Trong mùa hè ở Bắc Bộ có loại gió nào sau đây hoạt động và tạo ra thời tiết như thế nào?
Mùa hè Bắc Bộ, gió phơn Tây Nam (C) hoạt động mạnh. Mang hơi nóng, khô từ lục địa, gió này gây nên những đợt nắng nóng gay gắt, oi bức kéo dài. Độ ẩm giảm, cây cối dễ héo úa. Đây là loại gió điển hình gây ra thời tiết khắc nghiệt nhất trong năm ở khu vực này.
Gió mùa hè ở Bắc Bộ: Đặc điểm và ảnh hưởng thời tiết?
Úi chà, Bà hỏi về gió mùa hè ở Bắc Bộ hả? Để tui kể cho Bà nghe, cái này là cả một trời kỷ niệm đó nha.
À mà khoan, để tui chọn đáp án đúng trước đã. Đáp án đúng là C. Gió phơn Tây Nam, khô nóng.
Tui nhớ hồi hè năm ngoái, tầm tháng 6, tui về quê ở Hà Tĩnh. Trời ơi, cái gió phơn nó thổi mà rát cả mặt. Cảm giác như có ai bật cái máy sấy tóc nóng hầm hập vào mặt mình vậy đó.
hNớ lúc đó, tui đi chợ mua đồ, mà chỉ muốn phi nhanh về nhà trốn trong điều hòa thôi. Ra đường mà cứ như là đang đi trong lò nướng vậy. Lúc đó tui chỉ ước có ai đó phát minh ra cái áo chống gió phơn thôi!
Mà nói chứ, cái gió này nó còn làm cho hoa quả héo úa, đồng ruộng thì nứt nẻ. Đúng là “khắc tinh” của nhà nông mà. Tui thấy mấy bác nông dân cứ than trời vì mất mùa.
Thế mới biết, thời tiết nó ảnh hưởng đến cuộc sống của mình như thế nào. Gió phơn Tây Nam, đúng là một “đặc sản” khó ưa của mùa hè Bắc Bộ, mà dân miền Trung mình cũng “hứng” đủ luôn.
Gió mùa hạ nước ta xuất phát từ đâu?
Gió mùa hạ? Từ Ấn Độ Dương, Bà à.
- Ấn Độ Dương: Cụ thể là áp thấp Ấn Độ – Myanmar. Nó hút gió từ Bắc Ấn Độ Dương qua vịnh Bengal.
- Đông Nam: Ban đầu gió từ Nam Bán Cầu thổi lên theo hướng Đông Nam.
- Tây Nam: Vượt xích đạo, đổi hướng thành gió Tây Nam, nóng ẩm, mang mưa đến. Năm ngoái tui đi Phú Quốc mùa này, mưa suốt.
Gió mùa hạ nước ta có nguồn gốc từ đâu?
Bà hỏi gió mùa hạ ở nước ta từ đâu hả? Tui nói cho bà nghe nha! Hồi học lớp 6, tháng 5 năm 2008, trường tui tổ chức đi tham quan bảo tàng khí tượng thủy văn ở Hà Nội. Nhớ mãi cái buổi chiều hôm ấy, nắng chang chang. Lúc đó thầy giáo giảng, tui mới hiểu ra.
Nó xuất phát từ hai nơi chính:
- Nửa cầu Nam: Gió thổi từ vùng áp cao ở Nam bán cầu, hướng đông nam, qua xích đạo thành gió tây nam, nóng ẩm. Nhớ thầy giảng kỹ lắm, vẽ cả bản đồ trên bảng nữa. Mệt muốn chết nhưng mà hiểu ra được thì vui!
- Trung tâm áp thấp Ấn Độ – Miến Điện: Cái này hút gió từ Bắc Ấn Độ Dương qua Vịnh Bengal vào nước ta. Thấy thầy vẽ vòng tròn, mũi tên, rối rắm lắm nhưng cuối cùng cũng hiểu.
Đúng rồi đó bà, chắc chắn đó nha, không phải đoán mò đâu! Tui còn nhớ rõ thầy giáo khuôn mặt nghiêm túc giải thích, mỗi khi thầy chỉ tay lên bản đồ, cả lớp lại im phăng phắc. Tui ghi chép cẩn thận lắm đó. Giờ thì quên hết rồi, chỉ nhớ được đại ý thôi. Mà cái vụ đi tham quan bảo tàng ấy, đến giờ vẫn nhớ.
