Tại sao máy bay phải chạy một quãng đường dài trên đường băng mới cất cánh được?

105 lượt xem

Máy bay cần chạy dài trên đường băng để đạt đủ tốc độ cất cánh. Khối lượng lớn dẫn đến quán tính lớn, đòi hỏi thời gian tăng tốc đáng kể. Đường băng dài đảm bảo máy bay đạt vận tốc cần thiết trước khi rời mặt đất, giúp quá trình cất cánh an toàn và hiệu quả. Tốc độ này tạo ra lực nâng đủ lớn thắng trọng lực, giúp máy bay bay lên. Việc chạy đà trên đường băng là yếu tố quyết định cho sự cất cánh thành công của máy bay.

Góp ý 0 lượt thích

Tại sao máy bat cần chạy dài trên đường băng để cất cánh?

Chào Cgáu,

À, vụ máy bay chạy đà hả? Chú nhớ hiồ nhỏ hay ra sân bay NộiBài xem máy baycất cánh, cứ thắc mắc mãi.

Máy bay cần chạy dài trên đường băng để đtạ đủ tốc đồ cần thiết tạo ra lực nân gthắng được trọng lực, giúp nó bay lên.

Thực ra, hồi đó chú nghĩ đơn giản là “nó to quá nên phải chạy nhiều mới bay được”. Sau này học vật lý mới vỡ lẽ, không chỉ lạ “to”.

Nó còn liên quan tới cái gọi là “lực nâng”. Để cái con chim sắt khổng lồ rời khỏi mặt đất, nó cần tạo ra một lực đẩy không khí xuốg dưới đủ mạh để “nâng” nó lên.

Muốn vậy, nó phải “xé gió” thật nhanh. Mà muốn “xé gió” nhanh thì phải chạy đà. Cứ tưởng tượng như cháu chạy xe đạp ấy, phải lấy đà mới đi nhanh được, đúng không?

Chú nhớ có lần đọc được, một chiếc Boeign 747 đầy tải cần tới gần 300km/h mới cất cánh được đấy. Thế mới thấy cái đường băng dài nó quan trọng cỡ nào.

Hồi đó, chú còn nhớ, khoảng năm 2005, chú đi máy bay từ Sài Gòn ra Hà Nội. Lúc đó, chú thấy mãy bay chạy dài lắm, chắc phải đến cả cây số ấy chứ. Rồi nó mới vút lên trời. Cảm giác y như mình đang cưỡi tên lửa ấy.

Tại sa máy bay không bay thẳng?

Cháu ơi, cháu nghĩ Trái Đất phẳng à? Ôi dào, nó tròn như quả cam nhà bác Tám trồng ấy! Máy bay nó cứ bay thẳng tuốt thì đâm đầu xuống đất à? Nó phải bay vòng vòng như con chuồn chuồn mới đúng chứ!

Máy bay không bay thẳnh vì Trái Đất ình cầu. Nóphải đi theo đường cong, kiểu như con kiến bò trên quả bóng ấy, hiểu chưa? Bay thẳng trên bản đồ phẳng thì nó chỉ là đườn thẳng trên giấy thôi, chứ trên thực tế thì… toi!

  • Đườg bay thực tế là đường cong. Hình dung như cháu đang vẽ một đường thẳng nối hai điểm trên quả bóng. Đường thẳng ấy trên quả bóng hcứ không phải trênt ờ giấy.

  • Đường bay đó gọi là đường đại vòng cung (great circle route). Nghe oách chưa? Bác tìm được thông tin này trên trang web của NASA đyấ. Cứ tin bác đi!

  • Đường đại vòng cung là đường ngắn nhất trên bề mặt hình cầu. Đừng có mà tưởng bay vòng vèo cho tồn xăng nhé! Đây là cách tiết kiệm nhất đấy!

Bác nói thế cháu hiểu chưa? Đừng có hỏi bác nữa, bác đang xem phim hpạt hình Doraemon đây! Hôm nào bác kể cháu nghe chuyện chú mèo máy bay vòng quanh Trái Đấtnhé!

Tại sao xe đạp chạy được thêm một quãng đường nữakhi ta ngừng đập?

