Vần trong bài thơ Mẹ được gieo như thế nào?

Cách gieo vần trong bài thơ “Mẹ”

Trong bài thơ “Mẹ” của Nguyễn Khuyến, nhà thơ đã sử dụng đa dạng các hình thức gieo vần để tạo nên âm điệu du dương, trầm bổng và tăng tính biểu cảm cho tác phẩm.

• Vần chân: Đây là hình thức gieo vần phổ biến nhất trong bài thơ, thể hiện qua vần giữa chữ cuối cùng của câu thứ hai và câu thứ tư trong mỗi khổ. Ví dụ:

“Mẹ già như chuối chín cây
Gió lay mẹ rụng con phải cày”

“Trời mưa gió, tối trời tối đất
Con ở trong nhà ấm cật ấm gan”

• Vần cách: Vần cách là vần giữa các từ cách nhau một từ. Trong bài thơ “Mẹ”, nhà thơ cũng sử dụng vần cách nhằm tạo sự bất ngờ và thú vị cho người đọc. Ví dụ:

“Ầu ơ! Ví dầu cầu ván đóng đinh
Cầu tre lắt lẻo gập ghềnh khó đi”

“Khó đi mẹ dắt con đi
Con đi trường học, mẹ về cấy cày”

• Vần liền: Vần liền là vần giữa các từ cạnh nhau, rất khó gieo nhưng nếu sử dụng linh hoạt sẽ tạo hiệu quả âm thanh đặc biệt. Trong bài thơ “Mẹ”, vần liền không được sử dụng nhiều nhưng cũng để lại ấn tượng sâu sắc. Ví dụ:

“Mẹ thương con con lại thương mẹ
Thương mẹ như trời thương bể”

• Vần hỗn hợp: Vần hỗn hợp là vần giữa một từ với một từ cách xa hơn. Hình thức gieo vần này thường kết hợp với vần chân hoặc vần cách để tăng thêm sự đa dạng và hấp dẫn cho tác phẩm. Ví dụ:

“Mẹ già khô héo như cây
Mà mẹ sinh anh vẫn cay đắng lòng”

Sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa các hình thức gieo vần đã tạo nên âm điệu trầm bổng, du dương cho bài thơ “Mẹ” của Nguyễn Khuyến. Qua đó, nhà thơ không chỉ thể hiện tình yêu thương vô bờ bến dành cho mẹ mà còn khẳng định tình mẫu tử thiêng liêng, bất diệt trong mỗi chúng ta.