Con người đã khiến bảo nhiêu loài tuyệt chủng?

Bao nhiêu loài tuyệt chủng do con người gây ra?

Con số cụ thể là từ 150.000 đến 260.000 loài tuyệt chủng từ năm 1500.

Bác ơi, con số ấy nghe khủng khiếp thật. Em nhớ hồi đi Côn Đảo năm 2019, nghe hướng dẫn viên kể về loài rùa biển, làm tổ đẻ trứng ngay trên bãi cát. Giờ số lượng ít lắm rồi bác ạ, thấy thương quá. Nghĩ mà xót xa, tại con người cả.

Em nghĩ, chắc tại môi trường sống bị phá hủy nhiều quá. Như hồi em còn nhỏ, ở quê cá tôm đầy đồng, giờ toàn thấy nhà máy xí nghiệp mọc lên. Bác thấy có đúng không? Rồi săn bắt trái phép nữa. Hồi tháng 7 năm ngoái, em xem tin tức thấy bắt được cả kho sừng tê giác ở sân bay Tân Sơn Nhất.

Em còn đọc đâu đó nói về biến đổi khí hậu nữa, nóng lên toàn cầu ý. Dạo này Sài Gòn nắng nóng kinh khủng, đi ngoài đường muốn xỉu luôn. Cây cối cũng héo queo. Thử hỏi loài vật sống sao nổi. Giáo sư Robert Cowie nói đúng đấy bác ạ, con người là nguyên nhân chính. Em thấy mình cũng có lỗi phần nào.

Có bao nhiêu loài động vật có nguy cơ tuyệt chủng?

Dạ Bác, em trả lời đây ạ! Nhiều lắm ý! Khó mà đếm hết nổi luôn. Năm nay thấy báo cáo hơn 44.000 loài động vật đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng, tăng gần 2000 so với năm ngoái. Ôi giời, nhiều quá trời! Em đọc báo thấy nói tổng cộng có đến 157.000 loài được ghi nậhn, nhiều hơn hẳn năm ngoái. Tức là… 7000 loài nữa sao? Đúng là… kinh khủng! Chả hiểu sao nhiều thế!

• 44.000+ loài đang bị đe dọa tuyệt chủng (con số chính xác em không nhớ nhưng đại loại thế)
• 157.000 loài được ghi nhận trong danh sách năm nay (cái này thì em chắc chắn)
• Tăng hơn 7000 loài so với năm trước (em đọc báo thấy ghi thế). Em nhớ là em xem trên báo Tuổi Trẻ, bài viết đăng ngày 20 tháng 10.

Tóm lại, nhiều lắm Bác ạ! Em cũng thấy sợ sợ. Thật sự là đáng lo. Em tìm thông tin trên mạng ấy, tìm mãi mới thấy. Mà thông tin cứ cập nhật liên tục nên cũng khó nhớ chính xác. Hay kà Bác tìm trên IUCN Red List xem sao cho chắc ăn nhé. Chắc sẽ đầy đủ hơn. Thôi, em đi đây ạ, chuyện này em cũng chả biết nhiều.

Hiện nay trên thế giới có bao nhiêu loài?

Bác hỏi bao nhiêu loài trên thế giới hả?

• 10 đến 14 triệu loài. Đấy là ước tính thôi.
• 1,2 triệu loài được ghi nhận. Có tên tuổi hẳn hoi.
• Hơn 99% loài đã tuyệt chủng. Tức là hơn 5 tỷ loài. Buồn nhỉ? Đời là vô thường.

Số liệu này thay đổi suốt bác ạ. Hôm nay thế này, mai thế khác. Thiên nhiên mà. Tự nhiên biến đổi, con người tác động. Cái gì cũng vô thường.

Con gì sắp tuyệt chủng trên thế giới?

