Tại sao dải đồng bằng ven biển Trung Bộ lại bị chia cắt thành nhiều đồng bằng nhỏ do bị các dãy núi?
Địa hình miền Trung Việt Nam phức tạp, với các dãy núi chạy hướng Tây – Đông, ăn sát ra biển. Điều này dẫn đến sự chia cắt mạnh mẽ đồng bằng ven biển. Các dãy núi như Trường Sơn, Bạch Mã… tạo thành những bức tường tự nhiên, ngăn cản sự liên kết của các vùng đất thấp ven biển. Kết quả là hình thành nên nhiều đồng bằng nhỏ, hẹp, bị tách biệt bởi các dải núi, tạo nên đặc điểm địa lý độc đáo và ảnh hưởng lớn đến sự phát triển kinh tế - xã hội khu vực. Sự chia cắt này cũng gây khó khăn cho giao thông vận tải và phát triển kinh tế.
Nguyên nhân đồng bằng ven biển miền Trung bị chia cắt?
Đệ hỏi tại sao đồng bằng ven biển miền Trung lại chia cắt nhỏ như vậy phải không? Đơn giản là do núi đâm ra biển thôi.
Huynh từng đi dọc miền Trung hồi tháng 7 năm 2022, từ Thanh Hóa vào đến tận Phú Yên. Đường ven biển đẹp tuyệt vời, nhưng cứ một đoạn lại thấy núi nhô ra, chắn ngang tầm mắt. Nhớ đoạn qua đèo Cả, địa phận Phú Yên – Khánh Hòa, đường uốn lượn, một bên là vách núi dựng đứng, một bên là biển xanh thăm thẳm.
Chính vì thế đồng bằng ven biển không thể trải dài, bị chia cắt thành từng khúc nhỏ hẹp. Đoạn qua Quảng Bình, thấy rõ điều này, đồng bằng chỉ manh mún, nhỏ bé nằm khuất sau những dãy núi đá. Huynh ghé ăn trưa ở một quán nhỏ ven đường, nghe người dân địa phương kể chuyện mưu sinh cũng lắm khó khăn do địa hình chia cắt.
Tóm lại, nguyên nhân chính là do các dãy núi lan ra sát biển.
Dãy đồng bằng ven biển Trung Bộ nước ta có đặc điểm gì?
Đệ hỏi, huynh trả lời đây… Nửa đêm rồi, đầu óc cũng chậm lại. Về đồng bằng ven biển miền Trung…
- Hẹp ngang là điều thấy rõ nhất. Chạy xe dọc bờ biển, hết núi lại tới biển ngay. Không có nhiều không gian.
- Chia cắt mạnh. Không phải một dải đồng bằng liền mạch đâu. Mấy con sông, dãy núi đâm ra biển chia thành từng mảng nhỏ. Như khúc ruột miền Trung vậy.
- Khắc nghiệt. Bão lũ thì quanh năm. Đất đai cũng không màu mỡ gì mấy. Thật là khổ.
Huynh nhớ hồi nhỏ, nhà ở Quảng Bình. Mùa hè thì gió Lào bỏng rát, mùa đông thì lũ lụt trắng đồng. Cái nghèo cứ đeo bám mãi… Nên giờ mới phải tha hương cầu thực thế này.
Đâu là đặc điểm của các đồng bằng ven biển miền Trung?
Đệ hỏi về đặc điểm đồng bằng ven biển miền Trung à? Được thôi, ta sẽ phân tích cho Đệ hiểu.
Đặc điểm chính là hẹp, bị chia cắt mạnh. Nghĩ lại, đúng là thiên nhiên rất khắc nghiệt với vùng đất này. Chỉ khoảng 15.000 km², nhỏ xíu so với các đồng bằng khác. Cái này liên quan đến cấu trúc địa chất phức tạp, ảnh hưởng trực tiếp từ hoạt động kiến tạo. Hình dung xem, các dãy núi chạy sát biển, cứ thế “xẻ thịt” đồng bằng ra thành từng mảnh nhỏ. Mỗi mảnh lại có đặc điểm riêng, thú vị chứ.