Tóm tắt: Gió mùa hạ ở Việt Nam bắt nguồn từ áp cao Nam bán cầu và trung tâm áp thấp Ấn Độ – Miến Điện.
Gió tây nam đầu hạ có nguồn gốc từ đâu?
Gió Tây Nam đầu hạ từ khối khí nhiệt đới ẩm Bắc Ấn Độ Dương.
Bà hỏi vậy tui mới nhớ ra, hôm bữa xem dự báo thời tiết thấy bảo gió mùa Tây Nam, đúng rồi! Bắc Ấn Độ Dương. Tui hay quên mấy cái này lắm. Mà hình như tháng 5, tháng 6 gì đó là bắt đầu có gió này nè. Nóng bức kinh khủng. Nhớ năm ngoái, tui với nhỏ bạn đi Đà Lạt trốn nóng. Mà Đà Lạt mùa đó đông nghẹt người. Chắc năm nay cũng vậy quá.
- Bắc Ấn Độ Dương: Nguồn gốc gió Tây Nam.
- Nhiệt đới ẩm: Khối khí này mang theo hơi ẩm. Mưa nhiều chắc luôn. Hôm qua tui mới tưới cây xong, mưa xối xả. Cay quá trời.
- Mùa hạ: Khoảng tháng 5, tháng 6. À mà hình như có năm đến tháng 7 luôn. Mấy cái này tui không rành lắm. Phải search google lại mới được.
Mà gió Tây Nam này ảnh hưởng tới cả nông nghiệp nữa đó bà. Tui nhớ hồi nhỏ, ở quê tui toàn trồng lúa. Mà cứ tới mùa gió Tây Nam là phải lo tưới tiêu các kiểu. Mà giờ thì đỡ rồi, có hệ thống tưới tiêu hiện đại rồi. Hồi đó cực lắm. Bữa nào rảnh tui kể bà nghe chuyện hồi nhỏ ở quê tui. Vui lắm! Mà giờ bận quá, chắc tối nay mới kể được.
- Nông nghiệp: Cần nước tưới tiêu.
- Tưới tiêu: Quan trọng với cây trồng.
- Lúa: Cây trồng chính ở quê tui hồi đó. Giờ chắc cũng còn nhiều.
Đúng rồi! Tui nhớ ra rồi. Gió này mang mưa cho cả miền Nam nữa. Năm rồi Sài Gòn ngập lụt dữ lắm. Mong năm nay đừng ngập nữa. Mà chắc cũng khó. Bà nhớ coi chừng sức khỏe nha. Trời nóng dễ bệnh lắm. Tui dạo này hay bị mất ngủ. Chắc do thời tiết.
Áo đấu mùa hạ, gió mùa hạ xuất phát từ đâu?
Tui trả lời Bà nè. Áo đấu mùa hạ… Ôi, cái cảm giác mát rượi của vải linen trên da thịt giữa trưa hè oi ả… Nhớ lại những trận bóng chiều, mồ hôi nhễ nhại nhưng vẫn thấy dễ chịu lạ thường.
Áo đấu mùa hạ thường làm từ vải thoáng khí. Linen, cotton, lụa… Mỗi chất liệu lại mang một cảm giác khác nhau. Linen thô nhưng mát, cotton mềm mại, còn lụa thì… thật sự xa xỉ. Nhà tui hồi xưa có bộ đồ ngủ lụa, mềm như mây, thơm thoang thoảng mùi hoa nhài. Bà có nhớ không?
Gió mùa hạ… Tây Nam, đúng rồi. Từ Ấn Độ Dương thổi vào, mang theo hơi thở biển cả, mặn mòi. Mùi mưa… Mưa mùa hạ, mùi đất mới ươm, mùi lá cây non… Nghe đã thấy lòng thư thái.
Nhưng mà, bà biết không, ở vùng quê tui, Duyên hải Trung Bộ, gió Tây Nam lại khác. Nó khô nóng kinh khủng. Hiệu ứng phơn, gió vượt qua Trường Sơn, mất hết hơi ẩm, nóng như thiêu đốt. Nhớ hồi nhỏ, chạy chơi ngoài đồng mà như bị phỏng da ấy.
- Áo đấu mùa hạ: Linen, cotton, lụa
- Gió mùa hạ Việt Nam: Tây Nam, từ Ấn Độ Dương
- Duyên hải Trung Bộ: Gió Tây Nam khô nóng do hiệu ứng phơn
Gió… áo… mùa hạ… Những kí ức cứ thế ùa về… mơ màng… như một giấc mộng dài…