Mật khẩu bao gồm những gì?

Ôi dào, nói đến mật khẩu thì đúng là “người hùng thầm lặng” của thời đại số đó! Nghe thì đơn giản, ai mà chẳng có vài cái mật khẩu trong đầu, nhưng thực tế, nó lại quyết định việc bạn có giữ được “cái nhà” online của mình an toàn hay không đấy.

Theo mình, mật khẩu không chỉ là một dãy ký tự ngẫu nhiên mà còn là một “tuyên ngôn cá nhân” về mức độ quan tâm của bạn đến bảo mật. Nó giống như bạn đang xây một bức tường bảo vệ quanh thông tin cá nhân vậy, tường càng cao, càng kiên cố thì càng khó bị “xâm nhập”.

Vậy một mật khẩu “chất lượng cao” bao gồm những gì? Theo kinh nghiệm xương máu của mình (từng suýt bị hack một lần vì mật khẩu quá dễ đoán!), nó nên có:

• Độ dài lý tưởng: Đừng tiếc chữ! Mật khẩu càng dài thì càng khó bị bẻ khóa. Theo khuyến cáo của các chuyên gia bảo mật như từ NIST (Viện Tiêu chuẩn và Công nghệ Quốc gia Hoa Kỳ), mật khẩu nên dài ít nhất 12 ký tự, thậm chí dài hơn càng tốt. Mình thường cố gắng đạt đến con số 15-20 ký tự.

• Sự đa dạng: Đây là yếu tố sống còn. Đừng chỉ dùng mỗi chữ cái, mà hãy kết hợp chữ hoa, chữ thường, số và các ký tự đặc biệt (@, #, $, %,…). Ví dụ, thay vì “MatKhau123”, hãy thử “M@tkh@u_si3u_kh0_d0an!”. Nhìn thôi đã thấy “hãi hùng” rồi, đúng không?

• Tính độc nhất: Tuyệt đối không sử dụng lại mật khẩu cho nhiều tài khoản khác nhau! Đây là một trong những sai lầm phổ biến nhất. Nếu một tài khoản bị hack, tất cả các tài khoản khác của bạn cũng có nguy cơ bị xâm phạm. Mình dùng một trình quản lý mật khẩu để tạo và lưu trữ mật khẩu khác nhau cho từng trang web, ứng dụng. Nó giúp mình không phải nhớ quá nhiều mật khẩu phức tạp.

• Tính khó đoán: Cái này quan trọng nè. Tránh dùng thông tin cá nhân dễ tìm như ngày sinh, tên thú cưng, địa chỉ,… Kẻ xấu thường sử dụng những thông tin này để đoán mật khẩu của bạn. Thậm chí, đừng dùng cả những từ có nghĩa trong từ điển! Mình thường tạo mật khẩu bằng cách ghép các từ không liên quan lại với nhau, hoặc sử dụng một câu thơ yêu thích rồi thay thế một vài chữ cái bằng số hoặc ký tự đặc biệt.

Một vài con số đáng suy ngẫm:

• Theo một nghiên cứu của Verizon, 81% các vụ hack liên quan đến mật khẩu yếu hoặc bị đánh cắp.
• Các mật khẩu phổ biến nhất (và cũng dễ bị hack nhất) thường là “123456”, “password” và “qwerty”.

Tóm lại, mật khẩu không chỉ là một dãy ký tự khô khan mà là một “tấm khiên” bảo vệ bạn trong thế giới số. Hãy đầu tư thời gian và công sức để tạo ra những mật khẩu mạnh mẽ, độc nhất và khó đoán. Nó sẽ giúp bạn ngủ ngon hơn rất nhiều đó!