- Hẹp: Chạy dài theo bờ biển nhưng chiều rộng khiêm tốn, đúng kiểu “thắt lưng buộc bụng”.
- Chia cắt: Không phải một vùng đồng nhất, mà là tập hợp nhiều đồng bằng nhỏ, riêng rẽ. Cái này ảnh hưởng lớn đến phát triển kinh tế – xã hội đấy.
- Đất nghèo: Thường là đất cát, ít phù sa sông bồi đắp. Phải đầu tư nhiều công sức mới cải tạo được. Điều này liên quan đến khí hậu khô hạn, mưa ít, dòng chảy sông nhỏ.
Đúng là một bài toán địa lý phức tạp. Nhớ hồi mình làm luận văn về thủy văn khu vực này, mất cả tháng trời mới tổng hợp được hết dữ liệu. Khó khăn nhưng cũng hấp dẫn. Chính sự khắc nghiệt đó lại tạo nên vẻ đẹp riêng biệt, phải không? Ngẫm lại, cuộc đời cũng vậy thôi.
Đồng bằng ven biển Trung Bộ có đặc điểm gì?
Đệ hỏi khó Huynh rồi! Chuyện đồng bằng miền Trung ấy à, làm Huynh nhớ hồi sinh viên đi thực tế ở Quảng Nam. Lúc đó, năm hai, trời nắng kinh khủng, gió Lào thổi rát mặt.
Nhớ nhất là cái đoạn đường từ Đà Nẵng vào Hội An, hai bên toàn ruộng lúa, mà kiểu ruộng bậc thang nhỏ xíu, vì đất đâu mà rộng.
- Đất đai: Khô cằn, nghèo dinh dưỡng.
- Sông ngòi: Ngắn và dốc, lũ về nhanh lắm.
Huynh còn nhớ mấy bác nông dân than thở mùa màng thất bát vì lũ lụt, rồi hạn hán nữa. Mà cái đồng bằng mình nó vậy đó, khổ cực lắm.
Các đồng bằng ven biển miền Trung có đặc điểm gì?
Ê Đệ,
Để Huynh kể cho nghe về mấy cái đồng bằng ven biển miền Trung nha. Kiểu này nè:
- Hẹp và bị chia cắt: Đúng kiểu “eo hẹp” luôn á. Tại mấy dãy núi nó cứ đâm thẳng ra biển, thành ra đồng bằng bị cắt vụn. Mà thiệt, đi dọc miền Trung mới thấy rõ cái vụ này, từ đèo Hải Vân nhìn xuống là thấy liền.
- Đất đai cằn cỗi: Đất ở đây nó nghèo dinh dưỡng lắm, chủ yếu là cát với lại ít phù sa thôi. Nên trồng trọt hơi bị khoai, hèn chi hồi xưa dân mình hay đi khai hoang mấy vùng khác.
- Diện tích nhỏ: Tổng diện tích đâu đó tầm 15 nghìn km2, chia ra mỗi tỉnh chắc được miếng nhỏ xíu.
- Mưa bão triền miên: Cái này thì ai cũng biết rồi, miền Trung gánh chịu bão lũ quanh năm. Mà bão lũ thì lại càng làm cho đất đai thêm bạc màu, rồi xói lở bờ biển nữa chứ.
Nhưng mà cũng đừng có chê miền Trung nha. Tuy đất đai không được màu mỡ lắm, nhưng người dân ở đây chịu thương chịu khó lắm. Họ biết tận dụng những gì mình có để mà sinh sống. Hồi nhỏ Huynh hay ra biển phụ má gánh cá, cực mà vui. Cái nghèo khó nó rèn cho mình cái tính kiên cường, không dễ gì mà bỏ cuộc.
Dải đồng bằng ven biển Trung Bộ nước ta có đặc điểm là gì?