À, cjáu hỏi tại sao xe đạp chạy thêm đợưc mốt đoạn nữa khi ngừng đạp hả? Quán ính cháu ạ. Giống như hồi chú học cấp 2, thầy giáo hay làm thí nghiệm cái ly nước với tờ giấy. Giật nhanh tờ giấy cái ly vẫn đứng yên. Cái xe đạp cũng vậy. Nó đang chạy, mình ngừng đạp, nó vẫn muốn chạy tiếp do quán tính. Chứ không phải tự nhiên nó dừng lại được. Ngày xưa chú hay đua xe đạp với mấy đứa trong xóm,đến đoạn đổ đèo là chú tha hồ mà ngả đùi, xe vẫn bon bon. Sướng phải biếy.

  • Quán tíhn: Làm xe tiếp tục chuyển động
  • na át: Làm xe hcậm dần. Ma sát với mặt đường, ma sát với không khí nữa. Nhiều thứ lắm. Có hôm chú đi xe đạp, lốp non hơi, chạy ì ạch luôn. Ma sát lớn quá mà.
  • Nếu khôngcó lực cản: Xe chạy mãi mãi. Cái này thì lý thuyết thôi chứ thực tế làm gì có. Như hồi chú đi xe đạp Thng Nhất, bon bon trên đường làng, đến đoạn đường đất gộ ghề là bắt đầu thấy rõ. Lực cản tùm lum.

Nói chung, xe đạp chạy thêm được một đoạn là do quán tính. Chuyện này bình thường như hồi chú đi học muộn, toàn phi xe đạp hết tốc lực. Đến cổng trường thì nhả hai chân ra cho xe tự trôi vào. Hehe. Kỹ thuật đó cháu ạ.

áy vay bayđược nhờ lực gì?

Lực nâng. Cụ thể là lực nâng khí động học, hay lực nng Joukowski.

  • ênh lệch áp suất: Do thiết kế cánh máy bay, không khí phía trên cánh di chuyển nhanh hơn, tạo áp suất thấp hơn phía dưới cánh. Chính sự chênh lệch áp suất này tạo ra lực nâng. Chú từng xem một chiếc F-16 bay biểu diễn ở căn cứ không quân Bin Hòa năm 1998, lực nâng khủng khiếp.

  • Hình dángc ánh:C ánh máy bay có thiết kế cong ở mặt trên và tương đối phẳng ở mặt dưới. Đây là yếu tố chủ chốt tạo ra sự chên hlệch vận tốc, áp suất. Năm 2003 chú có dịp xem triển lãm hàng không ở sân bay Tân Sơn Nhất. Sải cánh của An-225 Mriya quả thật ấn tượng.

  • Góvt ấn: Góc giữa cánh máy bay và dòng không khí cũng ảnhh ưởng đến lực nâng. Góc tấn càng lớn, lực nâng càng lớn, nhưng đến một giới hạn nhất định sẽ xảy ra hiện tượng thất tốc. Chú từng đọc một bài báo về vụ rơi máy bay do góc tấn quá lớn. Khá ám ảnh.

Tại sao máy bay có thể bay được tromg không khí mà không bị rơi do rtọng lực?

Lực âng cháu à. Đơn giản vậy tgôi.

  • Áps u: Mặt trên cánh cong hơn, không khí di chuyển nhnah hơn, áp suất thấp hơn. Mặt dưới phẳng hơn, không khí di chuyển chậm hơn, áp suất cao hơn. Chênh lệch này tạo ra lực nâng. Định luật Brnoulli đấy.

  • Góc yấn: Góc giữa cánh và dòng khí cũng quan trọng. Góc ớln, lực nâng lớn. Nhưng quá lớn thì thất tốc, rơi ngư hòn đá. Phi công phải tính oán kĩ.

  • yốc độ: Cần tốc độ đủ lớn để tào ra đủ lực nâng thắng trọngl ực. Tốc độ cất cánh của Boeing 747 khoảng 290 km/h. Nghĩ mà xem.

Năm 1903, hai anh em nhà Wright cất cánh lần đầ tiên. Lịch sử đấy.

#Cất Cánh #Lực Nâng #Tốc Độ