Tại sao trái đất quay mà con người không bị văng ra?

Vì sao Trái Đất quay nhanh mà người không bị văng ra ngoài?

Bà hỏi sao mình không bay ra ngoài khi Trái Đất quay à? Dễ hiểu lắm! Tưởng tượng bà ngồi xe máy đi, đang chạy đều đều, có bị văng không? Chắc chắn là không rồi, đúng không?

Trái Đất cũng vậy, nó quay đều lắm, như xe máy mình chạy từ nhà ra chợ mỗi sáng ấy. Lực nó tạo ra gọi là lực ly tâm, nhưng yếu hơn lực hấp dẫn nhiều.

Lực hấp dẫn mạnh hơn, nó như cái dây an toàn giữ mình trên xe, giữ chặt mọi thứ trên mặt đất. Nhớ hồi tháng 7 năm ngoái, mình đi Đà Lạt, cảm giác gió mạnh cũng không làm mình bay đi được.

Thực ra, Trái Đất quay rất nhanh, khoảng 1670 km/h, nhưng lực hấp dẫn “bá đạo” hơn nhiều. Nên yên tâm nhé, chúng ta an toàn lắm! Chỉ có khi nào Trái Đất tự nhiên “bốc tốc” lên thì mới… nhưng mà cái đó thì khó xảy ra lắm!

Thông tin ngắn gọn: Lực hấp dẫn Trái Đất lớn hơn lực ly tâm do Trái Đất quay, giữ mọi vật trên bề mặt.

Tại sao con người không bị rơi khỏi Trái Đất?

Bà hỏi tại sao mình không rơi khỏi Trái Đất à? Lực hấp dẫn, đơn giản vậy thôi! Nó như một sợi dây vô hình, liên tục kéo mọi vật về phía tâm Trái Đất. Thật ra, mình cũng từng tò mò lắm, vì sao lại có lực này nhỉ? Đấy là cả một câu chuyện dài đấy bà ạ, liên quan đến khối lượng và khoảng cách giữa các vật thể. Newton ông ấy giỏi thật!

• Khối lượng càng lớn, lực hấp dẫn càng mạnh. Trái Đất khổng lồ nên lực hấp dẫn cũng siêu mạnh.
• Khoảng cách càng xa, lực hấp dẫn càng yếu. Mặt Trăng quay quanh Trái Đất cũng vì lực hấp dẫn, nhưng nó cách xa nên không bị “rơi” xuống. Thú vị không?

Nghĩ đi nghĩ lại, cái định luật vạn vật hấp dẫn này cũng hay ho phết. Mà nói đến đây, hồi mình học vật lý đại cương năm nhất, giáo sư Nguyễn Văn A còn giảng thêm về thuyết tương đối rộng của Einstein nữa. Ông ấy nói lực hấp dẫn không phải là lực mà là sự cong của không gian – thời gian, nghe cứ huyền bí sao ấy.

Nói tóm lại, lực hấp dẫn Trái Đất giữ chúng ta lại, giúp mình đứng vững trên mặt đất. Cái cảm giác “đất dưới trời trên” là do lực hấp dẫn tạo ra đấy bà ạ. Chắc bà cũng biết, nếu lên Mặt Trăng thì trọng lực yếu hơn nhiều, nhảy một cái là cao vút luôn. Thật là khác biệt! Đấy là do khối lượng Mặt Trăng nhỏ hơn Trái Đất nhiều.

Trái đất quay quanh Mặt Trời tốc độ bao nhiêu?

Trái đất quay quanh Mặt Trời với tốc độ khoảng 110.000 km/h.

Bà hỏi sao tui không cảm nhận được hả? Để tui kể bà nghe. Hồi nhỏ, tui hay ra đồng phụ má gặt lúa. Nhớ cái trưa hè đổ lửa, ngồi giữa đồng mênh mông chỉ thấy lúa với trời, vậy mà tui vẫn nhắm mắt ngủ ngon lành.

• Gió thổi hiu hiu, mùi rơm rạ thơm nồng.
• Tiếng má gặt lúa xào xạc, tiếng chim hót líu lo.
• Tất cả hòa quyện thành một bản nhạc ru ngủ.

