Nguyên nhân chính gây nên bệnh đau mắt đỏ là gì?

Đau mắt đỏ, hay viêm kết mạc cấp, không phải là một thực thể bệnh đơn lẻ, mà là triệu chứng chung của nhiều tác nhân gây bệnh khác nhau. Mặc dù nguyên nhân chính thường được quy cho virus Adenovirus và vi khuẩn, nhưng việc hiểu rõ hơn về quá trình gây bệnh và các yếu tố góp phần lại phức tạp hơn nhiều so với chỉ đơn thuần là chỉ ra tác nhân gây bệnh.

Thực tế, Adenovirus là thủ phạm chính trong phần lớn các trường hợp đau mắt đỏ. Hơn 50 loại Adenovirus khác nhau có khả năng gây viêm kết mạc, mỗi loại có thể gây ra các triệu chứng khác nhau về mức độ nghiêm trọng và thời gian kéo dài. Sự lây lan nhanh chóng của Adenovirus thông qua tiếp xúc trực tiếp (chạm vào mắt hoặc mũi của người bệnh rồi chạm vào mắt mình), giọt bắn (hắt hơi, ho) và tiếp xúc gián tiếp (qua các bề mặt bị nhiễm bẩn) khiến nó trở thành một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra các đợt dịch đau mắt đỏ quy mô lớn.

Bên cạnh Adenovirus, vi khuẩn cũng đóng vai trò quan trọng, đặc biệt là trong các trường hợp đau mắt đỏ có tiết dịch mủ nhiều, nặng hơn và dễ dẫn đến biến chứng. Các loại vi khuẩn như Streptococcus pneumoniae hay Haemophilus influenzae thường là thủ phạm. Tuy nhiên, vi khuẩn thường gây đau mắt đỏ với triệu chứng nặng hơn và ít phổ biến hơn so với Adenovirus.

Tuy nhiên, chỉ xác định tác nhân gây bệnh (virus hoặc vi khuẩn) là chưa đủ. Môi trường sống và thói quen sinh hoạt của con người đóng vai trò then chốt trong việc tạo điều kiện thuận lợi cho sự lây lan và bùng phát dịch bệnh. Ô nhiễm môi trường, đặc biệt là ô nhiễm không khí, tạo ra một môi trường dễ bị tổn thương cho mắt, làm giảm khả năng tự vệ của màng kết mạc trước sự tấn công của vi khuẩn và virus. Điều kiện vệ sinh kém, từ vệ sinh cá nhân không tốt đến vệ sinh môi trường công cộng thiếu thốn, góp phần đáng kể vào việc gia tăng nguy cơ lây nhiễm. Nguồn nước bẩn cũng là một yếu tố nguy cơ, vì nước bẩn có thể chứa nhiều vi khuẩn và virus gây bệnh. Cuối cùng, việc dùng chung đồ dùng cá nhân, như khăn mặt, khăn lau, dụng cụ trang điểm, tạo điều kiện lý tưởng cho sự truyền nhiễm nhanh chóng từ người này sang người khác.

Tóm lại, mặc dù Adenovirus và vi khuẩn là những nguyên nhân chính gây đau mắt đỏ, nhưng yếu tố môi trường và thói quen sống đóng vai trò quyết định trong việc thúc đẩy sự lây lan và bùng phát của bệnh. Chỉ bằng cách cải thiện vệ sinh môi trường, nâng cao ý thức vệ sinh cá nhân và cộng đồng, chúng ta mới có thể phòng ngừa hiệu quả và hạn chế sự bùng phát của bệnh đau mắt đỏ.