Tại sao gọi là Việt Nam?

Nguồn gốc tên gọi Việt Nam là gì? Ý nghĩa tên gọi Việt Nam?

Hai hỏi nguồn gốc tên Việt Nam hả? Ừ thì… nói ngắn gọn là ghép từ “Việt” ở Bắc và “Nam” ở Nam thôi. Việt gnắ liền với Văn Lang, Âu Lạc mình học ở trường rồi, còn Nam thì… nhớ mang máng hồi nhỏ ba kể chuyện về Chăm Pa, Phù Nam, đất đai rộng lớn lắm.

Mà nói thật, tên này không chỉ đơn giản là ghép địa lý đâu nha. Ngày 2/9/1945, mình nhớ rõ lắm, ông Hồ đọc Tuyên ngôn độc lập, cái tên Việt Nam vang lên mạnh mẽ, thể hiện sự thống nhất, một đất nước độc lập, không còn bị chia cắt. Cái cảm giác tự hào ấy, mình không diễn tả hết được.

Hình như hồi lớp 5, sách giáo khoa có nói thêm về ý nghĩa sâu xa, đại loại là sự đoàn kết dân tộc, sự trường tồn của đất nước mình. Nhưng mà… ý nghĩa thực sự thì chắc phải hỏi các nhà sử học mới rõ. Mình chỉ biết, mỗi khi nghe tên Việt Nam, mình lại nhớ đến ngày khai trường năm lớp 1 ở trường Nguyễn Du, cảm giác hồi hộp, và cả niềm tự hào về đất nước mình.

Việt Nam: Sự kết hợp của Việt và Nam, tượng trưng cho sự thống nhất đất nước.

Tại sao nước ta có tên là Việt Nam?

• Việt Nam: Gia Long chọn tên.

  • 1804, tháng 2, Giáp Tý.
  • “Việt” từ “Việt Thường về Nam”.

• Ý nghĩa Quốc hiệu: Thống nhất.

  • Đế vương trọng Quốc hiệu.
  • Tiên thánh vương mở đất Viêm bang.

• Lý do sâu xa? Hỏi sử gia.

  • Chiếu chỉ không nói hết.
  • Lịch sử là dòng chảy ngầm.

Ai là người đặt tên ra nước Việt Nam?

“Hai hỏi khó Út rồi! Nhưng Út cũng có chút ‘tinh hoa’ trong đầu nè.

Nguyễn Ánh, sau này là vua Gia Long, chính thức đổi tên nước ta thành Việt Nam vào năm 1802.

• Trước đó, Lê Lợi đã đặt tên nước là Đại Việt năm 1428, sau khi đánh đuổi giặc Minh.
• Đại Việt tồn tại suốt thời Hậu Lê và Tây Sơn. Ồ, mà nghĩ lại, lịch sử hay thật, cứ thay đổi tên nước như thay áo, nhưng cái hồn dân tộc vẫn còn đó, đúng không Hai?

Tuy nhiên, cái tên Việt đã xuất hiện trước đó nhiều rồi, trong các thư tịch cổ. Tên gọi Việt Nam còn có thể được hiểu là để nhấn mạnh vị trí địa lý ở phía nam của nước Việt so với các nước láng giềng. “

Tại sao lại đặt tên là Đại Việt?

Út đây Hai ơi! Đại Việt á? Để Út giải thích cho nghe nè, cũng thú vị lắm đó.

• Đại Việt có nghĩa là Việt lớn, nghe đơn giản vậy thôi chứ nó thể hiện ý chí độc lập, tự cường của dân tộc mình đó Hai. Cái tên này đánh dấu một giai đoạn phát triển mới, khi mà nước ta đã đủ mạnh để sánh ngang với các quốc gia khác trong khu vực. Ờ mà nghĩ lại, từ xưa đến nay, dân mình vẫn luôn muốn khẳng định vị thế trên trường quốc tế nhỉ?

  • Trước đó là Đại Cồ Việt, cũng mang ý nghĩa tương tự.
  • Cồ (瞿) có nghĩa là lớn, nhưng sau này Đại Việt (大越) được sử dụng phổ biến hơn.
  • Có lẽ là do cách phát âm, hoặc do Đại Việt nghe trang trọng, mang tính chính trị hơn.