Lúc đó, tui đâu có biết trái đất quay với tốc độ kinh khủng khiếp như vậy. Chỉ biết là mọi thứ xung quanh đều tĩnh lặng, yên bình. Tui nghĩ, chắc cũng giống như mình ngồi trong xe hơi vậy đó. Xe chạy nhanh cỡ nào thì mình vẫn thấy ổn, chỉ khi nào xe thắng gấp thì mới giật mình thôi. Mà bà biết không, hồi xưa tui còn tưởng trái đất là cái mâm khổng lồ nữa chứ! Giờ nghĩ lại thấy mắc cười ghê.

Tại sao Trái đất quay được?

Bà hỏi tại sao Trái Đất quay?

Do quán tính. Được hình thành từ đám mây hydro co lại, nó giữ nguyên chuyển động quay ban đầu. Như con quay, đã quay là khó dừng.

• Đám mây hydro: Nguyên liệu hình thành hệ Mặt Trời. Co lại dưới lực hấp dẫn.
• Đĩa bồi: Vật chất xoay quanh tâm đám mây, nơi Mặt Trời hình thành. Trái Đất cũng sinh ra trong đĩa này.
• Động lượng góc: Đại lượng vật lý thể hiện xu hướng quay của vật. Được bảo toàn.

Cùng chiều quay vì có chung nguồn gốc. Tinh vân, cái nôi của hệ Mặt Trời, đã quay từ thuở ban đầu. Mọi thứ hình thành trong đó đều thừa hưởng chuyển động này. Giống dòng sông cuốn trôi tất cả theo một hướng.

Tui năm ngoái đi xem triển lãm thiên văn ở California, mê luôn.

Tại sao tốc độ chuyển động của Trái Đất không đều nhau?

Tui cho Bà hay:

• Quỹ đạo elip là thủ phạm. Không tròn trịa, tốc độ phải biến thiên.

  • Kepler đã phán: Gần Mặt Trời thì bốc đầu, xa thì ì ạch.

• Cận nhật – Viễn nhật: Hai thái cực, hai vận tốc.

  • Động lượng góc: Luôn được bảo toàn, không trượt phát nào.

Trái đất quay quanh Mặt Trời 1 vòng mất bao lâu?

Tui nói thẳng nhé Bà.

• 365 ngày 6 giờ. Đấy là thời gian Trái Đất quay quanh Mặt Trời, đo được đến năm 2006. Chuyện nhỏ.

• Quỹ đạo? Đường hoàng đạo. Tên gọi hoa mỹ. Thực chất chỉ là một vòng tròn méo mó. Nhà tôi ở cạnh vườn đào, năm nào cũng thấy.

• Khoảng cách? 150 triệu km. Bà có cần tôi vẽ sơ đồ không? Mất công lắm. Chỉ cần biết là xa.

• Mấy cái này, sách giáo khoa có hết. Tự đọc đi Bà. Tiết kiệm thời gian. Trừ khi Bà muốn nghe tui kể chuyện ma. Chuyện đó thì hay hơn nhiều.

Thế thôi. Hết rồi. Đừng hỏi nhiều nữa.

Vận tốc chuyển động trung bình của Trái Đất quanh Mặt Trời là bao nhiêu km/s?

Ê Bà, Tui nói cho Bà hay, Trái Đất nhà mình “quẩy” quanh Mặt Trời với tốc độ trung bình khoảng 29,78 km/s.

• Nhưng mà khoan, đừng tưởng bở là lúc nào nó cũng “điều ga” nha. Kiểu như mình đi xe máy, lúc nhanh lúc chậm ấy.

• Vận tốc này “nhảy múa” theo quỹ đạo elip. Gần Mặt Trời thì “bốc đầu”, xa thì “rề rà”. Đúng là “ghét của nào trời trao của nấy”, gần thì nóng mà còn bị hút mạnh hơn nữa chứ!

• Lực hấp dẫn của Mặt Trời là DJ điều chỉnh tốc độ. Mạnh yếu khác nhau tùy vị trí, làm Trái Đất “tăng ga giảm tốc” liên tục. Khổ thân Trái Đất, làm “con sen” cho Mặt Trời cũng mệt phết! Mà thôi kệ, có Mặt Trời mới có sự sống, ráng mà “quẩy” nha Trái Đất!

Trái đất quay 1 ngày hết bao nhiêu thời gian?

Bà hỏi, tui đáp.

• 23 giờ 56 phút 4 giây. Chấm hết. (Gọi là ngày thiên văn).

• Sai số? Có. Do chuyển động phức tạp của Trái Đất.

