Đường sắt trên cao Cát Linh - Hà Đông bao nhiêu tiền?

Đường sắt trên cao Cát Linh – Hà Đông: Chi phí khổng lồ trong bức màn bí ẩn

Đường sắt trên cao Cát Linh – Hà Đông, tuyến đường sắt đô thị đầu tiên tại Hà Nội, đã trở thành tâm điểm của sự chú ý vì chi phí xây dựng vượt quá nhiều lần so với dự toán ban đầu. Con số chính thức công bố lên tới gần 860 triệu USD (khoảng 20.000 tỷ đồng), nhưng thực tế còn có nhiều khoản chi chưa được công khai, khiến tổng chi phí thực sự vẫn là một ẩn số.

Dự toán ban đầu khiêm tốn

Khi bắt đầu triển khai dự án vào năm 2011, chi phí dự kiến chỉ khoảng 552 triệu USD. Tuy nhiên, trong quá trình thi công, nhiều yếu tố bất ngờ phát sinh đã đẩy chi phí lên cao ngất ngưởng. Ban đầu, chính phủ đổ lỗi cho nhà thầu Trung Quốc là Công ty Cổ phần Xây dựng Đường sắt Trung Quốc (CREC) về những chậm trễ và tăng chi phí. Tuy nhiên, sau nhiều đàm phán, hai bên đã thống nhất tăng vốn thêm 886,4 triệu USD.

Vượt chi phí nhiều lần

Với khoản tăng vốn này, chi phí dự án đã tăng lên tới 1,438 tỷ USD, gấp hơn 2,5 lần so với dự toán ban đầu. Trong đó, phần lớn kinh phí đến từ các khoản vay ưu đãi của Trung Quốc. Dù vậy, con số này vẫn được cho là chưa phản ánh đầy đủ chi phí thực tế.

Chi phí chưa được công khai

Ngoài chi phí xây dựng trực tiếp, dự án còn tốn kém rất nhiều khoản chi khác, chẳng hạn như giải phóng mặt bằng, di dời hạ tầng kỹ thuật, tư vấn thiết kế, giám sát thi công và lãi vay. Những khoản chi này thường không được công khai minh bạch, khiến tổng chi phí thực tế của dự án vẫn còn là một ẩn số.

Bài toán khó về giá vé

Với chi phí khổng lồ như vậy, việc xác định giá vé hợp lý cho hành khách là một bài toán nan giải. Ban đầu, chính quyền Hà Nội dự kiến giá vé sẽ khoảng 8.000 – 15.000 đồng/lượt. Tuy nhiên, sau khi tính toán lại, giá vé được điều chỉnh tăng lên 30.000 – 50.000 đồng/lượt, cao hơn nhiều so với khả năng chi trả của phần lớn người dân thủ đô.

Chi phí cho mỗi hành khách là một ẩn số

Việc tính toán chi phí cuối cùng cho mỗi hành khách phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm chi phí vận hành, bảo trì và chính sách giá vé. Trong khi chi phí vận hành và bảo trì được dự kiến tương đối ổn định, thì chính sách giá vé lại là một yếu tố biến động, phụ thuộc vào nhu cầu đi lại, giá nhiên liệu và các yếu tố kinh tế khác.

Do đó, việc xác định chính xác chi phí cho mỗi hành khách là một điều khó khăn. Theo một số ước tính, chi phí này có thể lên tới hàng trăm nghìn đồng cho một lượt đi.

Những bài học kinh nghiệm

Dự án đường sắt trên cao Cát Linh – Hà Đông là một bài học kinh nghiệm đắt giá cho Việt Nam trong việc triển khai các dự án hạ tầng lớn. Bài học rút ra là cần phải có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, ước tính chi phí chính xác và giám sát chặt chẽ quá trình thi công để tránh những sai sót và lãng phí không đáng có.

Việc công khai minh bạch các khoản chi phí cũng là điều cần thiết để người dân có thể hiểu rõ về cách sử dụng tiền thuế của mình. Chi phí thực sự của một dự án giao thông là một vấn đề ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của người dân, do đó, tính minh bạch là yếu tố không thể thiếu để xây dựng niềm tin và sự ủng hộ của công chúng.