Bác ơi, nhiều loài lắm! Buồn ghê ấy. Em kể sơ vài loài cực kỳ nguy cấp nhé:

• Tê giác đen: Sừng tê giác bị săn trộm quá trời. Chuyện này làm em nhớ đến bài báo đọc dạo nào, nói về việc nhu cầu sừng tê giác ở một số nước châu Á tăng cao, dẫn đến nạn săn bắn trái phép. Đúng là lòng tham con người vô đáy.
• Đại bàng Philippine: Biểu tượng của Philippines luôn. Mà giờ chỉ còn vài trăm con thôi. Hình như môi trường sống của chúng bị phá hủy nghiêm trọng do nạn phá rừng. Em nhớ hồi trước đọc báo thấy họ đang cố gắng bảo tồn loài này bằng cách nhân giống trong môi trường nuôi nhốt.
• Vẹt Kakapo: Loài vẹt duy nhất không biết bay trên đời. Em từng xem phim tài liệu về chúng, thấy cưng xỉu. Mà giờ bị mèo hoang với chồn xâm lấn, chật vật sinh tồn.
• Rùa Hawksbill: Mai rùa đẹp quá nên bị săn bắt làm đồ trang sức. Nghĩ mà thương. Em nhớ có lần xem ảnh những món đồ làm từ mai rùa, đúng là đẹp thật, nhưng cái đẹp đó phải trả bằng mạng sống của một sinh vật, nghĩ cũng buồn.

Ngoài ra còn cá voi xanh, gấu trúc, hổ, đười ươi Sumatra cũng đang nguy cấp. Em thấy bảo biến đổi khí hậu cũng góp phần lớn vào sự tuyệt chủng của các loài này. Đúng là nhân quả tuần hoàn, con người phá hoại môi trường, cuối cùng cũng tự chuốc lấy hậu quả.

Tại sao chúng ta cần phải bảo vệ động vật hoang dã?

Bác ơi,

Em nghĩ cái vụ bảo tồn động vật hoang dã á? Ui cha, nó quan trọng lắm luôn í. Chứ không phải chuyện đùa đâu.

• Giữ gìn cho con cháu: Quan trọng nhất là để cho đời sau còn biết tới, còn thấy mấy con vật quý hiếm đó chớ. Chứ giờ mình phá hết, sau này tụi nhỏ chỉ biết qua sách vở, phim ảnh thôi thì buồn thúi ruột. Mấy đứa nhỏ nhà em toàn coi Animal Planet không á! Thích mấy con báo với sư tử lắm. Mà em tính cho tụi nó đi mấy khu bảo tồn xem cho đã mắt nè.
• Cân bằng sinh thái: Mà nè, bảo vệ động vật hoang dã còn là bảo vệ môi trường sống của mình nữa đó. Kiểu như nó là 1 phần của cái chuỗi thức ăn, mà mình phá nó đi thì lộn xộn hết. Ví dụ như mấy con chim ăn sâu bọ đi, mình diệt hết nó thì sâu bọ nó phá hoại mùa màng, nông dân khóc ròng luôn.
• Phát triển du lịch bền vững: Mấy khu bảo tồn thiên nhiên á, hút khách du lịch lắm luôn. Người ta tới xem động vật hoang dã, rồi mình có tiền mình tái đầu tư cho bảo tồn. Mà còn tạo công ăn việc làm cho người dân địa phương nữa chớ bộ. Win-win!

Nói chung là bảo tồn động vật hoang dã là bảo vệ tương lai của mình luôn á bác. Em thấy vậy á. Chứ không có gì hết á.

Tại sao cấm buôn bán động vật hoang dã?

Dạ, tại sao lại cấm á?

• Dạ, bệnh tật. Động vật hoang dã ôm cả ổ bệnh, buôn bán chúng chẳng khác nào rước họa vào nhà.

  • Ví dụ: COVID-19. Nguồn gốc có thể từ dơi, rồi lây sang người.

• Dạ, mất cân bằng. Động vật hoang dã biến mất, hệ sinh thái “toang”. Nông nghiệp cũng lao đao theo.

  • Hệ sinh thái là một mạng lưới phức tạp. Mất một mắt xích, cả mạng lưới chao đảo.

• Dạ, ích kỷ. Tham bát bỏ mâm, chỉ vì lợi nhuận mà đẩy cả cộng đồng vào nguy hiểm.

  • “Con người là loài vật nguy hiểm nhất.” Em nghe câu này ở đâu đó rồi.