Port và terminal khác nhau như thế nào?

Khái niệm “cảng” (Port) và “bến” (Terminal) trong lĩnh vực hàng hải thường bị nhầm lẫn, mặc dù sự khác biệt giữa chúng khá rõ ràng, giống như sự khác biệt giữa một thành phố lớn và một khu phố sầm uất trong thành phố ấy. Cảng, với quy mô vĩ mô, là một hệ sinh thái phức tạp, một trung tâm giao thương hàng hải bao gồm nhiều yếu tố, trong khi bến là một thành phần cấu thành quan trọng, chuyên biệt hơn trong hệ sinh thái đó.

Hãy hình dung một thành phố cảng nhộn nhịp. Thành phố đó chính là “cảng” (Port). Nó bao gồm không chỉ các khu vực bốc dỡ hàng hóa mà còn cả các cơ sở hạ tầng hỗ trợ như kho bãi, văn phòng hải quan, cơ sở sửa chữa tàu, khu vực hành chính, khu dân cư phục vụ hoạt động cảng… Nói cách khác, cảng là một khu vực địa lý rộng lớn, được quy hoạch và quản lý để phục vụ cho các hoạt động liên quan đến vận tải biển. Nó là tổng thể, là bức tranh toàn cảnh.

Trong khi đó, “bến” (Terminal) chỉ là một phần nhỏ, nhưng cực kỳ quan trọng, của bức tranh đó. Bến là một khu vực chuyên biệt hoá trong cảng, tập trung vào một loại hàng hoá hoặc một loại hoạt động cụ thể. Ví dụ, một cảng lớn có thể có nhiều bến khác nhau: bến container chuyên dụng cho việc xếp dỡ container, bến hàng rời chuyên xử lý ngũ cốc hoặc quặng, bến hành khách phục vụ tàu du lịch… Mỗi bến hoạt động độc lập, có hệ thống quản lý riêng, nhưng đều nằm dưới sự quản lý tổng thể của cảng. Chúng là những “khu phố chuyên ngành” trong “thành phố cảng”.

Sự khác biệt này còn thể hiện rõ hơn khi xét đến khái niệm “bến đỗ” (Berth) hay “cầu cảng” (Quay). Đây chính là nơi tàu cập bến, hàng hóa được bốc dỡ trực tiếp. Bến đỗ và cầu cảng là các yếu tố cấu thành của bến, tương tự như các tòa nhà, cửa hàng nằm trong một khu phố. Hoạt động giao thương thực tế diễn ra tại đây, tạo nên sự sôi động của cả bến và cảng.

Tóm lại, cảng là tổng thể, bao quát; bến là một phần chuyên biệt của cảng; bến đỗ và cầu cảng là nơi diễn ra hoạt động cốt lõi của bến. Sự phối hợp nhịp nhàng giữa các thành phần này mới tạo nên hiệu quả hoạt động của cả một hệ thống cảng biển phức tạp và năng động.