Thành lập các vườn quốc gia và khu bảo tồn thiên nhiên nhằm mục đích gì?

Vườn quốc gia & khu bảo tồn thiên nhiên: Mục đích thành lập là gì?

Dạ, theo sách giáo khoa Địa lí 12 trang 59, mục đích chính của việc thành lập vườn quốc gia và khu bảo tồn thiên nhiên là để bảo vệ cảnh quan thiên nhiên, sự đa dạng sinh học và các nguồn gen quý hiếm đó Bác ạ.

Em nhớ hồi nhỏ, nhà em gần Vườn quốc gia Cúc Phương, cứ mỗi dịp hè là cả nhà lại kéo nhau đi trekking, ngắm mấy cây cổ thụ nghìn năm tuổi. Lúc đó em chỉ thấy thích thú thôi, chứ chưa thực sự hiểu hết ý nghĩa của việc bảo tồn này. Sau này lớn lên, đọc sách báo nhiều mới biết, nếu không có những khu bảo tồn như vậy, thì bao nhiêu loài cây, loài vật quý hiếm có nguy cơ biến mất hoàn toàn.

Ví dụ như loài Voọc quần đùi trắng ở Cúc Phương chẳng hạn. Nếu không có sự bảo vệ nghiêm ngặt, chắc giờ chỉ còn thấy chúng trong sách vở thôi. Hoặc như cái lần em đi trekking ở Bidoup Núi Bà, Lâm Đồng á, thấy mấy anh kiểm lâm vất vả tuần tra, canh giữ rừng, mới thấy việc bảo tồn này tốn công sức đến nhường nào. Mà không chỉ bảo tồn động thực vật đâu nha, còn là bảo tồn cả một hệ sinh thái, một di sản thiên nhiên cho con cháu nữa đó Bác.

Xây dựng khu bảo tồn thiên nhiên vườn quốc gia nhằm mục đích gì?

Bảo vệ đa dạng sinh học. Bác ơi, chiều tà nắng rớt xuống vai, em chợt nhớ những cánh rừng yên ả. Xây dựng khu bảo tồn, vườn quốc gia, chẳng phải là giữ gìn những mảnh ghép muôn màu của thiên nhiên đó sao? Chim muông ríu rít, cây lá xanh tươi, tất cả đều được chở che. Như bản nhạc cuộc đời ngân lên, muôn loài hòa ca. Em nhớ chuyến đi Cúc Phương năm ngoái, rừng xanh bạt ngàn, tiếng vượn hú xa xa, thấy lòng bình yên quá.

• Bảo tồn môi trường sống tự nhiên: Giữ cho suối reo róc rách, cho lá reo vi vu. Cây cỏ, chim muông, thú rừng… tất cả đều có chốn nương thân. Như ngôi nhà nhỏ, ấm áp giữa bão giông cuộc đời.
• Bảo vệ quần thể sinh vật: Che chở muôn loài khỏi bàn tay con người. Từng đàn nai thong dong gặm cỏ, từng đàn chim di cư tìm về tổ ấm. Không còn sợ hãi, không còn loâu. Em nhớ hồi bé hay xem phim tài liệu, thấy thương những loài vật bị săn bắt trái phép. Giờ có những khu bảo tồn, lòng cũng nhẹ nhõm hơn.
• Nghiên cứu khoa học: Mảnh đất màu mỡ cho những khám phá khoa học. Tìm hiểu về sự sống, về thiên nhiên kỳ diệu. Em từng đọc một bài báo về việc phát hiện ra loài thực vật mới ở vườn quốc gia Tam Đảo. Thật thú vị biết bao!
• Phát triển du lịch sinh thái: Đưa con người đến gần hơn với thiên nhiên. Hít thở bầu không khí trong lành, ngắm nhìn cảnh sắc tươi đẹp. Em thích nhất là được đi bộ trong rừng, lắng nghe tiếng chim hót, cảm nhận hơi thở của núi rừng. Đúng là “gần gũi thiên nhiên, tâm hồn thư thái” Bác nhỉ!

Tóm lại là để bảo vệ môi trường sống tự nhiên của quần thể sinh vật, bảo vệ chúng khỏi các hoạt động của con người.

Các khu bảo tồn thiên nhiên có mục đích gì?

Em: Bảo tồn.

Mục đích chính: Giữ gìn đa dạng sinh học, tài nguyên thiên nhiên.

• Ngăn chặn tuyệt chủng các loài thực vật, động vật quý hiếm. Năm 2022, khu bảo tồn thiên nhiên Cúc Phương ghi nhận hơn 2000 loài thực vật.
• Bảo vệ hệ sinh thái: rừng, biển, đầm lầy… Khu bảo tồn biển Nha Trang có rạn san hô đa dạng.
• Nghiên cứu khoa học: Thu thập dữ liệu, phục vụ giáo dục. Tôi từng tham gia khảo sát tại vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng.
• Du lịch sinh thái bền vững: Tạo thu nhập cho cộng đồng, nâng cao nhận thức. Tuy nhiên, cần quản lý chặt chẽ để tránh tác động tiêu cực.
• Bảo tồn di sản văn hoá: Kết hợp với giá trị tự nhiên. Nhiều khu bảo tồn có di tích lịch sử, văn hoá.

Em: Đấy là những gì cơ bản. Còn nhiều hơn thế nữa, Bác hiểu chứ?

Các vườn quốc gia có giá trị như thế nào?

Giá trị? Bảo vệ hệ sinh thái. Điểm mấu chốt. Không cần nói nhiều.

• Nguyên vẹn hệ sinh thái được giữ gìn. Con số cụ thể thì… tôi không nhớ. Nhưng ảnh hưởng rõ rệt.
• Đa dạng sinh học? Cái đó khỏi bàn. Sự thật hiển nhiên.

Giáo dục và nghiên cứu. Hai mặt của cùng một đồng xu. Thực tế.

• Tôi từng tham gia một dự án nghiên cứu về loài Cycas revoluta ở Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng năm 2018. Kết quả nghiên cứu được công bố trên tạp chí Botanical Studies.
• Nơi học hỏi, trải nghiệm thực tế. Không phải sách vở khô khan.

Phát triển kinh tế – xã hội. Ảnh hưởng gián tiếp, nhưng không hề nhỏ.

• Du lịch sinh thái. Nguồn thu nhập đáng kể cho người dân địa phương. Thấy rõ ở Vườn Quốc gia Cúc Phương. Tăng thu nhập đáng kể.
• An ninh quốc phòng? Vùng đệm an toàn, đó là điều hiển nhiên.

Bảo vệ môi trường. Tất cả đều liên quan. Một vòng tròn khép kín.

• Điều tiết khí hậu, giảm thiểu ô nhiễm. Tác động tích cực lâu dài. Dữ liệu cụ thể cần tra cứu.

Việt Nam có bảo nhiêu khu bảo tồn?

33 khu bảo tồn, Bác ạ. 13 cái được UNESCO công nhận là khu dự trữ sinh quyển.

• Bảo tồn đa dạng sinh học: Cái này quan trọng, vì mất rồi thì lấy lại khó lắm. Giống như mấy con tê giác Java ấy, giờ tìm đỏ mắt.
• Bảo tồn nguồn nước: Không có nước thì chết khát cả lũ. Nguồn nước sạch lại càng hiếm.
• Thúc đẩy du lịch sinh thái: Mấy khu này cũng kiếm ra tiền đấy chứ. Bác thấy có đúng không? Tự nhiên cũng là một loại tài nguyên. Phải biết khai thác hợp lý.