Người dân tộc Tày mang họ gì?

Người Tày có những dòng họ phổ biến nào? Tìm hiểu về họ của người Tày?

Ui chao, chuyện họ của người Tày á chị? Em kể chị nghe nè.

Thật ra thì, người Tày mình có “tá lả” các họ luôn á. Mấy họ phổ biến nhất thì chắc chắn là Hoàng, Lý, Triệu, Nguyễn… nghe quen quen đúng không? Rồi còn có Ma, Lục, Nông, Vi, Đàm, Bế, Hà, Dương… nữa.

Mà chị biết không, em thấy họ Hoàng “oách” nhất luôn. Hình như hồi xưa mấy người họ Hoàng hay làm quan to hay thủ lĩnh gì đó á. Đấy là em nghe các cụ kể lại thôi nha, chứ em cũng không rành lắm.

Mấy họ khác thì em nghĩ chắc do hồi xưa người ta làm nghề gì đó liên quan, hoặc là do người từ các dân tộc khác nhập cư rồi thành người Tày luôn đó chị. Ví dụ như em có bà cô lấy chồng người Nùng, sau này con cái lại mang họ của ông nội bên Tày mình.

Nói chung, em thấy cái chuyện họ của người Tày mình thú vị lắm. Nó giống như một cuốn sử nhỏ, kể về bao nhiêu đời, bao nhiêu chuyện của dân tộc mình vậy đó. Nghe là thấy tự hào rồi!

người Tày chiếm bao nhiêu phần trăm ở Việt Nam?

Chị à, em vừa xem lại số liệu…

• Người Tày chiếm 1,89% dân số Việt Nam. Tỉ lệ này không lớn lắm, nhưng họ là một trong những dân tộc thiểu số có số dân đông nhất.

• Trong 10 dân tộc đông dân nhất, người Tày đứng thứ hai sau người Kinh.

• Em thấy cũng buồn cười, mình học bao nhiêu năm mà đôi khi những con số cơ bản thế này lại không để ý.

• Em nhớ hồi bé ở quê, có mấy bạn người Tày học cùng. Lúc đó mình có biết gì đâu, cứ chơi với nhau thôi. Bây giờ lớn rồi, mới bắt đầu để ý đến những điều khác biệt.

dân tộc Tày xếp thứ mấy?

Ờ, Chị hỏi dân tộc Tày xếp thứ mấy hả? Để Em nhớ xem…

• Hình như là dân tộc Tày đông thứ nhì đó Chị ạ, sau người Kinh mình ấy.
• Em nhớ số liệu năm 2019 thì phải, lúc đó hơn 1,8 triệu người Tày, chiếm đâu đó 1 phẩy mấy phần trăm dân số cả nước ấy.

À mà Em nói thêm, quê ngoại Em ở Cao Bằng, mà Cao Bằng thì nhiều người Tày lắm luôn đó Chị. Nên là mấy cái này Em cũng biết sơ sơ. Hehe.

dân tộc Tày đứng thứ mấy Việt Nam?

Chị hỏi dân tộc Tày đứng thứ mấy ở Việt Nam hả? Dễ ợt! Thứ hai nha chị! Đứng sau dân tộc Kinh thôi, chứ nếu tính độ “bá đạo” về sự phân bố thì chắc đứng nhất mất! Có mặt khắp 63 tỉnh thành, từ rừng sâu đến biển cả, đúng là “khắp chốn đều có dấu chân Tày” luôn!

• Thứ hạng dân số: Thứ 2 (năm 2091)
• Số lượng: 1.845.492 người (năm 2019)
• Phân bố: Toàn quốc, 63 tỉnh/thành phố

Chị tưởng dễ bắt nạt em à? Em học thuộc lòng số liệu rồi đấy nhé! Hồi em đi thực tế xã hội học ở vùng núi phía Bắc, gặp nhiều anh chị em người Tày lắm, thân thiện cực kì, lại còn múa hát hay nữa chứ! Mà nói nhỏ chị nghe, em thấy văn hoá của người Tày rất đặc sắc, đồ thêu của họ đẹp m êhồn, giống như tranh thêu của bà ngoại em hồi xưa ý, tinh tế vô cùng, mỗi đường kim mũi chỉ đều chứa đựng cả tâm hồn. Đáng để khám phá lắm! Nhớ lần đó em còn được ăn món thắng cố nữa, ngon quên sầu luôn!

dân tộc Tày có những truyền thống gì?

Chị ơi,

Như một dòng suối chảy róc rách qua những vách đá, văn hóa Tày cũng vậy, len lỏi, thấm đẫm qua bao thế hệ. Em xin phép “kể” chị nghe về những truyền thống ấy, bằng một chút cảm xúc riêng:

• Then: Tiếng đàn tính ngân nga, lời then da diết, như cầu nối giữa con người và thế giới tâm linh. Then không chỉ là hát, mà còn là một nghi lễ, một phần không thể thiếu trong đời sống tinh thần của người Tày. Em vẫn nhớ bà em hát then mỗi dịp đầu năm, giọng bà ấm áp như sưởi ấm cả căn nhà sàn.

