Đặc điểm chung của sông là gì?

Sông có đặc điểm chung nào quan trọng nhất? Tìm hiểu ngay!

Chào Ông! Tui đây, sẵn sàng “tám” chuyện sông ngòi với Ông liền!

Tui nghĩ, cái “chất” quan trọng nhất của sông, ấy là nó cứ chảy, chảy miết. Chảy để “kể” câu chuyện của đất, của trời, của những nơi nó đi qua. Chắc Ông cũng thấy, sông nào mà không chảy, nó “tèo” luôn chứ còn gì.

Mà cái “chảy” này, nó còn mang theo bao nhiêu thứ: phù sa bồi đắp đồng bằng, tôm cá cho mình chén cơm, rồi cả những kỷ niệm tuổi thơ của tui nữa chớ. Hồi nhỏ, tui hay ra sông tắm, nghịch nước, bắt cá lia thia. Nhớ lúc đó, nước sông trong veo, mát rượi… giờ thì… haizz!

Sông có đặc điểm chung quan trọng nhất:

• Dòng chảy thường xuyên: Sông là dòng nước chảy liên tục và tương đối ổn định trên bề mặt lục địa.
• Hệ thống thoát nước: Sông đóng vai trò là hệ thống thoát nước tự nhiên, dẫn nước từ các khu vực cao hơn xuống các khu vực thấp hơn.
• Đổ ra biển (hoặc hồ): Hầu hết các sông đều đổ ra biển hoặc hồ, tạo thành một vòng tuần hoàn nước tự nhiên.

Còn vụ sông đổ ra biển, hay ngấm ngầm dưới đất thì đúng là có thiệt. Như mấy con sông ở miền Trung, mùa mưa thì lũ lụt kinh hoàng, mà tới mùa hè thì cạn khô thấy đáy. Rồi có những dòng sông, tui nghe nói nó “trốn” xuống lòng đất, chảy ngầm ai mà biết được. Đúng là chuyện lạ ở đời!

Nhật Bản có mạng lưới sông ngòi dày đặc nhưng đa số các sông có đặc điểm gì?

Tui thấy thế này:

• Sông ngòi Nhật Bản nhiều, nhưng nhỏ. Địa hình nó thế, núi non chiếm hết rồi. Sông to ở đâu ra?

• Ngắn và dốc. Nước chảy xiết là đúng rồi, còn gì nữa.

• Hướng Tây Bắc – Đông Nam. Chắc tại gió mùa nó thổi thế. Lưu lượng lớn thì kệ nó, không quan tâm.

• Nói chung, sông Nhật Bản không có gì đặc biệt. Chỉ là phương tiện đi lại thôi. Chấm hết.

• À, nhớ cái đập Tam Hiệp bên Trung Quốc không? Nhật Bản không có cái nào to thế đâu. Đất chật, người đông, xây làm gì cho tốn kém.

Sông ngòi ở Nhật Bản có đặc điểm gì?

Ông hỏi sông ngòi Nhật Bản hả? Ui dào, Nhật Bản toàn núi ấy mà. Nhớ hồi đi du lịch hồi tháng 5 năm ngoái, thấy toàn cảnh đẹp mê hồn.

• Sông ngắn, nhỏ: Đúng rồi, toàn sông bé tí tẹo thôi, chứ không dài ngoằng như sông Mekong hay sông Hồng mình. Địa hình núi non hiểm trở nên thế. Thấy nhiều thác nước lắm, nước chảy ào ào.

• Dày đặc nhưng ngắn: Mạng lưới sông dày đặc thật đấy, nhưng mà toàn sông ngắn, chạy ào ào xuống biển. Khác hẳn sông ở quê mình, hiền hòa lắm. Nhớ hồi nhỏ hay ra sông tắm, vui ghê.

• Hướng chảy: À, nhớ rồi, hầu hết là hướng Tây Bắc – Đông Nam. Chắc do gió mùa hay cái gì đấy tác động. Lúc đó mình cũng không để ý lắm, toàn chụp ảnh thôi. Chụp cả trăm tấm ảnh luôn.

• Lưu lượng nước lớn: Tuy ngắn nhưng nước chảy mạnh lắm. Mình thấy nhiều sông bị chia cắt bởi những tảng đá lớn. Hình như có ảnh mình chụp ở đó, để mai lục lại xem. Lúc đó đi cùng chị gái mình, chị ấy cũng thích chụp ảnh lắm.

Mệt rồi, viết tiếp sau. Đói bụng quá. Đi ăn mì gói đã.

Sông ngòi ở Nhật Bản như thế nào?

Tui nói ông nghe này.

• Sông Nhật ngắn, dốc. Nhỏ xíu. Chả khác gì mấy con suối nhà tui ở vùng núi Quảng Nam.
• Nhiều sông lắm, nhưng toàn sông con. Địa hình nó thế. Đảo nhỏ, núi cao. Chả có sông nào dài ngoằng được.
• Chảy hướng tây bắc – đông nam. Tui nhớ hồi học địa lý, thầy giáo có nhắc đến điều này. Nên nhớ đấy, ông.
• Nước chảy xiết. Lượng nước lớn, à nhưng mà vẫn sông nhỏ. Cứ tưởng tượng nước chảy ào ào trong cái ống nhỏ xíu ấy.

