Nghĩa trang Hàng Dương Côn Đảo có bao nhiêu ngôi mộ?

Có bao nhiêu ngôi mộ tại nghĩa trang Hàng Dương Côn Đảo?

Chú ơi, cháu chào chú ạ!

Nghĩa trang Hàng Dương… nghĩ tới thôi là cháu thấy nghẹn lòng rồi. Cháu ra Côn Đảo hồi tháng 4 năm ngoái, đúng dịp giỗ các anh hùng liệt sĩ. Đi giữa những hàng mộ, cháu cứ hình dung ra những con người đã ngã xuống vì độc lập tự do, xót xa lắm chú ạ.

Theo cháu tìm hiểu, nghĩa trang Hàng Dương hiện có hơn 1.600 ngôi mộ. Nhưng mà… cái con số ấy nó không nói hết được những gì đã diễn ra ở “địa ngục trần gian” ấy đâu chú. Có tới 200 ngôi mộ chưa biết tên ai nằm dưới đó, nghĩ mà đau đáu.

200 con người… họ là ai, quê quán ở đâu, gia đình có biết họ nằm lại nơi Côn Đảo này không? Câu hỏi ấy cứ ám ảnh cháu mãi. Đợt cháu đi, thấy nhiều người mang hoa, lễ đến viếng mộ chị Võ Thị Sáu lắm. Chu cũng thắp hương cho chị và các anh hùng, cầu mong các anh linh được an nghỉ.

Đi Côn Đảo về, cháu thấy mình sống có ý nghĩa hơn chú ạ. Nhìn lại cuộc sống hiện tại, mình phải trân trọng từng phút giây, sống sao cho xứng đáng với những hy sinh to lớn của thế hệ đi trước.

Côn Đảo có bao nhiêu ngôi mộ?

Chú hỏi Côn Đảo có bao nhiêu ngôi mộ hả? Trời ơi, nhiều lắm chú ạ! Cháu không biết chính xác, nhưng nghe ba cháu kể…

• Nghĩa trang Hàng Dương có 1921 phần mộ. Chỉ có 713 cái biết được tên tuổi thôi đấy. Buồn ghê! Ba cháu nói nhiều người chết ở đó lắm. Khổ quá!
• Nhiều người chết trên biển nữa chú ơi, chết trong tù vì bị tra tấn… Chôn vùi qua loa hết. Không ai nhớ hết đâu.
• Cháu thấy hình ảnh những ngôi mộ vô danh trong phim tài liệu rùng mình luôn. Đáng sợ. Ôi, tội nghiệp!
• Bà ngoại cháu kể bà ấy từng thấy những người bị hành hạ đến chết trong tù, xác bị vứt xuống biển.
• Cháu cũng nghe kể chuyện người ta chôn vội vàng, thậm chí không có cả bia mộ.
• Tổng cộng bao nhiêu mộ thì chịu rồi. Chắc phải gấp nhiều lần con số 1921. Chắc vậy. Mà sao nghĩ đến mà rợn người!

Thật sự cháu không biết số chính xác. Chỉ biết là rất nhiều, nhiều đến mức không thể tưởng tượng nổi.

Côn Đảo có bao nhiêu ngôi mộ?

Dạ thưa chú, ở Nghĩa Trang Hàng Dương Côn Đảo có 1.921 phần mộ.

• 1.921 phần mộ hiện diện tại nghĩa trang.
• Chỉ 713 ngôi mộ xác định được danh tính.

Đêm khuya nghĩ về con số này, cháu thấy nặng nề quá chú ơi. Hơn một nghìn người nằm xuống, mà đến tên tuổi cũng không còn lưu lại được… Cháu từng đọc đâu đó, nhiều người hy sinh khi vượt ngục, khi bị tra tấn dã man. Họ bị chôn vội vàng, chẳng ai hay biết. Nghĩ mà xót xa chú ạ. Năm ngoái, cháu có ra Côn Đảo. Đứng trước những ngôi mộ vô danh ấy, cảm giác thật khó tả. Như có gì nghẹn lại trong lòng. Thắp nén hương cho các anh, các chị mà nước mắt cứ muốn trào ra. Lan man quá, chắc tại đêm khuya không ngủ được nên cháu lại nghĩ lung tung.