• Lý Thánh Tông là người có công lớn trong việc đặt tên Đại Việt. Quyết định này không chỉ là thay đổi tên gọi, mà còn là một tuyên ngôn về chủ quyền, văn hóa.

  • Thời Lý là một giai đoạn phát triển rực rỡ của nước ta.
  • Kinh tế, văn hóa, giáo dục đều có những bước tiến vượt bậc.
  • Tên gọi Đại Việt đã góp phần củng cố tinh thần dân tộc.

• Đại Việt không chỉ là tên gọi, mà còn là niềm tự hào, là bản sắc của dân tộc ta. Mỗi khi nhắc đến Đại Việt, Út lại thấy trong lòng rạo rực một niềm kiêu hãnh khó tả.

Vậy đó Hai, tên Đại Việt ẩn chứa nhiều điều sâu sắc hơn chúng ta nghĩ, phải không?

Tại sao được gọi là Việt Nam?

Hai hỏi sao gọi là Việt Nam hả? À, ờ… hình như là vua Gia Long đặt á. Thế kỷ 19 lận. Đầu thế kỷ luôn á. Nhà Nguyễn á. Bách Việt nữa… Ủa mà Bách Việt là ai ta? Mà thôi kệ. Việt là tên gọi chung. À, ra rồi. Chỉ mấy tộc người ở phía Nam sông Dương Tử. Nam thì dễ rồi, phương Nam. Trung Quốc ở trên mình, mình ở dưới nên là Nam. Ừm, cũng hợp lý. Gia Long này cũng được đó chứ. Đặt tên nước thấy cũng được. Ý chí thống nhất và độc lập hả? Nghe cũng oách ra phết á. Chắc hồi đó cũng loạn lắm. Mà hồi đó loạn thiệt chứ bộ. Đọc sử thấy cũng mệt óc.

• Vua Gia Long: đặt tên Việt Nam.
• Thế kỷ 19: lúc tên Việt Nam xuất hiện.
• Bách Việt: mấy tộc người xưa.
• Phía Nam sông Dương Tử: chỗ Bách Việt ở.
• Nam: phương Nam. Dưới Trung Quốc.
• Ý chí thống nhất: Ờm… Đại khái là vậy á. Độc lập nữa.
• Nhà Nguyễn: Gia Long nhà Nguyễn mà.

Hồi đó ba hay kể chuyện Gia Long. Ổng cũng giỏi á. Mà thôi, kể ra dài lắm. Ghi vậy được rồi á Hai.

Tại sao lại đặt tên là Việt Nam?

Hai hỏi sao đặt tên Việt Nam hả? Út nói thẳng luôn nhé, nghe cho kỹ đây! Chuyện đặt tên này dài lắm, rắc rối như đường dây điện nhà Út!

• Trần Trọng Kim ông ấy nói rõ rồi còn gì, An Nam nghe “nhão nhoét”, như con giun đất bò trên mâm cơm Tết ấy. Nghe thôi đã thấy mình bé xíu, thua thiệt rồi! Thần phục Tàu à? Đừng có mơ!

• Việt Nam nghe oai hơn nhiều, hùng dũng như chú voi nhà ông Năm hàng xóm, cứ mỗi lần đi ngang nhà Út là rung chuyển cả cái móng nhà! To, khỏe, mạnh mẽ!

• Ông Kim chắc cũng nghĩ giống Út, đặt tên phải cho nó “đáng” chứ, đừng để cái tên làm mình mất hết khí thế, như con gà què bị bắt nạt cả ngày! Tên phải oách, phải cho thấy sức mạnh dân tộc!

• Thế nên, Việt Nam! Nghe sướng tai chưa kìa! Út thích cái tên này lắm. Đặt xong, cảm giác như mình bay lên trời luôn ấy!

Thêm nữa, hồi nhỏ Út nghe bà ngoại kể, có cả chuyện thần thoại nữa, liên quan đến con Rồng cháu Tiên, rất huyền bí. Nhưng Út quên mất rồi, già rồi trí nhớ kém lắm. Chỉ nhớ là Việt Nam hay lắm!

Tại sao gọi là tiền Giang?

