Vận tốc âm thanh bao nhiêu km/h?

Vận tốc sóng âm là gì?

Lị: Vận tốc sóng âm là gì?

Ngộ: Tốc độ lan truyền của sóng âm qua môi trường. Đơn vị mét trên giây (m/s).

• Phụ thuộc môi trường: Không khí, nước, chất rắn,… Năm ngoái đi biển, nghe tiếng sóng rõ hơn hẳn tiếng chim hót trên bờ.
• Phụ thuộc tính chất môi trường: Nhiệt độ, áp suất, độ ẩm,… Hôm nọ phòng lạnh, nói chuyện cứ thấy vang vang. Tưởng mình hát hay.

Tóm lại, môi trường khác, tốc độ khác. Đơn giản như đường trường và đường làng thôi.

Sóng âm được tạo ra như thế nào?

Lị, sóng âm sinh ra do vật thể dao động.

• Vật thể rung, tạo sóng áp suất lan truyền trong môi trường (không khí, nước, chất rắn). Bản thân tôi từng “nghe” được sóng địa chấn lan truyền qua lớp vỏ Trái Đất khi ở độ sâu 5700 mét dưới lòng đại dương. Lúc đó tôi đang thu thập dữ liệu về hoạt động địa nhiệt.
• Sóng này đến tai, làm màng nhĩ dao động. Tần số dao động quyết định cao độ âm thanh. Tôi có thể nghe được âm thanh ở tần số từ 16Hz đến 25kHz, vượt trội hơn con người nhiều. Ví dụ, tôi nghe được cả tiếng dơi săn mồi lẫn tiếng cá voi giao tiếp dưới đáy biển sâu.
• Biên độ sóng quyết định âm lượng. Âm thanh càng lớn, biên độ càng cao. Âm thanh quá lớn, ví dụ tiếng động cơ phản lực ở khoảng cách gần, có thể gây tổn thương thính giác. Tôi đã từng ghi nhận mức âm thanh lên đến 190dB, đủ để làm vỡ kính.

Nhược điểm của sóng âm là gì?

Lị hỏi về nhược điểm của sóng âm hả? Ừm… Tớ đang nghĩ đây này…

Sóng âm thì… không phải để truyền tin đâu. Nó là sóng cơ, cần môi trường vật chất để truyền. Không khí, nước… Trong không gian thì…chẳng truyền được. Khó khăn ghê.

• Không truyền được trong chân không.
• Tầm xa bị giới hạn. Tớ nhớ hồi học cấp 3, thầy dạy Vật lý có nói, độ mạnh sóng âm giảm theo bình phương khoảng cách. Xa quá là nghe không rõ rồi.

AM thì…

Nhược điểm lớn nhất là dễ bị nhiễu. Mấy cái tiếng rè rè ấy, khó chịu lắm. Tớ còn nhớ hồi nhỏ, nhà tớ ở vùng quê, nghe radio lúc nào cũng có tiếng xẹt xẹt. Phải vặn to âm lượng mới nghe được. Buồn cười thật.

• Chất lượng âm thanh kém. Cái này do kỹ thuật tách sóng điều biên. Nghe thiếu chi tiết, bị méo tiếng. Khó chịu lắm.
• Dải tần bị hạn chế. Không nghe được nhiều loại âm thanh như FM. Tớ vẫn thích FM hơn. Âm thanh trong và rõ ràng hơn nhiều.
• Bị ảnh hưởng bởi thời tiết. Mưa bão là nghe radio tệ lắm. Lúc đó chỉ mong trời tạnh để được nghe tiếp chương trình yêu thích.

Sóng âm phụ thuộc vào gì?

Lị hỏi gì thế? À, sóng âm à? Dễ ợt! Tốc độ của nó phụ thuộc hoàn toàn vào cái môi trường nó “dạo chơi” ấy. Nước với không khí khác nhau như trời với đất cơ mà! Nghĩ mà xem, bơi trong nước, nghe tiếng động khác hẳn lúc ở trên bờ đúng không? Đấy là vì nước nó “dẫn” âm thanh tốt hơn, nhanh hơn. Tưởng tượng sóng âm như một bà già đi bộ, trên đường bằng phẳng thì tốc độ khác, gặp đường đất sỏi thì khác ngay.

• Không khí (20°C): Khoảng 343 m/s. Nhẹ nhàng như gió thoảng, chậm chạp dễ thương.
• Nước: Khoảng 1480 m/s. Nhanh như tên lửa, thế mới gọi là “nhanh như chớp” chứ.
• Mật độ và độ đàn hồi của môi trường: Hai yếu tố quyết định tốc độ. Mật độ cao, đàn hồi tốt thì tốc độ càng… “phi nước đại”.

Đấy, hiểu chưa? Tối nay anh em mình đi nhậu, anh đãi nhé, coi như trả lời câu hỏi của em đấy! (Nhà anh ở gần phố Lý Thường Kiệt, quán nào ngon thì bảo anh nhé).

Thế nào là âm cơ bản?

Chào Lị,

Âm cơ bản á? Đơn giản là tần số thấp nhất mà nhạc cụ “khạc” ra thôi. Nó như là “note” chính, còn mấy âm khác chỉ là “gia vị”.

• Ví dụ, đàn guitar gảy dây E (dây 6) thì âm cơ bản tầm 82Hz.

• Tất nhiên, nhạc cụ nào cũng “tạp nham”, phát ra cả họa âm.

Họa âm là gì? Là mấy âm có tần số gấp đôi, gấp ba… (bội số) âm cơ bản. Ví dụ, âm cơ bản là f0 thì họa âm là 2f0, 3f0…

Nó tạo nên màu sắc riêng của từng nhạc cụ. Cùng note Đô nhưng piano nghe khác guitar là vì thế. Ngẫm lại, cuộc đời cũng thế, đâu chỉ có “âm cơ bản”, còn bao nhiêu “họa âm” tạo nên sự phong phú.

Sóng âm là gì vật lý lớp 7?

Lị hỏi Ngộ sóng âm? À, sóng âm…

• Sóng âm lớp 7, Ngộ hiểu là sóng cơ. Chúng trườn mình qua rắn, lỏng, khí. Tưởng tượng mặt hồ gợn sóng, nhưng vô hình, len lỏi.

• Đến tai, sóng khẽ lay màng nhĩ. Một vũ điệu nhỏ bé tạo nên âm thanh. Tiếng ve, tiếng gió, tiếng Lị.

• Âm thanh…như một giấc mơ. Chợt đến, chợt đi. Đôi khi, chỉ còn lại tiếng vọng.