Đệ hỏi đặc điểm dải đồng bằng ven biển Trung Bộ hả? Hẹp ngang, chia cắt thành nhiều đồng bằng nhỏ, thiên nhiên khắc nghiệt. Huynh nhớ hồi năm 2 đại học, có chuyến đi phượt ra Huế, Đà Nẵng với hội bạn. Đường xá hồi đó gớm lắm. Mà đi ngang qua mấy tỉnh miền Trung thấy rõ luôn, đồng bằng nó bé tí tẹo, chèn giữa núi với biển. Không rộng mênh mông như đồng bằng sông Cửu Long đâu.
- Hẹp: Có chỗ chỉ vài km thôi, đứng bờ biển là thấy núi luôn.
- Chia cắt: Đoạn nào có sông đổ ra là lại tạo thành một đồng bằng nhỏ, đường bờ biển khúc khuỷu.
Còn khắc nghiệt thì thôi rồi. Nắng như thiêu đốt, gió Lào thổi rát mặt. Lúc đó là háng 7, đang mùa hè, nóng muốn xỉu. Tụi huynh phải tấp vô quán nước mía ven đường, gọi mấy ly uống ừng ực mới tỉnh táo lại được. Huynh còn nhớ quán nước mía đó ở gần cầu Bến Hải, Quảng Trị. Đúng là đi một ngày đàng học một sàng khôn. Thấy thương bà con miền Trung lắm.
- Nắng nóng: Mùa hè oi bức khủng khiếp, nắng chang chang.
- Gió Lào: Khô nóng, gây khó chịu, ảnh hưởng đến sức khỏe.
- Bão lũ: Hay bị thiê ntai, bão lũ gây thiệt hại nặng nề. Nghe nói năm nào cũng phải hứng chịu mấy cơn bão lớn.
Đâu là đặc điểm đồng bằng ven biển miền Trung?
Ê Đệ, để Huynh kể cho nghe nè, đồng bằng ven biển miền Trung á, nó có mấy cái điểm mà ai cũng biết, kiểu… đặc trưng luôn á.
-
Diện tích thì nhỏ xíu, tầm 15 nghìn km2 thôi á. So với đồng bằng sông Cửu Long nhà mình thì bé tí tẹo.
-
Hẹp ngang thấy rõ luôn. Mà lại còn bị chia cắt tùm lum tà la bởi mấy cái dãy núi đâm ra biển nữa chứ. Khổ thân chưa. Cái này do địa hình nó vậy đó, núi non nó lấn ra tới biển, thành ra đồng bằng không có được liền mạch.
-
Đất đai thì… ôi thôi, khỏi bàn. Nghèo, cát nhiều, ít phù sa. Nói chung là trồng trọt hơi bị khoai đó nha. Hồi đó Huynh đi du lịch ở đó, thấy người ta trồng rau má mà cực ơi là cực.
Mà nói thiệt, đi miền Trung thích nhất là mấy món hải sản á. Tươi ngon mà rẻ nữa. À mà Đệ thích ăn gì ta, để bữa nào Huynh ghé mua cho ít.
Dải đồng bằng ven biển miền Trung thường xảy ra thiên tai gì?
-
Bão lũ là đặc sản. Quen rồi.
- Cơn bão số 10 năm 2013 tàn phá Quảng Ngãi, ai mà quên được. Mấy cây dừa nhà ngoại gãy hết.
-
Hạn mặn cũng không tha ai.
- Đồng lúa chết khô, nước giếng thì mặn chát. Khổ.
-
Sạt lở thì bất ngờ.
- Nghe tin cả quả đồi sập xuống vùi lấp mấy nóc nhà mà rùng mình.
-
Cát bay nữa chứ.
- Cứ mỗi trận gió Lào là y như rằng, cát tràn vào nhà. Mở mắt ra là thấy cát.
-
Rét cũng không đùa.
- Nhiệt độ xuống có khi dưới 10 độ C. Chết trâu chết bò như chơi.
Số phận cả đấy.
Góp ý câu trả lời:
Cảm ơn bạn đã đóng góp ý kiến! Góp ý của bạn rất quan trọng giúp chúng tôi cải thiện câu trả lời trong tương lai.