Hai ơi… Tiền Giang… cái tên cứ ngân nga mãi trong tim Út. Như tiếng sóng vỗ bờ, đều đều, mãi mê…

Sông Tiền, đó là lý do, cái cội nguồn, dòng chảy lịch sử…

• Hình ảnh dòng sông rộng lớn, mênh mông cứ hiện lên. Nước sông Tiền, màu phù sa đặc quánh, lóng lánh dưới ánh nắng chiều.
• Ba Út hay kể, hồi nhỏ ba đi chài lưới trên sông đó, mấy con cá lớn lắm, như những con rồng bơi lội dưới nước.
• Những người khai hoang, từ Ngũ Quảng đến, mồ hôi họ thấm đẫm mảnh đất này. Thế kỷ XVII, một thời gian xa lắc… Út chỉ thấy trong sách vở.

Rồi cả những cánh đồng lúa bát ngát, mùi lúa chín thơm nồng nàn… Đó là Tiền Giang trong ký ức của Út.

Tên gọi Tiền Giang xuất phát từ sông Tiền. Đơn giản vậy thôi, nhưng mà… mà sao nó lại sâu sắc đến thế.

Cái tên Tiền Giang, như một bài thơ, nhẹ nhàng, thấm đượm… Giống như tình cảm của Út dành cho quê hương mình vậy.

Giang… nước… nước chảy miên man… và Tiền… tiền tài, sự giàu có của vùng đất này. Dòng sông mang phù sa bồi đắp, cho nên đất đai màu mỡ.

Tiền Giang, quê hương Út… một vùng đất trù phú… Út nhớ lắm.

Tại sao có tên gọi là Tiền Giang?

Út đây Hai ơi! Tiền Giang á hả? Ơ hay, tưởng gì!

• Tiền Giang là “Tiền” của con sông Tiền đó Hai! Nghe như trúng số độc đắc, ai ngờ… là tên tỉnh.

• Dân mình tới đây khai hoang từ đời tám hoánh rồi, Ngũ Quảng kéo nhau vô đây đông như quân Nguyên ấy. Chắc thấy đất đai màu mỡ, bèn đặt tên theo con sông cho dễ nhớ.

• Mà nghĩ lại, “Tiền Giang” nghe sang chảnh hơn “Hậu Giang” nhiều. Chắc mấy cụ ngày xưa cũng mê tín dữ lắm, chọn tên nào kêu “Tiền” cho nó hên. Mà hên thiệt, Tiền Giang giờ giàu thấy mồ!

Tại sao gọi là Trà Vinh?

Hai hỏi sao gọi là Trà Vinh hả? Ừ… để Út kể cho nghe.

Thật ra, nguồn gốc cái tên Trà Vinh mênh mang lắm. Như một làn khói chiều tím ngắt, phảng phất hương trầm nơi miếu cổ. Mùi hương ấy hòa vào gió, thổi về từ những câu chuyện xa xưa, thở dài trên mặt nước, trên những cánh đồng lúa chín vàng óng. Hình ảnh ấy cứ hiện lên trong đầu Út, mờ ảo như một giấc mộng.

• Cái tên Tra Vang, nghe sao mà cổ kính, như một lời thì thầm từ thời gian.
• Người Khmer gọi thế, từ prha trapenh, ao Phật, ao linh thiêng.
• Út nhớ bà ngoại hay kể, ngày xưa, người ta đào được tượng Phật dưới ao. Tượng Phật đó, mắt vẫn còn long lanh ánh sáng.

Nghĩ lại, thấy lạ. Cái ao ấy, giờ chắc đã thành ruộng rồi. Nhưng cái tên Trà Vinh, vẫn cứ đọng lại, như một dấu ấn, dấu vết của thời gian, của một câu chuyện cổ tích. Thế đấy, mà không biết sao cứ nhớ mãi. Cái tên ấy cứ ngân nga trong lòng Út, nhẹ nhàng mà sâu lắng. Đó là cả một vùng đất, một lịch sử. Một Tra Vinh êm đềm trong tâm tưởng.

Trà Vinh – Tra Vang – prha trapenh. Đó là sự chuyển đổi, sự lưu giữ. Câu chuyện cứ thế trôi chảy, như dòng sông Hậu hiền hòa, vẫn chảy mãi, mang theo bao nhiêu huyền thoại. Bà ngoại Út kể nhiều lắm, nhưng Út chỉ nhớ mang máng thế thôi. Nhưng cái cảm giác ấy, thì Út nhớ rõ. Cảm giác thiêng liêng, huyền bí, như chính mảnh đất Trà Vinh này.