Ai là người làm ra nước mắm?

Ai là người khai sinh ra nước mắm? Chuyện kể từ thuở xa xưa…

Nước mắm, thứ gia vị đặc trưng của người Việt, mang hương vị đậm đà, màu sắc óng ánh và hương thơm nồng nàn đã “xâm chiếm” vị giác của biết bao thế hệ. Nhưng ai là người đã sáng tạo ra món ngon này? Câu trả lời không phải là một cá nhân cụ thể, mà là sự kết tinh của trí tuệ và kinh nghiệm của bao thế hệ cha ông.

Lịch sử của nước mắm gắn liền với sự phát triển của nghề cá Việt Nam. Từ những ngày đầu khai hoang lập ấp, người Việt đã biết tận dụng nguồn lợi từ biển. Những chiếc thuyền thúng đơn sơ, những lưới đánh cá thô sơ đã mang về những kho cá tươi ngon.

Để giữ cá được lâu, người xưa đã sáng tạo ra phương pháp muối cá. Ban đầu, chỉ đơn giản là trộn cá với muối, sau đó đem phơi nắng. Nhưng qua thời gian, trong quá trình bảo quản, người ta nhận thấy một hiện tượng kỳ lạ: nước trong chum muối cá chuyển sang màu vàng óng, có mùi thơm đặc trưng. Chính từ đó, nước mắm ra đời – sản phẩm của sự kết hợp giữa trí tuệ và sự nhạy bén của người Việt.

Năm 1688, William Dampier, nhà thám hiểm người Anh, đã ghi chép về phương pháp làm nước mắm của ngư dân Việt Nam. Ông miêu tả: “cá, tôm trộn muối, nước, nén kín”. Sau khi ủ, phần nước trong được gọi là “nuke-mum” (nước mắm) – tên gọi được phiên âm từ tiếng Việt – còn bã mắm được dùng làm thức ăn cho người nghèo.

Quá trình lên men tự nhiên, kết hợp với sự khéo léo của người Việt, đã tạo nên loại nước chấm đặc trưng này. Không phải là một phép màu, mà là kết quả của sự kết hợp giữa kiến thức truyền thống, kinh nghiệm thực tiễn và lòng khéo léo của người Việt.

Hơn thế, nước mắm không chỉ là một loại gia vị, mà còn là minh chứng cho sự nhạy bén, sáng tạo và khả năng thích nghi của người Việt. Nó là kết quả của quá trình lao động cần cù, kiên trì và niềm tự hào của cả một dân tộc.

Ngày nay, nước mắm đã vượt qua biên giới, trở thành một món ăn đặc sản của Việt Nam, được giới sành ăn trên khắp thế giới yêu thích. Và câu chuyện về nguồn gốc của nó vẫn được lưu truyền, nhắc nhở chúng ta về sự thông minh, sáng tạo và tài năng của ông cha ta – những người đã “khai sinh” ra nước mắm, một món ngon độc đáo và đầy tự hào của Việt Nam.