Vợ gọi là phu nhân thì chồng gọi là gì?

Phu Quân: Người Đàn Ông Trong Mắt Người Vợ Thân Yêu

Trong những trang sử huy hoàng của tiếng Việt cổ kính, ngôn ngữ lễ nghĩa luôn đóng vai trò quan trọng trong việc định hình các mối quan hệ xã hội. Khi nhắc đến người vợ với tôn xưng cao quý “phu nhân”, người ta thường băn khoăn về cách gọi tương ứng của người chồng.

Xuyên suốt chiều dài lịch sử, người chồng đã được xưng hô bằng nhiều cách khác nhau, phản ánh những giá trị văn hóa và xã hội của từng thời đại. Tuy nhiên, trong thời phong kiến, khi chế độ gia trưởng thịnh hành, người chồng được chính thức gọi là “phu tử”.

“Phu tử” có nghĩa đen là “người đàn ông có vợ”. Trong ngữ cảnh xã hội, đây là một danh xưng thể hiện sự tôn trọng và kính nể đối với người đứng đầu gia đình. Người vợ dùng từ “phu tử” để gọi chồng như một cách thừa nhận vị trí và quyền hành của chàng trong gia đình.

Ngoài “phu tử”, người chồng cũng được gọi bằng một từ khác mang đậm dấu ấn lịch sử: “quân”. Đây là cách gọi của các thiếp thân (vợ thứ) đối với chồng. Từ “quân” xuất phát từ sách “Lễ Ký”, một bộ sách cổ điển về lễ nghi và đạo đức ở Trung Hoa cổ đại. Trong sách có viết: “Vợ lẽ gọi chồng là quân”.

Việc sử dụng từ “quân” thể hiện sự phân biệt cấp bậc giữa vợ chính và các thiếp thân. Vợ chính là “phu nhân”, đại diện cho gia đình chính thống, trong khi các thiếp thân chỉ được coi là “vợ lẽ”, có địa vị thấp hơn trong gia đình.

Ngày nay, những cách gọi cổ xưa này đã không còn được sử dụng phổ biến trong tiếng Việt hiện đại. Thay vào đó, chúng ta thường gọi chồng bằng những danh xưng thân mật và gần gũi hơn như “anh”, “em”, “chồng” hoặc tên riêng. Tuy nhiên, những từ ngữ cổ xưa như “phu tử” và “quân” vẫn là những minh chứng sống động về sự phong phú và đa dạng của ngôn ngữ Việt cổ.