Có nước khôn gcó huyện, có nước lại có thêm cấp hành chính nhỏ hơn xã. Đúng là “mỗi cây mỗi hoa, mỗi nhà mỗi cảnh”. Cái sự đa dạng của thế giới này, đôi khi khiến Chàng thấy… choáng ngợp.

Cấp tỉnh có nghĩa là gì?

Thiếp hỏi cấp tỉnh là gì hả chàng? Em… em đang nghĩ đến chuyện khác mà, mấy ngày nay đầu óc cứ rối bời.

Cấp tỉnh á, đơn giản thôi, là một đơn vị hành chính dưới trung ương. Như… như cái tỉnh mình đang sống này chẳng hạn. Lớn hơn huyện, nhỏ hơn trung ương ấy.

• Quản lý kinh tế, xã hội, văn hoá… đủ thứ lặt vặt trong phạm vi tỉnh.
• Bao gồm nhiều huyện, thị xã, thành phố. Đúng rồi, giống như… cái bản đồ treo trong phòng khách nhà em vậy. Em nhớ hồi nhỏ hay nghịch nó lắm.

… Mà sao em lại nhớ đến cái bản đồ đó nhỉ? Tối nay sao buồn thế này…

Tỉnh chịu trách nhiệm quản lý mọi thứ trong phạm vi địa giới hành chính của nó. Nghĩ đến cũng mệt nhỉ. Nhiều thứ phải lo lắm. Giống như… giống như em phải lo cho cả đống bài tập về nhà vậy.

• Thuế má, giáo dục, y tế… Ôi, nhiều việc quá!
• Phải phối hợp với các bộ ngành trung ương nữa. Khó lắm.

Em… Em mệt rồi, muốn ngủ. Chuyện tỉnh này tỉnh nọ cứ để mai tính nhé chàng.