Trộm cắp tài sản bao nhiêu thì bị truy tố?

Ngưỡng khởi tố tội trộm cắp 2 triệu đồng: Liệu có đủ sức răn đe?

Luật Hình sự sửa đổi, với việc nâng ngưỡng khởi tố tội trộm cắp tài sản lên 2.000.000 đồng, đã tạo ra một cuộc tranh luận sôi nổi về hiệu quả của chính sách này. Mục đích ban đầu là giảm tải cho hệ thống tư pháp, tránh lãng phí nguồn lực vào những vụ án nhỏ, nhẹ. Thống kê cho thấy số vụ truy tố hình sự về tội trộm cắp đã giảm đáng kể. Tuy nhiên, sự giảm tải này có đi kèm với sự gia tăng đáng báo động các vụ trộm cắp tài sản có giá trị dưới 2 triệu đồng, đặt ra câu hỏi về tính khả thi và hiệu quả lâu dài của mức ngưỡng này.

Việc một chiếc xe đạp, một chiếc điện thoại cũ, hay thậm chí chỉ là một số tiền mặt nhỏ dưới 2 triệu đồng bị trộm cắp, mặc dù không bị truy tố hình sự, nhưng vẫn gây ra thiệt hại về tài sản và tinh thần cho nạn nhân. Cảm giác bất an, sự xâm phạm quyền sở hữu cá nhân, vẫn hiện hữu và không hề được giảm nhẹ bởi việc kẻ phạm tội “thoát tội” theo luật. Điều này dẫn đến một thực trạng đáng lo ngại: tội phạm trộm cắp chuyển hướng sang các hành vi phạm tội có giá trị nhỏ hơn, khiến việc điều tra, truy bắt gặp nhiều khó khăn hơn. Hơn nữa, việc dễ dàng phạm tội mà không bị truy tố hình sự có thể khuyến khích hành vi phạm tội tái diễn, tạo ra một vòng luẩn quẩn khó kiểm soát.

Vậy, giải pháp nằm ở đâu? Việc đơn thuần nâng ngưỡng khởi tố không phải là giải pháp tối ưu. Cần xem xét một cách toàn diện, cân bằng giữa việc giảm tải hệ thống tư pháp và hiệu quả phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm. Có lẽ, cần nghiên cứu thêm các biện pháp xử lý hành chính mạnh mẽ hơn đối với các vụ trộm cắp có giá trị dưới 2 triệu đồng, như tăng mức phạt hành chính, áp dụng các biện pháp giáo dục, cải tạo tại cộng đồng. Việc phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan công an, chính quyền địa phương và cộng đồng trong việc tuyên truyền, phòng ngừa cũng là điều cần thiết.

Cuối cùng, việc đánh giá hiệu quả của mức ngưỡng khởi tố 2 triệu đồng cần được thực hiện thường xuyên và khách quan. Dữ liệu thống kê cần được phân tích kỹ lưỡng, không chỉ dựa trên số vụ truy tố giảm mà còn phải xem xét toàn diện hơn về tác động đến an ninh trật tự xã hội, cảm nhận an toàn của người dân, và cả hiệu quả sử dụng nguồn lực của hệ thống tư pháp. Chỉ khi đó, chúng ta mới có thể đưa ra những điều chỉnh phù hợp, đảm bảo công bằng và hiệu quả trong công tác phòng, chống tội phạm trộm cắp tài sản.