Tại sao sốt lại thấy rét?

Tại sao sốt mà lại thấy rét run? Câu chuyện về cuộc chiến nhiệt độ trong cơ thể

Khi cơ thể “lên tiếng” bằng cơn sốt, điều đó báo hiệu một cuộc chiến đang diễn ra. Một đạo quân xâm lược – vi khuẩn, virus, hay thậm chí là phản ứng viêm – đang cố gắng chiếm lấy cơ thể. Và hệ miễn dịch của chúng ta, với những chiến binh dũng cảm, đang phản công.

Nhưng tại sao, trong cái nóng hừng hực của cơn sốt, ta lại cảm thấy rét run đến vậy? Đó là một câu chuyện phức tạp, liên quan đến vùng dưới đồi – trung tâm điều nhiệt của cơ thể.

Hãy tưởng tượng vùng dưới đồi như một người điều khiển nhiệt độ tài ba, luôn cố gắng giữ cho nhiệt độ cơ thể ổn định ở mức khoảng 37 độ C. Khi có tác nhân gây bệnh xâm nhập, hệ miễn dịch sẽ “báo động” cho vùng dưới đồi, ra lệnh “nâng cao nhiệt độ mục tiêu”. Điều này không phải là lỗi lầm, mà là một chiến thuật thông minh. Nhiệt độ cao hơn sẽ giúp tăng tốc độ phản ứng hóa học của hệ miễn dịch, khiến các tế bào bảo vệ hoạt động hiệu quả hơn, đồng thời kìm hãm sự phát triển của mầm bệnh.

Tuy nhiên, vấn đề nằm ở chỗ, nhiệt độ cơ thể hiện tại có thể thấp hơn “nhiệt độ mục tiêu” mới được thiết lập. Lúc này, vùng dưới đồi sẽ kích hoạt các cơ chế để tăng nhiệt độ.

Và đây là lúc cảm giác rét run xuất hiện:

• “Lệnh” co mạch máu: Vùng dưới đồi ra lệnh cho các mạch máu dưới da co lại. Điều này làm giảm lưu lượng máu đến da, giảm thiểu sự mất nhiệt ra môi trường. Do đó, da trở nên lạnh hơn, khiến bạn cảm thấy rét.
• “Lệnh” co cơ: Vùng dưới đồi cũng kích thích các cơ bắp run rẩy. Sự co cơ này tạo ra nhiệt lượng, giúp tăng nhiệt độ cơ thể. Cơn rét run chính là cơ chế sinh nhiệt hiệu quả của cơ thể.
• “Lệnh” tăng tiết mồ hôi: Nghe có vẻ mâu thuẫn, nhưng việc tăng tiết mồ hôi (dù chưa đủ để làm mát cơ thể) là một phần của quá trình. Khi mồ hôi bay hơi, nó sẽ lấy đi nhiệt từ da, tạo cảm giác ớn lạnh và thúc đẩy bạn tìm cách giữ ấm.

Vì vậy, dù bên trong cơ thể đang nóng hừng hực, bạn lại cảm thấy rét run vì da đang lạnh hơn so với “nhiệt độ mục tiêu” mà vùng dưới đồi đang cố gắng đạt tới. Phản ứng này là hoàn toàn tự nhiên, là một phần của cơ chế tự bảo vệ của cơ thể. Việc bạn tìm cách giữ ấm bằng cách mặc thêm áo, đắp chăn, đóng kín cửa là một hành động bản năng, giúp cơ thể đạt được “nhiệt độ mục tiêu” mới nhanh hơn và hiệu quả hơn.

Tuy nhiên, điều quan trọng là phải theo dõi cơn sốt. Nếu sốt quá cao hoặc kéo dài, hãy tìm đến sự tư vấn của bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Vì dù sao, cơ thể chúng ta cũng cần sự giúp đỡ để chiến thắng cuộc chiến này một cách an toàn và hiệu quả nhất.