Bilirubin trực tiếp tăng khi nào?

Bilirubin trực tiếp, hay còn gọi là bilirubin liên hợp, là sản phẩm cuối cùng của quá trình chuyển hóa hemoglobin. Thông thường, bilirubin liên hợp được gan bài tiết ra ngoài cơ thể qua mật. Khi nồng độ bilirubin trực tiếp trong máu tăng cao, điều đó cho thấy quá trình bài tiết này đang gặp vấn đề, báo hiệu một sự rối loạn chức năng gan hoặc tắc nghẽn đường mật. Nhưng điều gì cụ thể khiến bilirubin trực tiếp tăng vọt? Không phải chỉ đơn thuần là một nguyên nhân, mà là sự kết hợp phức tạp của nhiều yếu tố.

Thứ nhất, tổn thương tế bào gan là một nguyên nhân thường gặp. Khi các tế bào gan bị tổn thương do viêm nhiễm (như viêm gan siêu vi A, B, C, D, E), tác dụng phụ của thuốc (ví dụ như thuốc kháng sinh, thuốc chống lao, thuốc hạ huyết áp), hoặc do nhiễm độc (như nhiễm độc rượu, nhiễm độc kim loại nặng), khả năng bắt giữ và liên hợp bilirubin của gan bị suy giảm. Bilirubin chưa được liên hợp sẽ tích tụ trong máu, nhưng quan trọng hơn, bilirubin đã liên hợp – vốn lẽ ra phải được bài tiết – cũng bị ứ đọng, dẫn đến tăng bilirubin trực tiếp.

Thứ hai, tắc nghẽn đường mật cũng là một nguyên nhân quan trọng. Các vấn đề như sỏi mật, ung thư đường mật, viêm đường mật, hoặc thậm chí là dị dạng bẩm sinh đường mật có thể gây tắc nghẽn, ngăn cản bilirubin được bài tiết vào ruột. Điều này dẫn đến sự tích tụ bilirubin trực tiếp trong máu, làm tăng nồng độ đáng kể.

Ngoài ra, một số bệnh lý khác cũng có thể góp phần làm tăng bilirubin trực tiếp, dù không phải là nguyên nhân trực tiếp. Xơ gan, một tình trạng tổn thương gan mãn tính, làm giảm chức năng gan, bao gồm cả khả năng bài tiết bilirubin. Ung thư gan cũng có thể gây ra tình trạng này do chiếm chỗ và chèn ép đường mật. Thậm chí, suy tim mất bù cũng có thể gián tiếp làm tăng bilirubin trực tiếp do sự ứ máu ở gan gây khó khăn cho quá trình bài tiết bilirubin.

Cuối cùng, cần nhấn mạnh rằng, việc tự chẩn đoán dựa trên triệu chứng tăng bilirubin trực tiếp là không an toàn. Chỉ số bilirubin trực tiếp tăng cao là một dấu hiệu cần được thăm khám và chẩn đoán bởi bác sĩ chuyên khoa. Các xét nghiệm chuyên sâu như siêu âm gan mật, chụp cộng hưởng từ, sinh thiết gan… là cần thiết để xác định chính xác nguyên nhân và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp. Việc trì hoãn điều trị có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng. Do đó, khi có bất kỳ triệu chứng bất thường nào liên quan đến gan, hãy liên hệ ngay với bác sĩ để được tư vấn và khám chữa kịp thời.