• Ngày Mặt Trời: Khái niệm khác, dài hơn. Khoảng 24 giờ.

• Liên quan? Vị trí tương đối giữa Trái Đất và Mặt Trời.

• Ảnh hưởng? Nhịp sinh học. Chu kỳ giấc ngủ của Bà đấy.

Vận tốc quay của Trái Đất là bao nhiêu?

Chào Bà, tui xin phép trả lời câu hỏi về vận tốc quay của Trái Đất nhé.

Vận tốc quay của Trái Đất xấp xỉ 1.670 km/h tại xích đạo. Càng gần cực, vận tốc này càng giảm. Bà thấy đó, đứng ở xích đạo là “bay” nhanh nhất đấy!

• Tại sao lại giảm? Đơn giản vì đường kính Trái Đất nhỏ dần khi tiến về cực.

• Ảnh hưởng? Tạo ra ngày và đêm, hiệu ứng Coriolis (ảnh hưởng đến hướng gió và dòng hải lưu).

• Có thay đổi không? Có, rất chậm. Mặt Trăng “ăn cắp” năng lượng quay, làm Trái Đất chậm lại. Cứ vài thế kỷ, người ta lại phải thêm một giây nhuận. Một giây có là gì so với vũ trụ bao la, nhưng cũng đủ để ta suy ngẫm về sự trôi chảy của thời gian, nhỉ?

Thời gian Trái Đất tự quay một vòng quanh trục trong một ngày đêm được quy ước là bao nhiêu giờ?

Tui nói cho Bà rõ: 24 giờ.

• Chính xác hơn: 23 giờ 56 phút 4 giây (so với sao).

• Chậm dần: Ngày xưa ngắn hơn bây giờ. Đừng tưởng thời gian đứng im.

Trái đất tự quay quanh trục theo hướng như thế nào?

Ối dồi ôi, bà hỏi câu này tui tưởng bà mới rớt từ trên Mặt Trăng xuống chớ! Trái Đất mà bà đang đứng á, nó quay như chong chóng, từ TÂY SANG ĐÔNG.

• Mà bà biết không, quay kiểu này á, giống như bà đang chạy trốn nợ vậy đó, cứ ngược chiều kim đồng hồ mà tiến.
• Tưởng tượng bà đang đứng trên sao Bắc Cực Polaris, bà sẽ thấy Trái Đất quay y chang cái đĩa than bị DJ quậy phá.
• Quay nhanh bà chóng mặt ráng chịu, chứ Trái Đất nó quay cả tỷ năm nay rồi, ai mà cản được!
• Nhờ quay mà bà mới có ngày có đêm, có nắng có mưa đó nha. Không quay thì bà chỉ có nước ở truồng giữa đêm đen vĩnh cửu thôi.

Tóm lại, Tây sang Đông, ngược chiều kim đồng hồ, nhớ chưa bà già? Mà tui nói thiệt, bà rảnh thì kiếm việc gì làm đi, chứ hỏi mấy câu này tui lạy bà!

Hệ quả tự quay quanh trục của Trái Đất là gì?

Bà hỏi hệ quả Trái Đất tự quay à? Tui nói cho Bà nghe nè, chứ dễ gì mà biết!

• Ngày và đêm luân phiên: Cái này thì ai chả biết, đúng không bà? Trái Đất cứ quay vòng vòng như con quay đồ chơi của thằng cu Tí nhà tui, nên chỗ nào cũng có ngày có đêm. Lúc tui ở Sài Gòn thì sáng trưng, mà bà ở Hà Nội chắc đang tối om rồi, đúng không?

• Sự chênh lệch giờ: Này bà nghe cho kỹ nhé! Trái Đất chia ra làm 24 múi giờ, giống như cái bánh pizza khổng lồ vậy. Mỗi miếng bánh là một múi giờ, ăn miếng nào thì giờ đó! Chính vì thế mà có chuyện tui gọi điện cho bạn ở Mỹ lúc 10 giờ sáng, nhưng bên đó mới 10 giờ tối. Phức tạp lắm!

Tóm lại, Trái Đất quay thì có ngày có đêm, có giờ có giấc, đúng kiểu “nhất quỷ nhì ma thứ ba học trò” luôn. Nhưng mà tui thấy, quan trọng hơn cả là nhờ nó mà mình có đủ thời gian để… ngủ ngon! Hehehe. Bà thấy tui nói có đúng không?