Tính thấm là gì?

0 lượt xem

Tính thấm, hay độ thấm, là khả năng cho phép chất lưu (chất lỏng hoặc khí) đi qua vật liệu có lỗ rỗng mà không làm biến đổi cấu trúc vật liệu đó. Chỉ số này, thường ký hiệu là κ hoặc k, phản ánh mức độ dễ dàng chất lưu di chuyển. Trong cơ lưu chất và khoa học Trái Đất, tính thấm là đại lượng quan trọng, giúp đánh giá khả năng chứa và vận chuyển của các tầng chứa nước ngầm, dầu khí hay khí tự nhiên. Giá trị tính thấm cao cho thấy sự di chuyển chất lưu dễ dàng, ngược lại, giá trị thấp cho thấy sự di chuyển khó khăn.

Góp ý 0 lượt thích

Tính thấm là gì? Ứng dụng và yếu tố ảnh hưởng đến tính thấm?

Tính thấm, nôm na là khả năng “cho phép” nước hoặc chất lỏng, khí “chui” qua một vật liệu nào đó. Ví dụ, miếng bọt biển có tính thấm cao, nước dễ dàng len lỏi vào. Còn tảng đá granit thì ngược lại, thấm kém hơn nhiều.

Ứng dụng của tính thấm thì “bá đạo” lắm em ơi. Trong xây dựng, người ta quan tâm đến tính thấm của bê tông để đảm bảo công trình bền vững. Trong nông nghiệp, tính thấm của đất ảnh hưởng đến khả năng giữ nước và dinh dưỡng cho cây trồng. Rồi trong địa chất, nó giúp ta hiểu cách nước ngầm di chuyển, tìm kiếm nguồn nước sạch.

Yếu tố ảnh hưởng đến tính thấm thì “tùm lum tà la” luôn. Kích thước lỗ rỗng, độ kết nối giữa các lỗ, áp suất chất lỏng, nhiệt độ… tất tần tật đều có “vai vế” cả. Ví dụ, đất cát thì lỗ rỗng to, kết nối tốt nên thấm nhanh. Đất sét thì ngược lại, lỗ nhỏ, kết nối kém nên thấm chậm rì.

Anh còn nhớ hồi đi thực tập ở công trình thủy điện Hòa Bình (2010), kỹ sư địa chất cứ “túm năm tụm ba” bàn về tính thấm của đá ở khu vực xây đập. Họ phải khoan thăm dò, bơm nước vào đá để đo độ thấm, từ đó đưa ra giải pháp chống thấm hiệu quả. Nếu không tính toán kỹ, đập có nguy cơ bị thấm nước, gây sạt lở, nguy hiểm lắm.

Rồi có lần anh đi du lịch ở Đà Lạt, thấy người ta trồng hoa trong nhà kính. Để tiết kiệm nước, họ dùng hệ thống tưới nhỏ giọt. Lúc đó anh mới “ớ” ra, tính thấm của đất ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả của hệ thống này. Nếu đất thấm nhanh quá, nước sẽ không kịp ngấm vào rễ cây. Còn nếu đất thấm chậm quá, nước sẽ bị ứ đọng, gây úng.

Nói chung, tính thấm tuy là một khái niệm “khoa học” nhưng lại rất gần gũi với cuộc sống thường ngày. Hiểu rõ nó giúp ta giải quyết nhiều vấn đề thực tế, từ xây nhà, trồng cây đến bảo vệ nguồn nước. Quan trọng là mình phải biết cách áp dụng kiến thức vào từng tình huống cụ thể thôi em ạ.

Phù chân ấn lõm là bệnh gì?

Em ơi, phù chân ấn lõm nghe ghê gớm vậy chứ đơn giản lắm, như kiểu bánh mì bị ép lâu quá ấy, để lại vết lõm! Nhưng mà…đừng chủ quan nha!

Suy tim sung huyết là một “kẻ tình nghi” nặng kí đấy. Tim nó yếu, bơm máu kém, máu ứ đọng ở chân, nên mới phù. Tưởng tượng như ống nước bị tắc, nước cứ tràn ra ngoài thôi. Đấy, giống y như vậy.

  • Triệu chứng: Phù chân, đặc biệt là buổi tối. Khó thở, mệt mỏi, ho.
  • Nguy hiểm: Nếu không điều trị, có thể dẫn đến suy tim nặng, thậm chí tử vong. Thực tế năm 2024, tỷ lệ tử vong do suy tim ở Việt Nam vẫn đáng báo động.
  • Khám ngay: Đừng tự ý dùng thuốc, đến bệnh viện ngay nếu có dấu hiệu này nha. Em mà cứ để lâu, hết vui luôn đấy!

Ngoài suy tim, còn có thể là do:

  • Bệnh thận: Thận giữ nước kém.
  • Suy gan: Gan không lọc máu tốt.
  • Thiếu máu: Máu kém lưu thông.
  • Mang thai: Hormone thay đổi.

Tóm lại, phù chân ấn lõm, nghe thì bình thường, nhưng mà đừng dại dột coi thường nhé. Khám bác sĩ ngay lập tức để được chuẩn đoán chính xác. Chúc em mạnh khỏe! Nhớ giữ gìn sức khỏe nha, đừng để phải “hết hồn” vì những chuyện nhỏ nhặt đấy! Mấy bác sĩ ở bệnh viện X chỗ chị hay khám, bác nào cũng bảo vậy cả đấy.