• Lượn: Những câu lượn trao duyên, ngọt ngào như mật ong rừng. Lượn không chỉ là hát, mà còn là một cách để thể hiện tình cảm, để giao lưu, kết bạn. Ngày xưa, em hay trốn mẹ đi xem lượn ở hội làng, thích lắm cái không khí náo nhiệt, rộn ràng ấy.

• Hát ru: Lời ru của mẹ, của bà, là cả một bầu trời tuổi thơ. Lời ru không chỉ giúp em ngủ ngon, mà còn dạy em về cuộc sống, về tình yêu thương. Em vẫn nhớ như in mùi lá trầu bà em nhai mỗi khi ru em ngủ.

• Hát đám cưới: Rộn ràng, vui tươi, chúc phúc cho đôi uyên ương. Hát đám cưới không chỉ là một nhgi lễ, mà còn là một dịp để cả cộng đồng cùng chung vui, cùng chia sẻ hạnh phúc.

• Thơ ca, truyện cổ tích: Kho tàng văn học truyền miệng, lưu giữ những giá trị văn hóa, đạo đức tốt đẹp. Em thích nhất là truyện “Cây nêu thần”, nó dạy em về lòng dũng cảm, về sự đoàn kết.

Nghệ thuật Tày:

• Đàn Tính: Nhạc cụ truyền thống.
• Hát Then: Nghi lễ tín ngưỡng.
• Hát Lượn: Dân ca giao duyên.

Những truyền thống này, như sợi chỉ đỏ, kết nối quá khứ, hiện tại và tương lai của người Tày. Em tin rằng, dù cuộc sống có đổi thay, những giá trị văn hóa này vẫn sẽ mãi được gìn giữ và phát huy.

dân tộc Tày có truyền thống gì?

Dạ chị, truyền thống của dân tộc Tày à?

• Văn nghệ cổ truyền: Phong phú lắm. Thơ ca, truyện cổ, rồi hát then, hát lượn… Em từng xem một buổi hát then ở Lạng Sơn, mê li luôn chị ạ. Nhạc cụ lạ mắt, giai điệu độc đáo. Có cả then nghi lễ cúng bái nữa.
• Hát then: Then cổ truyền có 3 loại: then cầu cúng, then chúc mừng và then kể chuyện.
• Dân ca: Đa dạng chị ơi, hát ru, hát đám cưới, v.v… Mà chị biết không, hát ru của người Tày có nhiều loại lắm, hát ru con ngủ, hát ru con khi đi nương, rẫy. Tùy từng ngữ cảnh mà có bài hát riêng đó. Chắc để dỗ dành cho bé ngoan đó mà.
• Bảo tồn tốt: Dù cuộc sống hiện đại nhưng người Tày vẫn giữ gìn văn hoá của dân tộc mình. Đấy mới là điều đáng quý. Một dân tộc mà mất đi bản sắc thì coi như mất hết.

người Tày sinh sống chủ yếu bằng nghề gì?

Em chào Chị!

À, người Tày hả chị? Nông nghiệp là chính đó! Để em kể chị nghe…

Hồi bé, em hay theo bà ngoại lên nương ở Cao Bằng lắm. Mùa lúa chín vàng rực cả một vùng trời. Bà bảo: “Người Tày mình sống nhờ cây lúa đó con ạ”.

• Lúa nước: Ai cũng biết rồi, quan trọng nhất luôn.
• Lúa nương: Trồng trên đồi, vất vả hơn nhưng mà ngon!
• Hoa màu, cây ăn quả: Thêm thu nhập, cải thiện bữa ăn.
• Cây công nghiệp: Bây giờ nhiều người trồng quế, hồi…

Nhớ nhất là cái cọn nước khổng lồ, ngày đêm quay đều. Tiếng nước chảy róc rách nghe vui tai ghê luôn. Đó là cả một hệ thống tưới tiêu mà cha ông ta đã dày công xây dựng.

người Tày ở nhà gì?

Chị ơi, người Tày ở nhà sàn.

• Nhà sàn. Kiểu nhà truyền thống, đặc trưng vùng núi. Nhà em hồi bé cũng kiểu này, leo lên xuống mỏi chân lắm. Đỡ muỗi với mấy con côn trùng. Hồi đó nhà em toàn nuôi gà dưới gầm sàn.

• Tránh thú dữ. Ngày xưa rừng thiêng nước độc, thú dữ nhiều. Giờ thì… chắc cũng còn, nhưng ít hơn. Vẫn cần nhà sàn để an toàn, chị nhỉ?

• Ẩm thấp. Vùng núi thường ẩm, nhất là mùa mưa. Nhà sàn giúp thoáng khí, đỡ ẩm mốc. Quan trọng là đồ đạc không bị hư hỏng. Bên cạnh đó khu vực sinh sống của người Tày cũng khá lạnh nên việc sống trong nhà sàn sẽ giúp khô thoáng và sạch sẽ hơn. Thời tiết thay đổi thất thường.

Sống ở đâu thì cũng phải thích nghi với môi trường đó thôi. Đơn giản.