Đấy, thế thôi. Thiên nhiên nó vậy. “Nhỏ nhưng có võ”. Phải biết tận dụng nguồn nước hiếm hoi chứ.

Sông ngòi của Nhật Bản có đặc điểm gì?

Ông hỏi về sông ngòi Nhật Bản hả? Ui dồi ôi, nhớ hồi học Địa lý hồi cấp 3…

Sông ngắn, chảy xiết, nhiều thác ghềnh lắm! Đúng rồi, nhớ rõ. Tại sao á? Do núi non chiếm 70% đất nước đó ông. Hình dung xem, nước đổ xuống dốc thì sao mà êm được. Thác nào thác nấy, ghê lắm!

• Địa hình đồi núi chiếm 70% diện tích.
• Dòng chảy xiết do địa hình dốc.
• Xói mòn mạnh, dễ lũ lụt. Chắc chắn luôn! Năm ngoái còn xem phim tài liệu về vụ lũ ở Kyoto, kinh khủng lắm.

À, mà quên, cái này quan trọng nè: nguồn thủy điện và nước tưới tiêu chính của Nhật Bản đấy! Mấy cái đập thủy điện siêu hoành tráng luôn. Nhớ có lần đi du lịch, thấy cái đập nào đó, to lớn kinh khủng. Tên thì quên rồi, tiếc ghê! Nhớ mang hình trên điện thoại, để xem lại đã… À không, hình con mèo của em gái tôi á. Khổ ghê!

• Cung cấp thủy điện.
• Nguồn nước tưới tiêu quan trọng.
• Thường gây lũ lụt. Hồi nhỏ, nhà bà ngoại ở vùng quê, bị lũ cuốn mất cả vườn rau. Buồn lắm!

Chắc thế thôi, nhớ được nhiêu đó rồi. Ông có thắc mắc gì nữa không? Tôi đang hơi mệt, muốn đi ngủ rồi…

Tại sao mạng lưới sông ngòi dày đặc?

Ông hỏi hay đấy. Tui đáp thế này:

• Mưa lớn: Nhiệt đới ẩm gió mùa, nước không thiếu.
  • Thống kê mưa: Trung bình 1500-2500mm/năm.
• Địa hình dốc: Nước chảy mạnh, xói mòn.
  • Xói mòn: Tạo rãnh, khe, hình thành sông.
• Cắt xẻ mạnh: Địa hình chia nhỏ, sông ngắn.
  • Sông ngắn: Mật độ tăng, lưới dày.

Sông ngòi nước ta có mạng lưới dày đặc và nhiều nước chủ yếu do đâu?

Ông hỏi tui à? Dày đặc và nhiều nước hả? Ờ thì…chủ yếu là do mưa nhiều lắm ý! Mưa suốt ngày suốt tháng luôn, đặc biệt là miền Trung, năm nào cũng lụt. Nhà tui ở Huế, thường xuyên phải di dời đồ đạc khi mùa mưa đến. Khổ lắm!

• Địa hình nữa, cái này quan trọng lắm nha. Đồi núi nhiều, xẻ rãnh tùm lum, nước chảy khắp nơi. Nước mưa đổ xuống, chảy ào ào xuống các khe suối, rồi đổ về sông. Tưởng tượng xem, nhiều đồi núi thế thì chắc chắn sông ngòi nhiều thôi.

• Lượng mưa lớn => cung cấp đủ nước => dòng chảy quanh năm. Đơn giản vậy thôi. Chứ ông tưởng sao? Nhiều khi tui nghĩ, nếu ít mưa hơn thì chắc cảnh quan VN mình khác hẳn.

• Thực ra còn do nhiều yếu tố khác nữa, nhưng mà hai cái trên là chính. Như là độ dốc địa hình chẳng hạn, ảnh hưởng tốc độ dòng chảy đó ông. Rồi kiểu đất đai nữa, có ảnh hưởng đến sự thấm nước của đất. Nhưng mà nói chung, mưa nhiều và địa hình chia cắt mạnh là hai lý do chính. Ông hiểu rồi chứ? Tui nói hơi lan man xíu. Hiểu không?

Vào mùa lũ sông ngòi ở nước ta có đặc điểm gì?

Đặc điểm mùa lũ sông ngòi Việt Nam? Tui cho Ông vài dòng.

• Thời gian: 4-5 tháng. Chiếm gần trọn lượng nước năm.

  • Nguồn nước lũ: mưa lớn, tuyết tan (với sông có nguồn từ núi cao).

• Lượng nước: 70-80% cả năm đổ dồn vào lũ.

  • Gây xói mòn, sạt lở; bồi đắp phù sa (nếu kiểm soát được).

• Thời gian lũ: Chậm dần từ Bắc tới Nam.

  • Do địa hình, chế độ mưa khác biệt giữa các vùng.

• Sông miền núi: Nước lớn, dâng nhanh, mực nước cao.

  • Nguy cơ lũ quét, lũ ống cao, đặc biệt vùng Tây Bắc, Bắc Trung Bộ.