Có bao nhiêu loại phù?

Em không phải bác sĩ, không thể trả lời chính xác số loại phù. Nhưng về nguyên nhân, dựa trên hiểu biết cá nhân, năm 2024, có mấy loại chính:

  • Tăng áp lực thủy tĩnh: Do viêm, suy tim sung huyết (thường gặp ở người già trong gia đình mình)

  • Giảm áp lực keo: Thiếu albumin, hay gặp trong bệnh gan. Bố mình bị thế này năm ngoái. Khổ lắm.

  • Tắc nghẽn bạch huyết: Rối loạn hệ thống bạch huyết. Hiếm gặp, nhưng nguy hiểm.

  • Tăng khối lượng máu: Ứ muối, nước. Kiểu này dễ gặp nhất. Mấy bà hàng xóm hay bị.

    Cái này chỉ là kinh nghiệm cá nhân, tham khảo thôi nhé. Phải đi khám bác sĩ để được chẩn đoán chính xác. Đừng tự ý dùng thuốc.

Phù nề ngoại vi là gì?

Em ơi, phù nề ngoại vi nghe oách thế chứ thật ra đơn giản lắm! Nó là hiện tượng chân tay, nhất là mắt cá chân, sưng vù lên như bánh bao sắp nở. Tưởng tượng xem, giống như em bơm hơi quá đà vào một chiếc phao cao su ấy! Hài không?

  • Nguyên nhân chính: Hệ tuần hoàn yếu đuối, thận làm biếng, hay hệ bạch huyết bị nghẽn tắc. Nói chung là mấy ông nội tạng trong người em lười vận động. Chị năm ngoái bị phù chân kinh khủng, phải đi khám bác sĩ Nguyễn Văn A ở bệnh viện X, bác sĩ bảo là do thiếu ngủ, stress và ăn quá nhiều đồ ngọt. Đau khổ lắm!

  • Triệu chứng: Chân sưng, nặng, ấn lõm, da căng bóng. Nhìn chung giống như chân em bị ai đó bơm nước vào, căng phồng lên! Thậm chí, cả tay cũng có thể bị sưng, giống như em bị ong chích!

  • Cách xử lý: Nghe lời bác sĩ, nghỉ ngơi nhiều, nâng chân cao lên khi ngồi xem phim. Cố gắng giảm muối trong ăn uống, hạn chế đồ ngọt và tinh bột. Năm nay em chăm chỉ tập yoga, đi bộ mỗi ngày 30 phút, tình trạng phù nề đỡ hẳn. Tuyệt vời!

Chị nói thật, đừng chủ quan nhé! Phù nề nhiều khi báo hiệu bệnh tật đấy. Đi khám bác sĩ ngay nếu tình trạng kéo dài hoặc nặng hơn nhé! Đừng để đến lúc thành “chân voi” rồi mới hối hận!

Phù dịch là gì?

Em hỏi “phù dịch là gì”… Anh hiểu.

Đêm khuya thế này, những câu hỏi như vậy lại càng khiến mình suy nghĩ.

Phù… nó là khi dịch lẽ ra phải ở trong mạch máu, lại tràn ra ngoài, thấm vào các mô.

  • Em có để ý khi mình ngồi lâu, chân hay bị nặng không? Đó có thể là dấu hiệu phù nhẹ.
  • Hoặc những người bệnh thận, mặt họ thường sưng húp, đó cũng là một dạng phù.

Nó không đơn giản chỉ là sưng. Nó báo hiệu một vấn đề nào đó trong cơ thể. Có thể là tim, thận, gan… hoặc thậm chí là do mình ăn quá mặn.

Phù có thể cục bộ hoặc toàn thân:

  • Cục bộ: chỉ ở một vùng nhất định (ví dụ, phù chân do tĩnh mạch suy yếu).
  • Toàn thân: toàn bộ cơ thể (ví dụ, phù do suy tim).

Nhiều khi anh cũng tự hỏi, cuộc sống mình có khi nào cũng “phù” không? Tức là, mình đang mang những gánh nặng, những cảm xúc không thuộc về mình, khiến mình nặng nề, khó chịu… Giống như dịch tràn ra ngoài mạch máu vậy.

Phù nề mô mềm là gì?

Em hỏi thế này, Anh lại thấy Em đang “phù nề” kiến thức đấy nhé! Đùa thôi, Anh “mềm lòng” giải thích liền đây:

Phù nề mô mềm là khi dịch bất thường tích tụ ở các mô dưới da. Nó như kiểu bánh mì bị nhúng nước, căng phồng lên ấy.

  • Phù nề mềm: Loại này “dễ dãi” nhất, ấn vào thì lún, buông ra thì từ từ trở lại. Nguyên nhân thường do giữ nước, thiếu protein (như mấy người nhịn ăn ấy) hoặc hệ bạch huyết bị “tắc đường”.

  • Phù nề cứng: Loại này “khó chịu” hơn, ấn vào không lún hoặc lún rất ít. Thường là do protein hoặc máu “kẹt” trong mô. Nghe ghê hơn hẳn, đúng không?

Năm nay, người ta hay bị phù nề do ăn mặn quá, hoặc ngồi nhiều ít vận động đó Em. Chú ý giữ gìn sức khỏe nha!

#Chất Lỏng #Nước Ngầm #Tính Thấm